"Bóng ma" rừng rậm trở lại - Khoảnh khắc hiếm hoi của biểu tượng hay sự bắt đầu "nỗi ám ảnh" kinh hoàng?

Bóng ma rừng rậm trở lại

Vào ngày 4 tháng 5 năm 2025, Cục Công viên Quốc gia, Động vật hoang dã và Bảo tồn Thực vật Thái Lan công bố phát hiện một cá thể hổ Malayan (hổ Mã Lai) tại Vườn quốc gia Bang Lang, tỉnh Yala, theo báo cáo từ Thai PBS World.

Đây là lần thứ hai loài này được ghi nhận tại khu vực, sau cá thể đầu tiên (được đặt tên là "Bang Lang 01") vào năm 2023. Hình ảnh hổ được ghi lại qua các bẫy ảnh thuộc chương trình "Tuần tra Thông minh" (Smart Patrol), một sáng kiến kết hợp tuần tra kiểm lâm với công nghệ thu thập dữ liệu để giám sát động vật hoang dã và ngăn chặn các mối đe dọa như săn trộm và phá rừng.

Phát hiện này nhấn mạnh tầm quan trọng sinh thái của Vườn quốc gia Bang Lang và Khu bảo tồn động vật hoang dã Hala Bala lân cận, nơi tạo thành một hành lang sinh thái xuyên biên giới, kết nối các khu rừng được bảo vệ giữa Thái Lan và Malaysia. Những khu vực này là một trong những thành trì cuối cùng của hổ Malayan, loài mà sự xuất hiện thoáng qua luôn khiến các nhà bảo tồn và cộng đồng địa phương không khỏi kinh ngạc.

Hổ Malayan, được đặt tên theo nhà động vật học Peter Jackson, là một trong sáu phân loài hổ còn sót lại và chỉ sinh sống ở miền nam Thái Lan và bán đảo Malaysia. Theo Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên (WWF), quần thể hổ Malayan toàn cầu chỉ còn khoảng 250–340 cá thể trưởng thành, dựa trên các cuộc khảo sát từ năm 2010 đến 2013. Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) xếp loài này vào danh sách Nguy cơ tuyệt chủng cao (Critically Endangered), với số lượng giảm mạnh do mất môi trường sống, săn trộm và xung đột giữa người và động vật hoang dã.

Về mặt thể chất, hổ Malayan nhỏ hơn so với hổ Bengal hoặc hổ Đông Dương, với con đực nặng từ 120–180 kg và con cái khoảng 80–120 kg. Bộ lông cam rực rỡ với các sọc đen giúp chúng hòa lẫn hoàn hảo vào rừng mưa nhiệt đới. Những kẻ săn mồi đơn độc này chủ yếu săn các loài móng guốc như hươu, lợn rừng, và đôi khi là động vật nhỏ hơn, dựa vào sự tàng hình và kỹ năng phục kích để bắt mồi.

Tại Malaysia, hổ Malayan mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc, xuất hiện trên quốc huy và logo của các tổ chức lớn như Maybank. Tuy nhiên, vị thế biểu tượng này không bảo vệ chúng khỏi hiểm họa. Theo Cục Động vật hoang dã và Công viên Quốc gia Malaysia (PERHILITAN), từ năm 2001 đến 2012, ít nhất 100 cá thể hổ đã bị tịch thu do săn trộm để lấy các bộ phận cơ thể, vốn được buôn bán bất hợp pháp trong y học cổ truyền và làm chiến lợi phẩm.

Nỗi ám ảnh kinh hoàng của dân bản địa 

Năm 2023, dư luận Malaysia rúng động trước hàng loạt vụ tấn công của 2 cá thể hổ Mã Lai đã gây ra cái chết của hàng loạt người, chưa từng có cho dân làng bản địa.

Trong 5 năm từ 2017 đến 2022, có tổng cộng 4 vụ hổ tấn công, trong đó có 2 trường hợp gây tử vong. Các vụ hổ tấn công người hiếm khi xảy ra. Sự cố thường được ghi nhận ở những khu vực nơi con người xâm phạm môi trường sống của hổ.

Khi đối mặt với một con hổ ăn thịt người, các biện pháp thường được thực hiện là giết chết nó để ngăn chặn nguy cơ tiếp tục tấn công con người. Tuy nhiên, ở Malaysia, hổ Mã Lai được bảo vệ nghiêm ngặt.

Các vụ hổ Malayan tấn công con người ở Thái Lan ít được ghi nhận hơn, phần lớn do dân số hổ ở miền nam Thái Lan thấp hơn và các khu vực như Vườn quốc gia Bang Lang hay Khu bảo tồn Hala Bala còn tương đối nguyên sơ.

Thế nhưng trong bối cảnh hổ Malayan đối mặt với các mối đe dọa nghiêm trọng từ săn trộm và mất môi trường sống, nhiều người dân không khỏi lo lắng về bi kịch lại lặp lại như đã từng diễn ra ở Malaysia.

Sự tái xuất hiện của hổ Malayan tại Vườn quốc gia Bang Lang không chỉ là một khoảnh khắc thoáng qua của một loài động vật quý hiếm—mà còn là lời nhắc nhở mạnh mẽ về sức sống của thiên nhiên và nhu cầu cấp bách để bảo vệ nó. Những khu rừng nguyên sơ của Bang Lang, tràn ngập đa dạng sinh học, là nơi trú ẩn cho loài thú săn mồi bí ẩn này và vô số loài khác. Mỗi lần ghi nhận là một minh chứng cho tầm quan trọng của việc bảo tồn các hệ sinh thái này, không chỉ vì hổ Malayan mà còn cho cuộc chiến toàn cầu chống lại sự suy giảm đa dạng sinh học.

Khi các nhà bảo tồn tiếp tục nỗ lực không ngừng, hổ Malayan vẫn là biểu tượng của cả sự mong manh và hy vọng. Sự hiện diện như bóng ma của nó trong rừng sâu Yala gửi đi một thách thức cho nhân loại: Hành động nhanh chóng và quyết liệt trước khi bóng ma này biến mất mãi mãi.

Theo Thai PBS World