Ung thư - căn bệnh gây ám ảnh nhất thế kỷ 21 - ngày càng trẻ hóa và có liên quan mật thiết đến thói quen ăn uống.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 30-50% các ca ung thư có thể được ngăn ngừa bằng việc cải thiện chế độ dinh dưỡng và lối sống. Tuy nhiên, nhiều người vẫn đang tiêu thụ những thực phẩm "nguy hiểm" mỗi ngày mà không hề hay biết.
Dưới đây là 6 loại thực phẩm phổ biến được chuyên gia đánh giá là tiềm ẩn nguy cơ cao gây ung thư.
Các món chiên rán, như gà rán, khoai tây chiên, thường chứa acrylamide - hợp chất sinh ra khi thực phẩm được chiên ở nhiệt độ cao. Acrylamide đã được Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) phân loại vào nhóm 2A, tức là chất có khả năng gây ung thư ở người.
Ngoài ra, dầu ăn tái sử dụng nhiều lần, đặc biệt trong đồ ăn đường phố, có thể sản sinh aldehyde độc hại, gây tổn thương tế bào và tăng nguy cơ ung thư dạ dày, tuyến tụy.
Giải pháp: Hạn chế tiêu thụ đồ chiên rán, thay thế bằng các phương pháp nấu ăn lành mạnh như hấp, luộc hoặc nướng ít dầu.
Các loại thực phẩm muối chua như cá muối, dưa cải, thịt xông khói, đều chứa hàm lượng nitrit cao. Nitrit khi kết hợp với protein trong dạ dày sẽ chuyển hóa thành nitrosamine – một chất gây ung thư mạnh.
Một nghiên cứu công bố trên World Journal of Gastroenterology cho thấy, việc tiêu thụ nhiều thực phẩm muối chua làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày lên đến 34%.
Giải pháp: Chỉ nên tiêu thụ đồ muối chua với lượng nhỏ, ưu tiên thực phẩm tươi sống và chế biến an toàn tại nhà.
Thực phẩm như đậu phộng, ngô, đậu nành nếu bị mốc sẽ sinh ra aflatoxin - một trong những chất gây ung thư mạnh nhất được biết đến. Theo WHO, aflatoxin có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến ung thư gan.
Điều đáng lo ngại là aflatoxin không bị phá hủy khi nấu chín. Một lượng nhỏ chất này tiêu thụ lâu ngày cũng có thể tích lũy trong cơ thể, gây hại cho sức khỏe.
Giải pháp: Loại bỏ hoàn toàn thực phẩm bị mốc, bảo quản thực phẩm trong điều kiện khô ráo và thoáng mát.
Thói quen ăn đồ quá nóng có thể gây tổn thương niêm mạc thực quản. Một nghiên cứu từ International Journal of Cancer chỉ ra rằng, việc tiêu thụ đồ uống nóng trên 65°C làm tăng 90% nguy cơ ung thư thực quản.
Nhiệt độ cao không chỉ gây tổn thương cơ học mà còn tạo điều kiện cho các tác nhân gây ung thư tấn công niêm mạc bị tổn thương.
Giải pháp: Để thực phẩm nguội bớt trước khi ăn, tránh tiêu thụ đồ uống hoặc thức ăn quá nóng.
Rượu là tác nhân gây ung thư miệng, thực quản, gan, vú và ruột, theo IARC. Ethanol trong rượu chuyển hóa thành acetaldehyde - một chất gây ung thư đã được xác định.
Một nghiên cứu công bố trên The Lancet nhấn mạnh rằng, không có lượng rượu nào được coi là an toàn. Thậm chí, uống rượu ở mức thấp cũng làm tăng nguy cơ ung thư.
Giải pháp: Giảm hoặc ngừng tiêu thụ rượu để bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Theo nghiên cứu từ American Journal of Clinical Nutrition, tiêu thụ thực phẩm quá mặn có thể làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày do tổn thương niêm mạc dạ dày. Muối còn gây áp lực lớn lên thận, dẫn đến suy giảm chức năng và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.
Giải pháp: Giảm lượng muối tiêu thụ hàng ngày xuống dưới 5g, sử dụng các loại thảo mộc và gia vị tự nhiên để thay thế.