Bí ẩn gần 5 thập niên về cái chết của phi hành gia Yuri Gagarin

Yuri Gagarin trước khi phóng phi thuyền Vostok-1 vào ngày 12/4/1961.

Một người bạn của Gagarin là Alexei Leonov, người đầu tiên thực hiện một chuyến đi bộ ngoài không gian (spacewalk), sau này đã tiết lộ với kênh truyền hình Russia Today những gì thực sự xảy ra với phi hành gia anh hùng của Liên Xô.

Vào ngày 27/3/1968, Gagarin đang lái một chiếc máy bay chiến đấu MiG-15 với huấn luyện viên Seryogin trên một chuyến bay huấn luyện. Cùng thời điểm, một chiếc Su-15 cũng đang bay thử nghiệm, mặc dù nó đã được lên kế hoạch phải bay cao hơn nhiều so với chiếc MiG của Gagarin. Trong khi đó, Leonov đang thực hiện buổi huấn luyện nhảy dù. Trời thì mưa, và có nhiều đám mây thấp khiến tầm nhìn hạn chế.

Trong lúc Leonov đang chờ đợi lệnh chính thức hủy buổi huấn luyện nhảy dù của mình, anh nghe thấy hai tiếng nổ rất lớn. Đầu tiên là tiếng nổ của một chiếc máy bay vượt tường âm thanh (khi vận tốc máy bay vượt qua ngưỡng 1.236 km/h, một tiếng nổ chói tai sẽ vang lên, kèm theo là một làn khói bao quanh máy bay); tiếp đến là âm thanh của một vụ tai nạn. Chúng cách nhau vài giây, rồi nối tiếp là sự im lặng. Leonov biết có gì đó không ổn.

Một chiếc máy bay Su-15 Flagon cùng loại với chiếc liên quan tới vụ tai nạn của Gagarin. Ảnh: warisboring.com

Tuy nhiên bản báo cáo chính thức lại chưa bao giờ đề cập đến chiếc Su-15. Thay vào đó, báo cáo đổ lỗi vụ tai nạn cho sự cố khi huấn luyện phi công. Gagarin và Seryogin có khả năng đã đánh chệch hướng máy bay để tránh va đập vào một con chim, khiến máy bay của họ hạ độ cao nhanh và lao xuống không thể cứu vãn. Đó là một lời giải thích có thể đã làm hài lòng những người dân bình thường, nhưng các chuyên gia hàng không biết điều này khó có khả năng xảy ra.

Trong những năm và thập niên tiếp theo, nhiều tin đồn vẫn xoay quanh cái chết của Gagarin. Gagarin đã say rượu ư? Anh ta có bị phân tâm, chụp ảnh chim từ trên không trong khi lẽ ra phải chú ý đến máy bay của mình không? Các phi công có bị giảm oxy do van điều áp cabin gặp trục trặc? Hay chiếc máy bay đã bị phá hoại? Gagarin là gương mặt poster cho sự thành công của Liên Xô dưới thời nhà lãnh đạo Nikita Khrushchev, nhưng phi hành gia này lại không phải là nhân vật yêu thích của nhà lãnh đạo mới Leonid Brezhnev. Vì thế còn xuất hiện cả thuyết âm mưu là cái chết của Gagarin là vụ giết người mang động cơ chính trị.

Chính phủ Liên Xô đã điều tra một số giả thuyết. Các giả thuyết Gagarin bị say, rằng ông và Seryogin bị phân tâm khi chụp ảnh từ các cửa sổ buồng lái, và giả thuyết phá hoại đã bị loại trừ. KGB không tìm thấy bằng chứng cho thấy phi hành đoàn trên mặt đất đã cung cấp cho các phi công dữ liệu thời tiết xấu. Các giả thuyết bị loại bỏ khiến cho cái chết của Gagarin vẫn là một bí ẩn trong suốt 46 năm.

Lễ tang Yuri Gagarin được chính quyền Liên Xô tổ chức trọng thể.

Phần còn thiếu cuối cùng của câu chuyện là tên của phi công Su-15, và đó là một chi tiết mà chúng ta sẽ không bao giờ biết. Leonov không được phép nói ra. Cựu phi hành gia chỉ nói rằng anh ta là một phi công thử nghiệm tốt và việc cho cả thế giới biết danh tính của anh ta sẽ không thay đổi được điều gì cả.