Siêu trăng xuất hiện, TPHCM phập phồng lo?

Không dễ cảm nhận

Mấy ngày nay những người yêu thiên văn đang háo hức chuẩn bị cho sự kiện Mặt Trăng sẽ sáng nhất trong năm vào ngày 23/6 này. Tuy nhiên, ông Nguyễn Đức Phường, Hội Thiên văn Vũ trụ Việt Nam cho biết, đừng kỳ vọng quá nhiều vào hiện tượng này.

Thực tế, Mặt Trăng sẽ ở gần Trái Đất nhất với khoảng cách là 356.989km (trung bình là khoảng 380.000km) vào lúc 18h34 phút ngày 23/6 (giờ Hà Nội). Tại thời điểm đó so với trăng bình thường, Mặt Trăng sẽ to hơn khoảng 13% và sáng hơn khoảng 30%, đây được cho là thời điểm trăng sáng nhất trong năm 2013.

  

Bằng mắt thường chúng ta cũng có thể quan sát được hiện tượng này. Tuy nhiên, thực tế do khoảng cách quá xa nên chúng ta cũng không dễ dàng cảm nhận được sự khác biệt về độ lớn của Mặt Trăng. Nếu muốn biết về sự khác biệt này có lẽ phải sử dụng đến máy ảnh ghi lại khoảng khắc này rồi so sánh với Mặt Trăng của các ngày khác trong tháng, trong năm mới có thể thấy được sự khác biệt về độ lớn của Mặt Trăng.

Về độ sáng, mặc dù chúng ta sẽ quan sát hiện tượng này trong suốt cả buổi tối và đêm ngày 23/6. Tuy nhiên, thời điểm to nhất và sáng nhất của Mặt Trăng là vào khoảng 18h34 phút. Thời điểm này vào mùa hè trời vẫn còn rất sáng vì thế cũng hạn chế việc quan sát.

Ngoài ra, muốn quan sát hết được vẻ đẹp của Mặt Trăng thì trời phải đẹp, quang mây, đặc biệt không bị ô nhiễm bởi ánh sáng... Màu sắc của siêu trăng sẽ không khác so với bình thường, tuy nhiên, nó có sự thay đổi do việc lựa chọn địa điểm quan sát. Tại khu vực nông thôn, chúng ta sẽ thấy Mặt Trăng có màu sáng trắng, tại thành phố và các đô thị lớn chúng ta sẽ thấy siêu trăng có màu vàng sậm.

Bằng mắt thường cũng khó cảm nhận được sự khác biệt của siêu trăng.

Chưa thấy bất thường về thủy triều ở TPHCM

Theo ông Nguyễn Đức Phường, siêu trăng không có mối liên hệ nào với thảm họa như động đất, sóng thần, động đất, bão từ...

Tuy nhiên, siêu trăng có tác động đến thủy triều, cụ thể là làm cho thủy triều dâng cao hơn so với mức bình thường. Như vậy, các khu vực có địa hình thấp ví dụ như TPHCM có thể sẽ bị ảnh hưởng bởi thủy triều; có thể thủy triều hôm đó sẽ tăng hơn mức bình thường dẫn đến ngập úng. Một số khu vực trên thế giới đã từng ghi nhận được sự thay đổi của thủy triều vào những thời điểm xuất hiện siêu trăng.

Trước lo ngại này, TS Nguyễn Bá Thủy, Trưởng phòng Dự báo Khí tượng Thủy văn Biển, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn T.Ư cho biết, ở Việt Nam chưa thấy có nghiên cứu nào về sự tác động của siêu trăng đến thủy triều. Bản thân ông cũng chưa thấy có sự bất thường lớn nào về thủy triều trong các ngày có siêu trăng.

TS Nguyễn Bá Thủy cho biết thêm, theo tra cứu từ bảng thủy triều do Trung tâm Hải văn, Tổng Cục Biển và Hải đảo xuất bản cho thấy, thủy triều ngày 23/6 ở TPHCM không có gì bất thường.

Ông Nguyễn Minh Giám, Phó Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ cho biết, trong quá khứ chưa từng ghi nhận sự bất thường lớn nào của thủy triều trong những ngày xuất hiện siêu trăng, nếu có sự thay đổi cũng chỉ ở mức thấp, không đáng kể. Hơn thế, thủy triều tại Nam Bộ vào các tháng 6, tháng 7, tháng 8 là chiều thấp, vì thế không đáng lo ngại. Lịch thủy triều trong cả tháng 6 ở Nam Bộ cũng chưa thấy dấu hiệu bất thường nào.

Mặt Trăng quay quanh Trái Đất theo quỹ đạo hình elip vì thế có lúc Mặt Trăng ở rất xa Trái Đất có lúc lại ở rất gần Trái Đất. Như vậy, trong mỗi chu kỳ quỹ đạo, Mặt Trăng và Trái Đất sẽ ở gần với nhau nhất tại một thời điểm nào đó mặc dù không đồng nhất về mặt thời gian giữa năm này với năm khác, có năm xuất hiện 2 siêu trăng, có năm không có siêu trăng nào, hoặc như năm nay chỉ xuất hiện 1 siêu trăng. Tuy nhiên, các nhà khoa học hoàn toàn có thể tính được thời gian xuất hiện các siêu trăng. Hiện tượng siêu trăng sẽ quay trở lại vào tháng 8/2014.