Vũ trụ truyền hình VTV trở nên cực hot chính là nhờ học lóm yếu tố này của Hàn Quốc?

Hai năm trở lại đây, sau sự thành công đột phá của Người Phán Xử, Sống Chung Với Mẹ Chồng, Quỳnh Búp Bê... cho đến gần đây nhất là Về Nhà Đi Con. Người xem có thể thấy sự khởi sắc rõ rệt của ngành truyền hình miền Bắc, cụ thể là những phim được đài truyền hình VTV lựa chọn phát sóng. Thời gian đầu, những phim này khi kết thúc bị khán giả đánh giá rằng cái kết hơi... xịt so với tình tiết chung của cả phim. Gần đây, kể từ Chạy Trốn Thanh Xuân, nhà Đài này bắt đầu tiếp thu một cách làm phim mới. Đó là đưa vào mô hình sản xuất phim kiểu vừa quay vừa chiếu. Vừa sản xuất phim, vừa tiếp thu ý kiến khán giả và phát triển cốt truyện dựa theo những mong muốn mạnh mẽ nhất của người xem. Hiện nay, Mê Cung, Về Nhà Đi Con và Nàng Dâu Order, ba phim truyền hình hiện đang lên sóng VTV vào tháng 4, 5/2019 vẫn đang tiếp tục thực hiện những tập tiếp theo của phim song song với những tập phim đang lên sóng.

Mô hình này thật ra đã được ngành truyền hình Hàn Quốc áp dụng từ khá lâu. Mọi dự án truyền hình của các nhà Đài KBS, SBS đều sản xuất kiểu cuốn chiếu. Nghĩa là phim sẽ lên sóng khi mới chỉ quay được khoảng 4-5 tập và sau đó tiếp tục phát triển kịch bản dựa trên phản ứng của công chúng. Chạy Trốn Thanh Xuân có lẽ là dự án đầu tiên của Trung Tâm Sản Xuất Phim truyền hình (VFC) thực hiện theo đơn đặt hàng của nhà Đài. Đoạn kết của phim đã được quay lại, điều chỉnh lại kết cục của các nhân vật cho hợp với mong muốn của công chúng.

Mặt lợi: Phim sẽ theo sát được thị hiếu công chúng. Khán giả muốn gì, đoàn làm phim chiều theo cái nấy

Như đã nói, việc sản xuất phim kiểu cuốn chiếu rất thích hợp để xây dựng tuyến kịch bản cho phù hợp với thị hiếu, mong đợi của khán giả. Ví dụ với Chạy Trốn Thanh Xuân, có lẽ phim đã có cái kết rằng Phi (Huỳnh Anh) đã chết và hy sinh cho hạnh phúc của An (Lưu Đê Ly) và Nam (Mạnh Trường). Vấn đề là khán giả lại không muốn như vậy, ai cũng muốn Phi Soái ca được hạnh phúc bên An sau tất cả những gì anh đã hy sinh. Vậy là đoàn phim đã thực hiện lại cái kết theo đúng điều khán giả mong muốn. Kết phim, cả nước vỗ tay cám ơn đạo diễn đã mang đến cho người xem một kết thúc viên mãn, hạnh phúc tràn đầy cho cả dàn nhân vật.

Hay như ở Về Nhà Đi Con, ban đầu khán giả "mê mệt' cặp đôi Dương (Bảo Hân) - Bảo (Quang Anh). Thế là đoàn phim liên tục tung "thính" về cặp đôi chim ri siêu đáng yêu này. Khi người xem chuyển qua mê mẩn chuyện tình gay cấn của cặp "kẻ cắp gặp bà già" Vũ sở khanh - Anh Thư, thì như các bạn đã thấy, tình tiết của phim liên tục xoay quanh những cảnh quay về cặp đôi này.

Không phải nói là đoàn phim có thể chờ phản ứng khán giả, sau đó quay ngay ra những tập phim mới cho người xem. Mà đang nói là Về Nhà Đi Con vẫn sẽ có những tập phim gối đầu nhưng sẽ dựa theo thị hiếu của khán giả để phát triển đường dây kịch bản. Nếu khán giả "cuồng" Thư - Vũ hơn, đôi vợ chồng trẻ này sẽ có tuyến kịch bản dài hơi hơn, nhiều tình tiết hơn và cũng... "ngược tâm" hơn. Ví dụ vậy!

Mặt hại: Ekip hoàn toàn không thể kiểm soát nội dung phim

Nói việc mất kiểm soát ở đây là ở hai khía cạnh. Một là đoàn phim không kiểm soát được tuyến kịch bản. Đoàn phim cứ mải mê chạy theo thị hiếu người xem để rồi phim dài ra thêm tới... 20 tập. Từ chỉ khoảng 62-64 tập, nay Về Nhà Đi Con đã bị dài ra tới... 84 tập phim.

Thực ra đây đã là bài học xương máu từ Gạo Nếp Gạo Tẻ rồi tuy trường hợp cụ thể có khác đi một chút. Vì thấy khán giả phản ứng quá mãnh liệt và quá yêu mến các nhân vật, biên kịch - đạo diễn đã quyết định nâng số tập từ 40 thành 80 tập phim để người xem có thể thỏa mãn với phim. Nhưng lại bị quá sa đà vào các tình tiết vụn vặt như câu chuyện nội tâm của Phúc (Thùy Trang) và mất trí nhớ của Tường (Thanh Thức) mà cuối cùng, ekip đã không thể kiểm soát thời lượng phim nữa. Từ 80 tập thành 100 tập, và cuối cùng "chốt sổ" ở con số 109. Phim bị nới dài ra tới hai lần vì để kết lại cho gọn ghẽ mọi thứ Gạo Nếp Gạo Tẻ đã bày ra, phải hơn 20 tập phim mới đủ sức làm việc đó. Tương tự với Về Nhà Đi Con, nếu đạo diễn không bám theo đề cương kịch bản lúc đầu mà sa đà vẽ vời thêm đủ thứ thì chắc chắn 84 tập sẽ là không đủ thời lượng.

Ngay cả phía Hàn Quốc, nếu không biết kiểm soát đường dây kịch bản cũng sẽ gặp tình huống hệt như phim Việt. Đó chính là hiện tượng "đầu voi đuôi chuột" của các phim truyền hình Hàn quốc thời gian gần đây. Trong W (Hai Thế Giới, 2016), biên kịch vẽ ra đủ mọi thứ phiêu lưu từ truy tìm sát nhân biến thái đến xuyên không v.v... để rồi kết lại bằng một cái kết... lãng nhách. Đó là cho nam chính bị ngồi tù trong... truyện tranh nhưng vẫn "xuyên không" đến thế giới thực và sống hạnh phúc?

While You Were Sleeping (Khi Nàng Say Giấc, 2017) lại nhồi đủ thứ trên đời vào một lúc. Từ thể loại huyền bí, song thêm một chút trinh thám phá án, rồi xuyên không v.v... để rồi trở thành một nồi lẩu Makjang (Phim có đủ thứ tình tiết). Khán giả từ từ không muốn xem While Your Were Sleeping nữa vì tình tiết quá sơ sài nhưng lại hổ lốn.

Sự mất kiểm soát nội dung thứ hai, chính là không thể kiềm chế được... khán giả spoil trước tình tiết phim. Khi đoàn phim đi quay tại các địa điểm ngoại cảnh, nội thành Hà Nội thì dĩ nhiên xung quanh sẽ có đầy khán giả mến mộ phim đứng xem. Chắc chắn 100% sẽ luôn có người chụp ảnh, quay phim lại tình tiết để tung lên trang cá nhân. Phim chỉ mới chiếu có 30 tập, nhưng đã bị lộ tình tiết tới... 7 lần phần lớn là vì lí do này. Thà phim cứ âm thầm sản xuất rồi phát sóng cả bộ sau khi đã quay xong thì đã không bị lộ tình tiết nhiều đến thế. Đằng này sức hút của phim ngày càng lớn, mà đoàn phim cứ nhởn nhơ đi quay ở những nơi công cộng thì bảo sao không bị lộ tình tiết.

Mới chỉ tới tập 30, Thư và Vũ còn chưa sinh con nhưng khán giả đã biết rằng cả hai đã đám cưới và cậu bạn thân của Vũ - Dũng (Anh Vũ) mới là người tỉ mẩn chăm con thay cho "chí cốt". Hay chuyện ai cũng biết Huệ sẽ ly hôn với Khải cho rảnh nợ, rồi đi hẹn hò với... bố của Bảo v.v... Phim mới chỉ lên sóng đến tập 30, nhưng có lẽ khán giả đã biết trước tình tiết đến tận tập... 40 rồi. Vào thời điểm phim mới chỉ đi được nửa chặng đường, đây chưa phải là chuyện quá tồi tệ, nhưng vào những tập gần cuối phim khi đoạn kết bắt đầu được khán giả mong đợi thì sẽ ra sao? Chuyện gì sẽ xảy ra nếu đoàn Về Nhà Đi Con bị lộ đoạn kết phim phim mới chỉ đi 3/4 chặng đường? Lúc đó khán giả có còn hứng thú với phim nữa không hay thậm chí là sẽ nổi cơn thịnh nộ khi kết phim không được như ý? Lúc đó đoàn phim sẽ lại quay lại một cái kết khác để làm hài lòng khán giả à?

Nền công nghiệp truyền hình Hàn Quốc đã có một phương pháp khá hữu hiệu để hạn chế tối đa những khuyết điểm kể trên của việc quay phim cuốn chiếu. Đó là giới hạn số lượng tập phim xuống còn rất ít. Khi chỉ có khoảng 12 tập cho mỗi bộ phim, thì biên kịch và đạo diễn sẽ phải hạn chế rất nhiều yếu tố phụ trong kịch bản. Những gì không cần thiết thì cắt bỏ luôn, như vậy sẽ giữ được độ cô đọng của kịch bản và các tình tiết lại liên kết với nhau chặt chẽ rõ ràng.

Các cơ sở quay phim cũng được chọn ở các địa điểm rất xa trung tâm thành phố. Các đoàn phim thường ra ngoại thành quay hoặc dựng hẳn phim trường kín để khán giả không nhìn thấy và tiết lộ trước nội dung. Đồng thời các thông tin về phim trước khi quay xong đều được tiết lộ rất nhỏ giọt. Từng đoạn teaser, từng cái poster tạo hình nhân vật đều được công bố theo từng đợt, mỗi đợt một ít.

Đó là phương pháp sản xuất phim truyền hình phong cách cuốn chiếu, nhưng rất bài bản của các nhà Đài Hàn Quốc. Hy vọng các bộ phim truyền hình VFC do đài VTV đặt hàng, đang cố gắng theo đuổi mô hình sản xuất khá mới mẻ của Hàn Quốc, sẽ tiếp thu được tốt và thành công phương pháp làm phim mới. Đồng thời cũng không đi vào vết xe đổ của những bộ phim quá là "xịt".