Chết trong trại tạm giam, mang án oan 40 năm: Gia đình được bồi thường hơn 1,6 tỉ đồng

TAND tỉnh Vĩnh Phúc vừa mở phiên xử vụ án dân sự "Yêu cầu bồi thường thiệt hại do cơ quan tiến hành tố tụng gây ra trong hoạt động tố tụng hình sự" liên quan đến vụ khởi tố, bắt tạm giam oan 3 người đàn ông về tội giết người xảy ra vào tháng 1/1980 tại Vĩnh Phúc.

Bà Trần Thị Thắm ôm di ảnh chồng trong buổi cải chính, công khai xin lỗi (Ảnh: T.C)

Theo hồ sơ vụ án, ngày 28/1/1980, ông Chu Văn Quản, Bí thư Chi bộ thôn Vạn Thắng (xã Đồng Thịnh, huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phú, nay thuộc Vĩnh Phúc), được phát hiện tử vong trong tư thế treo cổ trên đồi sắn, với nhiều tình tiết đáng ngờ. Trong quá trình điều tra, Công an tỉnh Vĩnh Phú khi đó đã khởi tố, bắt giam 4 bị can, gồm: ông Trần Trung Thám (SN 1942, mất năm 1980; chồng bà Thắm), ông Trần Ngọc Chinh (SN 1941, anh trai ông Thám); ông Khổng Văn Đệ và Nguyễn Đình Ký (đều trú tại xã Đồng Thịnh) để phục vụ điều tra.

Sau đó, Công an tỉnh Vĩnh Phú xác định ông Ký là thủ phạm và tuyên án chung thân đối với ông này vào ngày 15/6/1983. Qua đó, ông Chinh, ông Đệ được đình chỉ điều tra và trả tự do vào ngày 10/10/1982. Ngày 18/10/1982, ông Thám cũng được đình chỉ điều tra vì không phạm tội nhưng trong thời gian bị tạm giam, ông Thám đã qua đời.

Sau gần 40 năm, ngày 9/10/2019, VKSND tỉnh Vĩnh Phúc cùng các cơ quan có liên quan đã tổ chức buổi cải chính, xin lỗi công khai đối với 3 ông.

Sau đó, gia đình ông Chinh đã có đơn yêu cầu các cơ quan gây nên oan sai bồi thường 12,87 tỉ đồng, gia đình ông Trần Trung Thám đòi bồi thường 25 tỉ đồng và gia đình ông Khổng Văn Đệ yêu cầu bồi thường hơn 5 tỉ đồng. Đến tháng 9/2020, trải qua nhiều lần thương lượng, gia đình ông Đệ đã chấp nhận khoản tiền bồi thường oan sai hơn 1,1 tỉ đồng từ VKSND tỉnh Vĩnh Phúc. Gia đình ông Thám, ông Chinh không chấp nhận thương lượng, đã làm đơn khởi kiện VKSND tỉnh Vĩnh Phúc.

Theo đó, trong vụ án này, nguyên đơn là bà Trần Thị Thắm (79 tuổi, trú xã Đồng Thịnh, vợ ông Thám). Bà Thắm và gia đình kiện VKSND tỉnh Vĩnh Phúc, đòi bồi thường 25 tỉ đồng cho những tổn thất kinh tế, tinh thần gia đình phải gánh chịu sau khi ông Trần Trung Thám bị bắt oan, mất trong trại tạm giam và gần 40 năm chịu tiếng giết người.

Theo bà Thắm, sau khi xảy ra vụ bí thư chi bộ thôn bị sát hại vào năm 1980, chồng bà bất ngờ bị xác định là đồng phạm và bị khởi tố, bắt tạm giam. Gần 3 tháng bị bắt, gia đình nhận tin ông Thám tử vong, nguyên nhân do bệnh kiết lỵ.

Bà Thắm cho biết từ khi ông Thám mất đi, một mình bà Thắm phải bươn chải nuôi các con trong sự ghẻ lạnh của hàng xóm vì chồng bà là "thằng giết người". Sau hàng chục năm ròng rã kêu oan cho chồng, đến năm 2019, chính quyền mới tổ chức cải chính, xin lỗi công khai cho ông Thám và 2 người hàng xóm khác cũng bị bắt oan trong vụ án.

Tại phiên sơ thẩm diễn ra ngày 5/4, sau khi xem xét các tình tiết và căn cứ liên quan, TAND tỉnh Vĩnh Phúc đã tuyên buộc VKSND tỉnh Vĩnh Phúc bồi thường hơn 1,676 tỉ đồng. Trước quyết định này, bà Thắm và gia đình bày tỏ sự bức xúc và cho rằng việc bồi thường như vậy là không thỏa đáng và sẽ kháng cáo tới tòa cấp cao.