Có ô tô, mưa không đến mặt, nắng không đến đầu, việc đi lại nói riêng hay cuộc sống nói chung thuận tiện hơn hẳn. Đó là điều hiển nhiên, không cần bàn cãi. Nhưng không phải ai mua ô tô xong cũng thấy hài lòng với quyết định chi tiền trăm triệu của mình, đặc biệt là những người phải vay tiền mới đủ kinh phí "sắm 4 bánh".
Không khó để bắt gặp những bài tâm sự, trải lòng về cảm giác hối hận và có phần bế tắc, sau khi quyết tâm mua ô tô cho bằng được. Phần lớn những bài đăng như vậy đều đến từ những người "vì mua xe mà có nợ", giống như 2 trường hợp dưới đây.
Gia đình này đã vay 250 triệu đồng mua ô tô cho. Mỗi tháng trả cả gốc cả lãi hết 4 triệu, cộng thêm 3 triệu chi phí nuôi xe, vậy là hết tổng cộng 7 triệu/tháng. Sau 8 tháng mua ô tô và nuôi xe, vợ chồng chị cảm thấy 7 triệu là con số khá cao, cũng bằng tiền học của 2 con. Bản thân anh chị cũng nghĩ tới việc bán xe, hoặc bán vàng lấy tiền trả nợ, nhưng bán vàng thì sợ lúc có việc không còn tài sản gì để xoay sở, mà bán xe thì lại… thương chồng đi xe máy 8km đi làm vất vả.
Hoặc như một gia đình khác, vét sạch tiền dự phòng và vay hẳn 500 triệu để mua ô tô. Nhưng vừa nhận xe được 1 tháng thì 2 con "rủ nhau ốm". Lúc đó, mới thấy hối hận vì tất tay "tậu 4 bánh".
"Trước đây, mỗi tháng nhà em tiết kiệm được tầm 10 triệu, coi như khoản đề phòng. Nhưng đợt vừa rồi, nhà em quyết định dùng khoản tiền đề phòng này để mua xe trả góp… Đợt này chắc thời tiết lạnh nên con tái hen lại, lại đi viện khám, lại thuốc thang… tính ra chi phí đi viện cho cả 2 anh em cũng tốn 1 khoản không nhỏ.
Em vừa lo sức khỏe cho con, vừa lo tiền nong, chạy đôn đáo vay chỗ này mượn chỗ kia… tự nhiên em thấy khoản tiền dự phòng đã dùng để mua xe ô tô, rồi hàng tháng phát sinh thêm khoản trả góp nữa, thì em thấy có phần sai lầm. Giờ em có suy nghĩ bán chiếc xe kia đi, vì năm đầu trả còn nhẹ nhàng chứ sau 1 năm, lãi suất thả nổi nên thấy cũng hơi căng thẳng…" - Cô viết.
Có ô tô, việc đi lại đúng là tiện hơn, đỡ phải dầm mưa dãi nắng. Dẫu vậy, bạn vẫn cần cân nhắc 3 điều dưới đây trước khi đưa ra quyết định mua xe.
1 - Tính toán rõ ràng chi phí nuôi xe
Có tiền mua xe là một chuyện, có tiền nuôi xe hay không lại là chuyện khác. Câu hỏi quan trọng mà bạn phải trả lời trong trường hợp này: Chi phí nuôi xe (bao gồm tiền thuê chỗ để xe, xăng xe, chi phí đăng kiểm, bảo dưỡng định kỳ, phí bảo hiểm) tính theo tháng sẽ khoảng bao nhiêu tiền?
Đặc biệt, chi phí nuôi xe liệu có ảnh hưởng tới các khoản chi tiêu cơ bản, khoản tiết kiệm/đầu tư khác của gia đình hay không?
2 - Tính toán kỹ phương án vay tiền mua ô tô
Nếu phải vay tiền mua ô tô, số tiền phải trả hàng tháng không nên vượt quá 36% thu nhập, để đảm bảo việc trả nợ mua xe không ảnh hưởng tới cuộc sống của gia đình.
Có thể bạn chưa biết: Dù là nợ vay mua nhà, mua xe, hay nợ thẻ tín dụng, tổng các khoản nợ mà bạn phải trả hàng tháng, tối đa, chỉ nên chiếm 36% tổng thu nhập. Nhớ mốc này để cân đối, tính toán trước khi đưa ra quyết định vay nợ.
Lời khuyên "tổng số nợ không được vượt quá 36% thu nhập" chính là 1 phần của Quy tắc 28/36 có nguồn gốc từ các ngân hàng Mỹ. Theo quy tắc 28/36: Bạn chỉ nên dành tối đa 28% tổng thu nhập hàng tháng của mình cho khoản vay mua nhà, và tối đa 36% thu nhập cho toàn bộ các khoản vay khác.
3 - Tìm kiếm các phương án thay thế
Hay nói cách khác là nếu không móc tiền túi ra mua ô tô, thì những lúc cần di chuyển bằng ô tô, có dễ thuê taxi/đặt xe công nghệ hay không?
Nếu sinh sống ở những thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, việc đặt xe công nghệ rất đơn giản, điều này ai cũng biết. Nhưng nếu ở những tỉnh nhỏ, chưa có dịch vụ đặt xe công nghệ, thì liệu thuê taxi có dễ không? Gọi một cái là có xe ngay hay phải đặt trước?
Tất cả những câu hỏi này, chỉ có bạn mới trả lời được, vì còn phụ thuộc vào nhu cầu và địa điểm sống. Gia đình có con nhỏ, giả sử con ốm cần đi viện mà không đặt được xe hoặc phải đợi đặt xe lâu quá thì cũng bất tiện.
Cuối cùng, lựa chọn hay quyết định nào cũng đều có ưu - nhược điểm. Mua ô tô cũng không phải là ngoại lệ. Cách duy nhất để không phải hối hận sau khi mua ô tô chính là bàn bạc cùng nhau thật kỹ.