Cảm giác thế nào khi biết chiếc xe ô tô bạn ngồi hàng ngày không hề vô tri: Chúng thực sự là "sinh vật sống"?

Ô tô không còn là vật vô tri

Chúng ta luôn nghĩ rằng ô tô chỉ là phương tiện phục vụ cho việc đi lại. Nhưng với công nghệ ngày nay, chúng đang ngày càng trở nên thông minh hơn và có những công cụ thu thập dữ liệu cá nhân người dùng. Chúng không hề vô tri mà biết hết thông tin về bạn, lắng nghe mọi câu chuyện bạn đang nói như thể con người.

Trong báo cáo của Mozilla Foundation đánh giá về chính sách bảo mật dữ liệu của 25 thương hiệu ô tô nổi tiếng, các nhà nghiên cứu nhận thấy các công ty ô tô đang thu thập "quá nhiều dữ liệu cá nhân" từ tài xế mà bản thân họ không hề hay biết.

Mặc dù câu chuyện về thu thập dữ liệu cá nhân không còn mới, nhưng điều này ngày càng trở nên báo động hơn khi nhiều người không biết rằng ô tô có thể biết được những bí mật thầm kín nhất.

Các tác giả của báo cáo viết, ô tô là sản phẩm tồi tệ nhất mà mà họ từng xem xét về quyền riêng tư, đồng thời gọi chúng là "cơn ác mộng về quyền riêng tư".

Tất cả các thương hiệu ô tô đều bị cho là thu thập quá nhiều dữ liệu cá nhân, trong khi 84% trong số đó được chia sẻ hoặc bán dữ liệu.

Chỉ có hai thương hiệu là Renault và Dacia cho phép người dùng kiểm soát dữ liệu cá nhân bao gồm cả lựa chọn xóa.

Báo cáo làm tăng thêm mối lo ngại rằng khi ô tô ngày càng được kết nối với nhau cũng như kết nối với Internet, chúng sẽ trở thành sản phẩm công nghệ có thể dễ dàng bán và chia sẻ dữ liệu mà không cần sự đồng ý cụ thể của người tiêu dùng.

"Họ có thể thu thập thông tin siêu bí mật về bạn - từ thông tin y tế, thông tin di truyền, thậm chí là cả đời sống tình dục, đến tốc độ bạn lái xe, nơi bạn lái xe và bài hát bạn bật trong xe", các tác giả của báo cáo viết.

Ô tô hiện đại ngày càng được trang bị các thiết bị điện tử tiên tiến, có thể ghi dữ liệu tự động. Kết nối với hệ thống định vị GPS của ô tô có thể thu thập dữ liệu vị trí và thói quen của người lái xe. Khi kết nối điện thoại thông minh, dữ liệu cũng được lưu trữ và truyền đến các nhà sản xuất ô tô.

Uri Gal, giáo sư về hệ thống thông tin kinh doanh tại Trường Kinh doanh Sydney, Australia, cho biết: "Dữ liệu về phương tiện là một loại trái cây dễ hái, mang lại nhiều cơ hội" cho các nhà sản xuất ô tô với chi phí thấp.

Renault và Dacia đứng đầu trong số 25 nhà sản xuất ô tô về bảo mật dữ liệu cá nhân, lần lượt xếp thứ nhất và thứ hai.

Các tác giả cho biết hai thương hiệu — có chính sách bảo mật dữ liệu "không quá tệ" — có lẽ được xếp hạng cao nhờ Quy định bảo vệ dữ liệu chung của Châu Âu, được coi là nghiêm ngặt hơn nhiều so với các quy định về quyền riêng tư dữ liệu của Mỹ.

Tesla xếp hạng thấp nhất

BMW, nhà sản xuất ô tô hạng sang của Đức, được các tác giả xếp hạng là công ty bảo vệ dữ liệu tốt thứ ba, họ cho biết công ty này dường như "ít gặp phải các vi phạm an ninh và rò rỉ dữ liệu nghiêm trọng hơn" so với các nhà sản xuất ô tô khác.

Nhưng các nhà nghiên cứu của Mozilla cũng bày tỏ sự hoài nghi về việc BMW sẵn sàng cung cấp cho khách hàng khả năng xóa dữ liệu của họ.

Trong một tuyên bố, BMW cho biết họ cho phép khách hàng "xóa dữ liệu kể cả trên ứng dụng, phương tiện hay trực tuyến". Công ty cho biết thêm, công ty không bán thông tin cá nhân trên xe của khách hàng. Chính sách quyền riêng tư của BMW mô tả cách khách hàng có thể xóa dữ liệu của họ.

Tesla được xếp hạng cuối cùng, mặc dù các tác giả khen ngợi thương hiệu này vì đã hứa không "bán hoặc cho thuê thông tin cá nhân cho bên thứ ba". Tuy nhiên, lời hứa được coi là "một tiêu chuẩn khá thấp khi nói đến quyền riêng tư".

Các tác giả của báo cáo lưu ý các cáo buộc về vi phạm quyền riêng tư tiềm ẩn do camera hướng ra ngoài của Tesla, trích dẫn các vụ việc lùm xùm trước đó.

Vào tháng 4/2023, Reuters dẫn lại câu chuyện của một số cựu nhân viên Tesla về việc các video quay từ camera trên xe thường xuyên được chia sẻ qua hệ thống trò chuyện nội bộ trong công ty.

Các video được cho là ghi lại cảnh trẻ em, các vụ va chạm và sự cố tranh cãi trên đường, cùng với cảnh một người đàn ông khỏa thân đến gần chiếc Tesla, The Post đưa tin.

Đại diện của Tesla đã không lên tiếng bình luận về báo cáo của Mozilla.

Các tác giả của báo cáo cũng bày tỏ lo ngại về các chính sách của Nissan, trong đó cho biết Nissan có thể thu thập thông tin cá nhân nhạy cảm như "niềm tin tôn giáo hoặc triết học, khuynh hướng tình dục, hoạt động tình dục" cùng nhiều ví dụ khác.

Đại diện của Nissan tại Nhật Bản cũng không trả lời về cáo buộc này.