Mở cửa từ 18h hàng ngày nhưng gần như hôm nào, quán xôi nhỏ nằm trên đường Bạch Mai (đoạn giao cắt với phố Tạ Quang Bửu, Hà Nội) của chị Nguyễn Hải Lộc cũng đông khách vào lúc đêm muộn, khoảng từ 22h đến 3h sáng hôm sau.
Những người lao động hoặc đi chơi về muộn thường ghé qua đây và cũng không rõ từ khi nào, không ít người đã lựa chọn quán xôi của chị Lộc làm một địa chỉ ăn đêm quen thuộc.
Chị Lộc nói, ban đầu chị không định mở quán để phục vụ khách ăn muộn nhưng dần dần, để chiều lòng thực khách, 365 ngày trong năm, chỉ trừ mấy ngày Têt, suốt 16 năm qua, lúc nào quán xôi nhỏ của chị cũng chong đèn thâu đêm.
Quán xôi nhỏ và văn hóa xếp hàng
Quán xôi của chị Lộc rất nhỏ, rộng chừng chưa đầy 15m2. Quán ăn không có bàn, chỉ có những chiếc ghế nhựa nhỏ sơ sài. Khách đến ăn, dẫu đã phải bưng bát xôi trên tay vẫn không có đủ chỗ ngồi. Họ phải ngồi ở vỉa hè giữa đêm lạnh hoặc chen chúc trong gian nhà dậy lên toàn mùi thịt rán rất ngột ngạt.
Quán xôi của chị Lộc vô cùng chật chội.
Khách đến ăn, đa số đều phải bưng bát xôi trên tay, ngồi giữa vỉa hè lạnh và chật ních xe cộ.
Một quán ăn bình dân, chật hẹp và tuềnh toàng như thế lại nằm lọt thỏm giữa một loạt quán xá hào nhoáng bủa vây xung quanh, nếu không phải khách quen hoặc nghe giới thiệu từ trước, hẳn nhiều người sẽ chẳng hề để ý đến. Xôi lại là món ăn bình dân, đi đâu mà chẳng kiếm được. Giữa đêm khuya, lúc đang đói bụng lại còn phải xếp hàng dài chờ đợi, điều ấy khiến nhiều người chỉ nghĩ đến thôi đã phải cảm thấy chán nản.
Thế nhưng, bất chấp tất cả những điểm trừ ấy, quán xôi của chị Lộc ngày nào cũng đông khách. Trung bình, mỗi ngày chị đón khoảng 800-900 lượt khách, ngày lễ, Tết hoặc dịp cao điểm, con số ấy có thể lên cỡ trên 1.000 lượt.
Để phục vụ số lượng khách "khủng" ấy, chị phải thuê thêm 5 nhân viên luôn tay phục vụ và bản thân chị phải đứng bán hàng không kịp nghỉ tay.
Khách đến đây thường mua mang đi nên nhìn chung, quán xôi nhỏ này khá yên tĩnh và gần như chỉ đông theo từng khoảng thời gian nhất định.
Có một điều lạ là dù có lúc chỉ có 2-3 người đứng chờ mua xôi, ai nấy đều nghiêm túc xếp hàng tuần tự. Nói về điều này, chị Lộc cho biết: "Đã có lúc tôi khốn khổ vì chuyện xếp hàng này đấy".
Bán hàng bận rộn nên trước kia, chị thường không kịp quan sát khách nào đến trước, đến sau mà bán cho tuần tự. "Kết quả là tôi bị khách la hét ghê lắm". Từ đó, chị Lộc rất để ý đến nếp văn hóa xếp hàng, ai mà lộn xộn, tranh giành nhau chỗ đứng là chị nhắc nhở ngay.
"Bây giờ, đến quán tôi mua xôi, chẳng cần trưng biển hay xếp số hoặc có bảo vệ đứng canh chừng, ai cũng có ý thức tự giác xếp hàng".
Bí quyết nấu xôi thơm, ngon, giá rẻ
Theo nhiều thực khách tại đây, có 3 lý do khiến họ phải xếp hàng chờ mỗi đêm. Đó là giá cả phải chăng, thái độ phục vụ tốt và đồ ăn khá ngon miệng.
"Xôi ở đây ăn mềm, dẻo, không bị ngấy. Thêm nữa là thịt rán có vị xá xíu thơm, cảm giác rất tươi, ngon", chị Ngọc Anh (một thực khách) chia sẻ.
Ruốc do tự tay chị chủ làm nhìn rất sạch sẽ, thơm ngon.
Nguyên liệu cho một bát xôi giá 35.000 đồng bao gồm lạp xưởng...
... Thịt gà rang
... Các loại rau củ, pa-tê, rồi cả trứng rán...
Bát xôi hấp dẫn thực khách với sự kết hợp của các nguyên liệu - (Ảnh: Hải Ly)
Xôi gà được cho vào hộp để khách mang về - (Ảnh: Thảo Lương)
"Cô chủ cho khá nhiều rau như đu đủ, cà rốt muối chua ngọt rất dễ ăn. Tôi hay ăn ở đây, giá hợp lý mà thái độ phục vụ của nhân viên cũng tốt", anh Nguyễn Văn Toàn (Hoàng Mai, Hà Nội) nói.
Chị Lộc cho biết, xôi ở quán chị có rất nhiều mức giá khác nhau, tùy theo yêu cầu của khách hàng. Đắt nhất là xôi thập cẩm với mức giá 35.000 đồng/suất, món ăn này bao gồm một loạt nguyên liệu như trứng, thịt rán, pa-tê, lạp xưởng, ruốc,thịt gà, các loại rau xanh, giò, chả, hành khô...
"Tuy nhiên, khách có thể chọn xôi thịt, xôi trứng hay thậm chí chỉ xôi trắng. Mức giá vì thế có thể chỉ 10.000-15.000 đồng/suất tùy loại hoặc nếu khách ăn nhiều, có thể gọi tới 50.000 đồng/suất".
Giá rẻ và món ăn khá lạ miệng nên dù phải xếp hàng chờ hay chỗ ngồi chật hẹp, nhiều thực khách vẫn tỏ ra khá hài lòng.
Quán xôi của chị Lộc nhìn rất bình dân, thậm chí còn có chút tuềnh toàng, sơ sài...
Ngoài lợi thế về giá cả cạnh tranh, quán xôi của chị Lộc còn được khen là có cách chế biến lạ miệng. Nói về điều này, chị Lộc tâm sự: "Tôi học nghề làm xôi từ mẹ nuôi. Nghề nấu xôi này tính ra cũng có nhiều cái cần lưu ý lắm".
Ví dụ như gạo nếp nấu xôi, chị Lộc nhất định phải là nếp cái hoa vàng mới ngon. Trước khi đồ xôi phải ngâm gạo một khoảng thời gian nhất định. Tỷ lệ gạo nước, thời gian ngâm phải tuân theo quy tắc mà chỉ những người làm "quen tay" mới hiểu được.
"Ví như vụ mùa hạt gạo sẽ khô và hút nhiều nước hơn vụ chiêm chẳng hạn. Thêm nữa là khi đồ xôi, mình phải đồ cho khô, ráo vì xôi còn bán kèm nước thịt và ăn với các loại đồ mặn. Nếu nấu nát quá, chọn gạo quá thơm, quá dẻo sẽ khiến thực khách rất dễ bị ngấy".
... Song nhờ cách phục vụ tốt và giá cả phải chăng, nơi đây vẫn luôn tấp nập khách ra vào.
Để đảm bảo việc bán xôi, mỗi ngày chị Lộc chỉ được ngủ vài tiếng buổi sáng. Đầu giờ chiều, chị cùng nhân viên lại tất bật với công việc ngâm gạo, tẩm ướp thịt và chuẩn bị các loại nguyên liệu khác.
Chị Lộc chia sẻ: "Món này cũng kỳ công lắm! Thịt rán phải tẩm ướp khá lâu cho ngấm rồi để vào ngăn mát, đến tối khách ăn đến đâu thì rán vừa kịp tới đó. Nhiều khách hay bảo, hàng xôi tôi các món cũng bình thường thôi, chỉ duy có thịt rán là ăn mãi không chán. Mỗi lần tôi nghe thấy thế thì thấy vui lắm (cười)".