Chỉ số IQ thường được dùng để đánh giá một người có trí thông minh cao hay thấp. Theo đó, một người thông minh thường sẽ có khả năng suy luận, lập kế hoạch, giải quyết vấn đề, suy nghĩ trừu tượng và hiểu những ý tưởng phức tạp tốt hơn. Chẳng hạn, trẻ có IQ 120 sẽ đọc và hiểu một cuốn sách nhanh, hiểu rõ ràng và nhớ lâu hơn trẻ có IQ 80.
Có quan điểm cho rằng gene di truyền trí tuệ được mang bởi nhiễm sắc thể X. Phụ nữ có hai nhiễm sắc thể X, nhưng đàn ông lại chỉ có một, nên trí thông minh của con chủ yếu được di truyền từ mẹ. Các nhà nghiên cứu ở Glasgow (Anh) cũng đã thực hiện một nghiên cứu để khám phá nhiều hơn về trí thông minh của con người. Họ đã triển khai khảo sát trên người, với 12.686 thanh niên trong độ tuổi từ 14 đến 22 tuổi được tham gia phỏng vấn.
Mặc dù tính đến một số yếu tố như trình độ học vấn, chủng tộc, tình trạng kinh tế xã hội khác nhau, nhóm nghiên cứu vẫn thu được, tỷ lệ khác biệt giữa trí thông minh của con cái và người mẹ chỉ 15%.
Tuy nhiên, ở một mặt khác, sau một thời gian dài phân tích thống kê, một số nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hệ số điểm liên quan đến trí thông minh giữa cha mẹ và con cái đều ở khoảng 0,4. Theo đó hệ số trung bình của cha và con là 0,423; với hệ số cụ thể của cha và con trai là 0,411; cha và con gái là 0,438. Hệ số của mẹ và con trung bình là 0,464; với mẹ và con gái là 0,486; mẹ và con trai là 0,443. Có thể thấy, ảnh hưởng của người mẹ dường như rất lớn. Nhưng nhìn chung, chỉ số IQ của trẻ vẫn là kết quả từ sự chung tay của cha mẹ.
Bỏ qua những tranh cãi về việc liệu trí thông minh của con cái di truyền từ mẹ hay bố nhiều hơn, thì còn một câu hỏi khác: Nếu IQ của con được di truyền từ bố mẹ, vậy bố mẹ IQ thấp, con có kém thông minh không?
Trên thực tế, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, trí thông minh không chỉ do di truyền quyết định, mà còn chịu sự tác động của nhiều yếu tố khác nữa. Cụ thể, chỉ khoảng 40 - 60% trí thông minh là do di truyền, phần còn lại phụ thuộc vào môi trường.
Trẻ bú mẹ có chỉ số IQ cao hơn
Sữa mẹ chứa nhiều loại hoạt chất thúc đẩy sự phát triển trí tuệ của trẻ. Các chuyên gia dinh dưỡng của Đại học Cambridge, Vương quốc Anh đã tiến hành kiểm tra chỉ số IQ trên 30 trẻ từ 7-8 tuổi, so sánh với chế độ dinh dưỡng khi còn nhỏ. Họ phát hiện ra rằng trẻ bú sữa mẹ thường có chỉ số IQ cao hơn. Trung bình cao hơn 10 điểm so với trẻ ăn sữa thay thế. Nuôi con bằng sữa mẹ tuy vất vả nhưng lợi ích thì vô cùng nhiều.
Đứa con được bố bầu bạn có chỉ số IQ cao
So với mẹ, tình yêu thương của bố có tác động lớn hơn đến chỉ số IQ của trẻ, điều này đã được khẳng định qua các cuộc khảo sát và nghiên cứu tại Mỹ.
Trẻ em dành 2 tiếng với người bố mỗi ngày có IQ cao hơn. Trước 3 tuổi, thế giới của một đứa trẻ ảnh hưởng từ người mẹ rất nhiều, nhưng sau 3 tuổi thì người bố sẽ đóng vai trò quan trọng hơn. Ngoài ra, người bố có thể giúp con cái phát huy được tính tự lập. Bởi họ biết cách dám buông tay, để con mình có thể được thử những điều mà chúng muốn làm.
Không khí gia đình
Trong quá trình lớn lên của trẻ, yếu tố gia đình ảnh hưởng sâu sắc tới sự phát triển trí tuệ của trẻ. Những đứa trẻ sống trong một gia đình lạnh nhạt, có cha mẹ vô tâm, thiếu thốn tình thương, không có sự dạy dỗ đúng đắn thường có IQ thấp.
Con cái thường bắt chước các hành động của cha mẹ mình. Nếu có cha mẹ siêng năng học hành, yêu thích việc đọc sách, điều đó sẽ kích thích trẻ ham học hỏi hơn, trí thông minh sẽ được cải thiện đáng kể.
Giáo dục cũng kích thích trí não, giúp bé cải thiện chỉ số IQ
Phụ huynh có thể cùng con chơi các trò chơi kích thích trí não, đưa ra nhiều tình huống cho con xử lý vấn đề. Các bài tập thử thách như giải ô chữ, ghép hình... 10 phút đi bộ nhanh, tăng 5 phút mỗi tuần cho đến khi đạt được 40 phút đi bộ mỗi tuần có thể duy trì chức năng bộ nhớ.
Ngoài IQ còn có chỉ số sáng tạo CQ đánh giá khả năng ứng xử linh hoạt, thông minh, chỉ số cảm xúc EQ thể hiện khả năng của một người hiểu rõ chính bản thân mình cũng như thấu hiểu người khác. Thay vì luôn so sánh con mình với "con nhà người ta", phụ huynh nên giúp đỡ, hỗ trợ từ việc học, chơi các trò chơi, hình thành các kỹ năng sống để bé phát triển cả trí thông minh và cảm xúc. Đây là "chìa khóa" giúp con mở khóa tương lai.