“Trẻ hơn, nặng hơn và nhanh hơn”
Gần đây, một bệnh nhân 28 tuổi đã tử vong sau khi mắc Covid-19 tại Trung tâm Y tế CoxHealth ở Missouri. Tuần trước, một sinh viên 21 tuổi mắc Covid-19 cũng nhập viện và cần chăm sóc tích cực. Nhiều bệnh nhân mắc Covid-19 phải nhập viện không chỉ là những người chưa được tiêm vaccine mà còn là những người trẻ dưới 50 tuổi, một sự dịch chuyển mạnh mẽ so với các làn sóng dịch bệnh vào năm ngoái khi các đối tượng trên chủ yếu là người cao tuổi.
Tại Baton Rouge, bang Louisiana, những người trẻ không có các rủi ro bất thường như béo phì hay tiểu đường, cũng đang phải trải qua các triệu chứng nghiêm trọng của Covid-19. Chính các bác sĩ cũng không rõ tại sao tình trạng bệnh của họ lại tồi tệ như vậy.
Các bác sĩ làm việc ở những điểm nóng Covid-19 trên khắp nước Mỹ cho biết, các bệnh nhân mắc Covid-19 trong bệnh viện mà họ làm việc không giống như các bệnh nhân họ từng điều trị vào năm ngoái. Lần này, những người phải nhập viện gần như là những người chưa được tiêm vaccine và có xu hướng ngày càng trẻ, nhiều người chỉ trong độ tuổi 20 hoặc 30. Tuy nhiên, các bệnh nhân này dường như yếu hơn so với các bệnh nhân trẻ vào năm ngoái và tình trạng bệnh của họ cũng xấu đi nhanh hơn.
Các bác sĩ đã dùng một cụm từ mới để miêu tả về những bệnh nhân này: "trẻ hơn, nặng hơn và nhanh hơn". Nhiều bác sĩ điều trị cho rằng biến thể Delta, hiện chiếm hơn 80% số ca mắc mới ở Mỹ, chính là nguyên nhân.
Các nghiên cứu được tiến hành ở một số quốc gia khác cho thấy, biến thể này gây nên các triệu chứng bệnh nặng hơn nhưng chưa có dữ liệu cụ thể cho thấy biến thể này khiến tình trạng của những người trẻ trở nên tồi tệ hơn.
Một số chuyên gia tin rằng sự dịch chuyển trên là kết quả từ tỷ lệ tiêm vaccine thấp ở nhóm dân số này.
Ngày 3/8, hơn 80% người dân Mỹ trong độ tuổi từ 65 - 74 được tiêm vaccine đầy đủ, so với chưa tới một nửa dân số trong độ tuổi từ 19 - 39 được tiêm vaccine, theo số liệu từ Trung tâm Ngăn ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh Mỹ.
Các loại vaccine có hiệu quả cao trong việc ngăn chặn các ca bệnh nặng và ca tử vong sau khi nhiễm bất kỳ biến thể nào của virus SARS-CoV-2, trong đó có cả biến thể Delta. Một số lượng lớn các bệnh nhân nhập viện trên toàn nước Mỹ - khoảng 97%, là những người chưa được tiêm vaccine.
"Tôi không nghĩ có những bằng chứng rõ ràng cho thấy liệu có phải biến thể này gây ra các ca bệnh nặng hơn hay không", Adam Ratner, giáo sư chuyên khoa nhi và vi sinh học tại Trường Y Grossman thuộc Đại học New York nói về biến thể Delta.
"Điều đó có lẽ còn do các hành vi của con người nữa khi xét trên thực tế, chúng ta đã mở cửa lại nhiều nơi và có nhiều người không đeo khẩu trang, một tình hình hoàn toàn khác so với cách đây 15, 16 tháng".
Phiên bản mới của dịch Covid-19
Gần đây, biến thể Delta đã đem đến nhiều bất ngờ cho các nhà khoa học và những câu hỏi về khả năng lây lan của virus, cũng như nguy cơ gây ra các triệu chứng nghiêm trọng.
Một tài liệu nội bộ của CDC đã tiết lộ, biến thể Delta có khả năng lây nhiễm như bệnh thủy đậu và cho biết nó sẽ "gây nên nhiều ca bệnh nặng hơn biến thể Alpha hoặc chủng virus ban đầu".
Những người từ 65 tuổi trở nên chiếm một nửa số bệnh nhân phải nhập viện vào cuối tháng 1/2021 trong khi những người dưới 55 tuổi chiếm 22%, CDC cho hay. Tuy nhiên, hiện nay, những người lớn tuổi chỉ chiếm hơn 1/4 số bệnh nhân nhập viện trong khi những người trẻ từ 18 - 49 tuổi chiếm tới 41%.
"Một điều gì đó ở virus này đã gây ra sự khác biệt trong nhóm tuổi này. Chúng ta từng thấy một số người này nhập viện và tự hỏi 'Điều gì khiến họ phải đến đây?'. Điều đó tức là việc này hiếm khi xảy ra. Tuy nhiên giờ thì chúng ta thấy tình trạng này ngày càng phổ biến", Catherine O’Neal, bác sĩ tại một trung tâm y tế ở Baton Rouge bình luận.
"Tôi nghĩ đây là một phiên bản mới của dịch bệnh Covid-19", chuyên gia y tế này cho hay.
Cam Patterson, người đứng đầu Đại học Y khoa Arkansas (UAMS) cho biết, độ tuổi trung bình của các bệnh nhân nhập viện ở Trung tâm Y tế của UAMS trong mùa đông năm ngoái là 60 nhưng nay đã giảm xuống còn 40.
"Chúng tôi cảm giác như những người càng trẻ và càng khỏe thì càng có nguy cơ nhiễm biến thể Delta so với các chủng virus trong cộng đồng trước đó", chuyên gia Patterson nhận định.
Ca nhiễm biến thể Delta được phát hiện ở bệnh viện đại học trên vào ngày 1/5 và vào 17/6, gần như tất cả các ca mắc đến đây đều nhiễm biến thể này.
"Sự dịch chuyển mà chúng tôi chứng kiến đối với các bệnh nhân trẻ hơn và những người có các triệu chứng nghiêm trọng nhanh hơn diễn ra cùng lúc với sự xuất hiện của biến thể Delta ở Arkansas", bác sĩ Patterson cho biết, đồng thời đánh giá: "Chúng tôi có cảm giác rằng đây dường như là một bệnh dịch hoàn toàn khác".
Tấn công mọi đối tượng
Donald McAvoy, 33 tuổi, một vận động viên thể hình ở Jacksonville, Florida từng không quan tâm đến vaccine Covid-19 bởi anh cho rằng virus chỉ ảnh hưởng đến những người lớn tuổi với các vấn đề về sức khỏe.
Vào cuối tháng 6, khi bị sổ mũi, anh vẫn nghĩ mình chỉ bị cảm lạnh hoặc dị ứng. Tuy nhiên, sau khi xét nghiệm, McAvoy đã dương tính với virus SARS-CoV-2. Chỉ trong vài ngày, tình trạng của anh xấu đi nhanh chóng và anh phải nằm liệt giường. Mức oxy trong máu của anh giảm xuống mức báo động là 56 trong khi mức thông thường là từ 95 trở lên.
Donald McAvoy phải nhập viện và được điều trị tại phòng chăm sóc tích cực 11 ngày. Anh đã gọi khoảng thời gian này là "điều đáng sợ nhất tôi từng trải qua không chỉ về thể chất mà còn cả tinh thần". Bác sĩ nói với McAvoy rằng anh đã nhiễm biến thể Delta.
Sau khi xuất viện ngày 8/7, McAvoy sút hơn 11kg và phải tiếp tục điều trị từ 4 - 6 tuần trước khi có thể quay lại làm việc.
"Virus bây giờ ngày càng có nhiều 'cơ hội bình đẳng' để tấn công các đối tượng", bác sĩ Angie Honsberg, giám đốc phòng chăm sóc tích cực tại Trung tâm Y tế Đại học ở Las Vegas cho hay.
Giống như anh McAvoy, tình trạng bệnh của các bệnh nhân trẻ tuổi của bác sĩ này cũng xấu đi nhanh chóng. Bác sĩ Honsberg cho rằng: "Tôi cho rằng biến thể Delta có lẽ đã hoạt động khác biệt phần nào".
Ở Springfield, bác sĩ Terrence Coulter, người đứng đầu khoa chăm sóc tích cực tại bệnh viện CoxHealth với 500 giường bệnh cho biết các bệnh nhân Covid-19 tại đây ngày càng trẻ hơn và bệnh nặng hơn so với những người trước đó.
"Trong làn sóng đầu tiên, những bệnh nhân trẻ tuổi mắc bệnh mà thậm chí không biết mình mắc bệnh hoặc chỉ có các triệu chứng nhẹ. Với biến thể Delta, mọi thứ không còn giống vậy nữa. Nó nghiêm trọng hơn nhiều so với chủng virus ban đầu".
Nhiều bệnh nhân nhập viện thường mắc các bệnh nền như béo phì, tiểu đường hoặc cao huyết áp, những nhân tố rủi ro dẫn đến bệnh trở nặng. Nhưng một vài người trẻ không có bất kỳ nhân tố rủi ro nào.
"Điều đó thực sự khiến tôi lo sợ. Biến thể này đang tấn công vào những người trẻ tuổi khỏe mạnh và họ sẽ phải trải qua sự hồi phục kéo dài cũng như một số tổn thương ở phổi”.
Tại Mỹ, biến thể Delta còn tương đối mới và những bằng chứng về cách hoạt động khác biệt của nó vẫn đang được thu thập. Các chuyên gia đều nhất trí, nó dễ lây nhiễm hơn và người mắc bệnh có thể phát tán tải lượng virus nhiều hơn vào không khí.
Biến thể này cũng gây ra nhiều triệu chứng nghiêm trọng hơn. Một nghiên cứu ở Scotland công bố trên tạp chí The Lancet đã xem xét các ca mắc Covid-19 vào mùa xuân, thời điểm biến thể Delta bắt đầu trở nên phổ biến tại đây.
Các bệnh nhân nhiễm biến thể này có nguy cơ phải nhập viện cao gần gấp đôi so với biến thể Alpha. Những bệnh nhân này cũng trẻ hơn, có lẽ bởi họ nằm cuối danh sách ưu tiên tiêm vaccine, các tác giả nghiên cứu cho hay.
Nghiên cứu từ các nhà khoa học Canada thì cho thấy nguy cơ phải chăm sóc tích cực khi nhiễm biến thể Delta cao hơn gấp 4 lần so với các biến thể khác. Các bệnh nhân nhiễm biến thể này cũng đứng trước rủi ro phải nhập viện hoặc tử vong cao gấp đôi.
Một số chuyên gia cho rằng chính khả năng lây lan khiến biến thể Delta trở thành mối nguy hiểm bởi càng nhiều người mắc bệnh thì càng có nhiều ca bệnh nặng, thậm chí cả khi biến thể này không gây nên các triệu chứng nghiêm trọng so với chủng virus trước đó.