Châu Thanh Vũ: Viết tiếp hành trình truyền cảm hứng bằng… kinh tế vĩ mô

Châu Thanh Vũ là một chàng trai thú vị.

2 năm trước, khi đứng trên sân khấu WeTalk, chàng trai có nước da rám nắng, gương mặt hiền khô với giọng nói trìu mến của người Ninh Thuận - đã khiến cả khán đài ngỡ ngàng trước bài nói đầy cảm hứng về giấc mơ và những lựa chọn trong cuộc sống. Khi đó, Châu Thanh Vũ vừa tốt nghiệp đại học Princeton - ngành kinh tế vĩ mô, và nhận học bổng toàn phần của Harvard để trở thành nghiên cứu sinh tiến sĩ. Ở ngoài đời, Vũ thích đàn hát, biết sáng tác, yêu những ca khúc Mỹ Latin và đặc biệt thích Sơn Tùng M-TP.

Đó cũng là năm Châu Thanh Vũ trở thành một trong 5 đại sứ truyền cảm hứng của WeChoice Awards, không chỉ nhờ vào bảng thành tích đáng nể, mà còn bởi những suy nghĩ lạc quan, sự phóng khoáng của tuổi trẻ và một tinh thần cầu tiến, luôn sẵn sàng dấn thân vào những thử thách mới để trải nghiệm, để thất bại và để đứng lên rồi thành công.

Châu Thanh Vũ lớn lên ở vùng quê nắng gió Ninh Thuận, nơi ước mơ đầu tiên của cậu học sinh ở miền biển xa xôi ấy là có thể được lên Sài Gòn học cấp 3, còn nước Mỹ chỉ là một khái niệm trên TV, một điều viển vông thậm chí còn chẳng dám mơ tới. Thế rồi, khi đã trở thành học sinh khoa Tin học trường Phổ thông năng khiếu (ĐH Quốc gia Tp.HCM), Vũ lại mơ được đi du học. Và học bổng UWC mà Vũ xuất sắc nhận được vào năm lớp 11 đã giúp Vũ thực hiện được giấc mơ mà cậu bé Vũ ngày nào đã từng chẳng dám nghĩ tới: Đặt chân đến nước Mỹ - lần đầu tiên.

Tại UWC, Vũ bắt đầu có những thay đổi mạnh mẽ về cuộc sống, về giấc mơ mà mình đang theo đuổi. Vũ rất thích, rất giỏi tin học và quyết định từ sớm - đó là dù có theo học gì thì môn đó cũng phải liên quan đến tin học một chút. Nhưng một phần trong Vũ khi đó lại thích những vấn đề liên quan đến con người.

“Từ nhỏ, tôi lớn lên thắc mắc rằng tại sao nhà mình lại nghèo thế, nước mình nghèo thế. Sang Mỹ, tôi lại thấy sao lại có sự bất bình đẳng giàu nghèo như thế, con người lại có thể mất việc vì robot”.

Ở UWC, lần đầu tiên Vũ được tiếp cận với môn kinh tế và bị bộ môn này hấp dẫn. Ở trường, những vấn đề xã hội cũng được các bạn xung quanh mang ra bàn luận nhiều hơn và Vũ dần nhận ra, mình thật sự muốn theo đuổi con đường này hơn là trở thành một kỹ sư tin học. Vũ đã dành thời gian còn lại trong quá trình học cấp 3 để đấu tranh với chính bản thân mình, với những ước mơ ngày nhỏ và vùng an toàn mà Vũ vốn đang đi theo một cách cực kỳ vững chãi. Thế rồi, Vũ quyết định lựa chọn niềm đam mê mình vừa tìm thấy. Bất kể để được theo đuổi nó, chàng trai trẻ đã phải lao vào không biết bao nhiêu cuộc tranh luận với gia đình để bảo vệ quyết định của mình đến cùng.

“Kinh tế khác rất nhiều môn xã hội khác, nó có cả toán và tin học. Nó liên quan đến những vấn đề xã hội - là những điều tôi muốn làm, nhưng lại nặng về tính toán - là những gì tôi thích làm. Vậy nên, tôi nghĩ rằng đây chính là điểm giao của tất cả, tạo thành một con đường phù hợp với tôi hơn. Và cuối cùng thì đó là một quyết định đúng đắn".

Cái năm Vũ quyết định chọn Kinh tế thay vì Tin học, Vũ đã nhận được học bổng của 7 trường được xếp hạng cao nhất về môn kinh tế của Mỹ, trong đó có Học viện Công nghệ Massachusetts và ĐH Princeton.. Sau khi kết thúc 4 năm học cử nhân tại Princeton, Vũ tiếp tục nhận học bổng toàn phần nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Harvard. Ở thời điểm hiện tại, Vũ vẫn đang theo đuổi công việc nghiên cứu của mình tại ngôi trường danh giá này.

“Hồi ở Ninh Thuận bảo đi Sài Gòn học thì nghĩ là không tưởng. Ở Sài Gòn, lại nghĩ đi Mỹ không được - vậy mà cuối cùng vẫn đi. Bây giờ cũng vậy, tôi nghĩ sau này làm sao có một việc làm, một vị trí nghiên cứu tốt về những vấn đề mình thích mà vẫn có thể đảm bảo tài chính cho gia đình, làm việc với khu vực chính sách công - đó là cái tôi mong muốn. Có thể lúc này cảm thấy rất xa vời thôi. Nhưng tự tôi đúc kết lại từ những gì mình trải qua, thì thấy mọi thứ dễ dàng hơn nhiều. Có lẽ bây giờ thấy khó, thì 10 năm nữa nhìn lại cũng không thấy khó nữa"

Từ Phan Rang - Ninh Thuận đến Harvard, đó tưởng như là một hành trình xa xôi và thậm chí là khó với tới, nếu chỉ tự đi bằng những bước chân của mình. Thế nhưng, Vũ vẫn từng bước, từng bước vượt qua những cột mốc mà mình đặt ra, và dấn thân vào những thử thách mới một cách không hề nao núng. Một hành trình triệu bước chân mà một cậu nhóc đen nhẻm đến từ thành phố biển xa xôi đã vượt qua để chạm vào ước mơ của mình, dù ban đầu nó có là không tưởng.

Ở thời điểm hiện tại, Vũ vẫn đang từng bước thực hiện những dự định của mình khi dấn thân vào học Kinh tế. Là nghiên cứu sinh năm thứ 3, Vũ vừa tập trung nghiên cứu, vừa dạy học tại Harvard. Nghiên cứu của Vũ vẫn luôn theo đuổi mục đích tìm ra các chính sách tốt nhất để bình ổn nền kinh tế vĩ mô. Đề tài hiện tại tập trung vào kinh tế học hành vi, đặt ra câu hỏi: Ngân hàng Trung ương nên ra chính sách nào khi người dân không hiểu hoặc để ý đến chính sách?

Ngoài thời gian nghiên cứu, Vũ là thầy hướng dẫn luận văn tốt nghiệp cho sinh viên năm cuối của Harvard và dạy môn Tài chính quốc tế cho đàn em nghiên cứu sinh năm 1. Chuyển từ vừa học vừa nghiên cứu, sang chỉ nghiên cứu thôi và tập trung làm việc. Mọi thứ bận rộn, thử thách hơn nhưng cũng thú vị hơn.  

Nhưng Vũ không chỉ muốn dừng lại ở đó. Vũ luôn muốn rằng với công việc của mình, Vũ có thể giúp một chút gì đó cho cộng đồng mình sinh ra và lớn lên, cho cuộc sống xung quanh. Ban đầu, Vũ tham gia vào một cuộc thi cùng một người bạn. Cả hai có dự án xây dựng một phòng máy tin học ở quê ngoại Vũ, để các trẻ em vùng quê cũng có thể tiếp cận với máy tính. Vào đến vòng cuối thì phải dừng lại, giải thưởng vuột mất khỏi vòng tay. “Sau đó thì chưa có gì để tiếp". Vũ bật cười. “Nhưng hiện tại, những dự án của tôi không còn xoay quanh IT nữa mà chuyển vào giáo dục. Tôi nhận ra đó là mảng mình muốn tập trung hơn, giúp đỡ, định hướng, tư vấn cho các em học sinh về du học, về ngành nghề, về tương lai.”

Năm vừa rồi, bên cạnh việc học, Vũ đã tham gia vào ban tuyển sinh của UWC - nơi mà Vũ đã nhận học bổng đi Mỹ từ năm lớp 11. Năm vừa rồi, Vũ và các đồng đội đã tuyển được 12 em học sinh Việt Nam để đi học ở 10 nước trên thế giới. Năm nay, sẽ có 14 suất học bổng cho em đi học ở UWC. Và Vũ sẽ dành cả năm nay để không chỉ tham gia vào tư vấn, thúc đẩy cho các em học sinh mà còn là hoàn thiện quá trình tuyển sinh được trơn tru, hoàn hảo hơn. 

Ngoài ra, Vũ dành rất nhiều thời gian để tư vấn riêng cho nhiều em học sinh và phụ huynh khi đứng giữa ngưỡng cửa cuộc đời, phải chọn giữa các ngành nghề, đi học hay đi làm, đam mê hay thực tế.

Vũ cũng mang những kiến thức mà mình học được để biến chúng thành cái gì đó dễ hiểu, dễ tiếp cận hơn cho phần đông bạn trẻ Việt Nam. Kinh tế là một môn học thú vị và nó có mối liên quan mật thiết đến cuộc sống thường ngày. Vũ chọn blog để làm phương tiện chia sẻ kiến thức kinh tế tới những người quan tâm. Đó là nơi Vũ viết về những kiến thức kinh tế cơ bản cho đến cộng đồng, để ai cũng có thể hiểu được những vấn đề quan trọng nhất: Từ chuyện xã hội, chuyện các nước, rồi từ đó là cả những vấn đề riêng của từng người. Vũ mong muốn, blog của mình có thể giúp người đọc khi tiếp cận với báo đài có thể hiểu đúng đắn hơn về tin tức xung quanh, chứ không phải “ù ù cạc cạc vì toàn phải nghe những thứ vĩ mô”.

Nhưng ngoài những dự định lớn ấy, ở ngoài đời, Vũ vẫn là một chàng trai vui vẻ và yêu âm nhạc. Ngoài giờ, Vũ vẫn thích đánh đàn, hát, nghe Sơn Tùng và Soobin Hoàng Sơn. Vũ thích chu du nơi này nơi kia, và công việc hiện tại giúp Vũ thực hiện sở thích khi Vũ có thể tranh thủ đi chơi mỗi khi ghé một thành phố mới vì tham gia hội thảo nào đó. Nhìn Vũ, ít ai nghĩ rằng chàng trai lúc nào cũng mỉm cười này lại có những giấc mơ vừa rất to lớn, lại vừa rất nhân ái và gần gũi đến vậy.

“Tôi nghĩ rằng 1 lối sống tốt là luôn vui vẻ và cố gắng không tự làm khó bản thân càng nhiều càng tốt. Tôi quan điểm rằng: Cái khó là 1 thì cái khó trong đầu mình là 10. Cố gắng không tự thổi phồng khó khăn trong cuộc đời mình thì sẽ dễ sống hơn nhiều". Vũ mỉm cười.

Có lẽ, đó cũng là một bí quyết rất đơn giản để Vũ lúc nào cũng có năng lượng để không ngừng tiến về phía trước và đối mặt với những thử thách mới, những ước mơ mới. Tôi tin rằng, chỉ cần một trái tim trong sáng và đầy ắp tinh yêu thương, cùng một tinh thần lạc quan và quyết tâm đến vậy - thì đối với Vũ, sẽ chẳng có giấc mơ nào là không tưởng.