Ngày 28-6, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đang điều tra vụ "Trộm cắp tài sản" liên quan đến vụ 3 cán bộ Công an thị trấn Đại Nghĩa (huyện Mỹ Đức), gồm: Đại úy Nguyễn Văn Nhân, Thượng úy Bùi Đình Việt và Thượng úy Bùi Tiến Tùng, bắn chết 2 con dê của người dân.
3 cựu cán bộ công an trong vụ việc (Ảnh: CTV)
Về góc độ pháp lý, TS-LS Đặng Văn Cường (đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng việc khởi tố vụ án hình sự về tội "Trộm cắp tài sản" là có căn cứ.
Theo quy định, điều kiện để khởi tố vụ án hình sự là vụ việc có dấu hiệu tội phạm. Hành vi bắn dê nhưng không có mục đích chiếm đoạt có thể bị xử lý hình sự về tội "Hủy hoại tài sản", còn trường hợp săn bắn nhằm chiếm đoạt, đây là hành vi "Trộm cắp tài sản".
Do đó, trường hợp xác định những con dê này là tài sản của tổ chức, cá nhân, đồng thời định giá giá trị tài sản này từ 2.000.000 đồng trở lên đã đủ căn cứ để khởi tố vụ án hình sự về tội "Trộm cắp tài sản".
Với hành vi trộm cắp tài sản từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt hành chính, bị kết án về tội danh xâm phạm quyền sở hữu mà còn vi phạm, những người này có thể sẽ phải đối mặt với khung hình phạt là phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Trường hợp tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng hoặc hành vi được xác định là phạm tội có tổ chức, những người này có thể sẽ phải đối mặt với khung hình phạt là phạt tù từ 2 năm đến 7 năm theo quy định tại điều 173 Bộ luật Hình sự. Còn trường hợp không có tình tiết định khung tăng nặng trách nhiệm hình sự thì có thể bị phạt tới 3 năm tù.
Cũng liên quan đến vấn đề pháp lý, LS Trần Xuân Tiền (đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng những sự việc sử dụng súng tự chế để săn bắn xảy ra không phải là hiếm, nhưng trong sự việc lần này, người có hành vi vi phạm lại là những cán bộ trong lực lượng Công an nhân dân là một điều khó chấp nhận. Họ là lực lượng nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, nhưng lại thực hiện các hành vi trái quy định của pháp luật gây ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của bản thân và của ngành Công an nhân dân nói chung.
Theo thông tin ban đầu, 3 cán bộ công an xã đã sử dụng súng hơi tự chế để săn bắt. Theo quy định tại khoản 3 Điều 3 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017 thì súng hơi là một dạng súng săn và mang tính chất của vũ khí nói chung, có khả năng gây sát thương, nguy hại cho tính mạng, sức khỏe của con người, phá hủy kết cấu vật chất. Trong vụ việc, các cán bộ đã bắn chết 2 con dê, có thể thấy, lực sát thương của khẩu súng được sử dụng là không hề nhỏ, có tính nguy hiểm.
Cũng theo quy định tại Khoản 2 Điều 5 Luật này thì hành vi nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sửa chữa, sử dụng trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ hoặc chi tiết, cụm chi tiết để lắp ráp vũ khí, công cụ hỗ trợ là một trong những hành vi bị nghiêm cấm. Tùy vào tính chất mục đích của hành vi, những người này có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Theo đó, hành vi chế tạo các loại vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự súng săn đã vi phạm quy định về quản lý sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ, pháo và đồ chơi nguy hiểm bị cấm tại điểm c khoản 4 Điều 11 Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Do đó, người thực hiện hành vi này có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng. Đồng thời, bị áp dụng biện pháp tịch thu tang vật theo quy định tại điểm a khoản 7 Điều trên.
Mặt khác, nếu những người này trước đó đã bị xử phạt hành chính về hành vi chế tạo vũ khí thì họ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi sử dụng súng săn theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 306 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017. Theo đó, mức hình phạt có thể áp dụng đối với họ là bị phạt tù từ 1 đến 5 năm.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng, bị phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ 1 đến 5 năm. Tuy nhiên, đây chỉ là giả thiết đặt ra, còn để xác định ngoài hành vi trộm cắp tài sản đã bị khởi tố, 3 người này có thể bị khởi tố về hành vi sử dụng súng săn hay không còn phụ thuộc vào kết luận từ phía cơ quan điều tra.
Bên cạnh đó, 3 cán bộ công an có hành vi vi phạm còn có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người dân theo quy định của pháp luật dân sự. Cụ thể, theo quy định tại Điều 598 Bộ luật Dân sự quy định bồi thường do tài sản bị xâm phạm, thiệt hại sẽ bao gồm: Tài sản bị hủy hoại; lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác tài sản bị mất, bị giảm sút; chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế và khắc phục thiệt hại và thiệt hại khác do luật quy định.