Du lịch ở Quảng Bình luôn là một điều gì đó rất khác biệt so với các điểm đến trên bản đồ Việt Nam. Nhắc tới vùng đất này là người ta nhớ ngay tới quần thể hang động với những cuộc thám hiểm nổi tiếng thế giới, hay các con suối, hồ nước trong xanh, thích hợp cho các hoạt động ngoài trời.
Thế nhưng, Quảng Bình không chỉ có vậy?
Thông tin một làng du lịch ở Quảng Bình tổ chức lễ cắm biển làng du lịch tốt nhất thế giới nhận được sự quan tâm của công chúng. Được biết, giải thưởng này là sáng kiến toàn cầu của Tổ chức du lịch thế giới UNWTO, triển khai từ năm 2021. Đến năm 2022, đã có hơn 70 ngôi làng của gần 40 quốc gia được vinh danh. Những ngôi làng được công nhận "Làng du lịch tốt nhất thế giới" đều là các điểm đến du lịch nông thôn, bảo tồn và phát huy các giá trị, sản phẩm, lối sống dựa vào cộng đồng và nông thôn, mang lại trải nghiệm chân thực, đa dạng cho du lịch. Đồng thời cũng đem đến cơ hội và lợi ích cho người dân địa phương lẫn môi trường.
Trong năm 2023, đã có 260 làng du lịch đến từ 60 quốc gia trên thế giới góp mặt trong danh sách đề cử của UNWTO. Riêng tại Việt Nam cũng có 4 làng du lịch từ Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình và Quảng Bình. Trong đó, làng du lịch thích ứng thời tiết Tân Hóa ở Quảng Bình - cũng là làng duy nhất của Việt Nam, đã được xướng tên cùng với các làng khác trên thế giới.
Ảnh: Oxalis Adventure
Tân Hóa là một ngôi làng ở xã miền núi sâu, thuộc huyện Minh Hóa, cách thành phố Đồng Hới, Quảng Bình 130km, cách trung tâm du lịch Phong Nha - Kẻ Bàng 70km. Ở đây có một dòng sông chảy dọc qua các dãy núi đá vôi và có nhiều hệ thống hang động, rừng núi ngút ngàn - được ví như "thung lũng đựng nước". Ở Tân Hóa, đã nóng thì nắng gay gắt, song, mùa mưa lại đến sớm từ tháng 7 tới tháng 11 âm lịch. Cũng bởi có nhiều hang động nên nước thoát chậm làm xảy ra nhiều trận lũ lụt kéo dài.
Toàn cảnh ngôi làng. Ảnh: Oxalis Adventure
Sau trận lũ lịch sử năm 2010, thay vì phải bỏ quê hương đi nơi khác sống thì người dân nơi đây đã nghĩ ra cách làm bè phao để đối phó với lũ lụt. Dần dần, qua mỗi năm, từ chiếc bè nổi chống lũ và có thêm sự hỗ trợ, người dân đã nâng cấp thành nhà nổi, có cột cao, có mái che nắng che mưa. Cứ mùa nước dâng cao, các gia đình vận chuyển đồ quan trọng lên và trú ẩn ở tầng trên. Chính từ đây, mô hình sinh sống và du lịch thích ứng với thời tiết đã ra đời.
Một căn nhà chống lũ của người dân Tân Hóa. Ảnh: Oxalis Adventure
Ở làng Tân Hóa sẽ có những tour du lịch với mức độ phức tạp khác nhau, dễ dàng cho các gia đình trải nghiệm văn hóa bản địa hay các tour thám hiểm từ khó đến dễ, phù hợp với những ai thích chinh phục thiên nhiên và khám phá bản thân.
Một điểm đặc biệt hơn cả là ở xã Tân Hóa chỉ có con đường bộ duy nhất nối từ quốc lộ 12A đi qua các thôn. Tuy nhiên, đường sá đã được nâng cấp và rất tiện di chuyển.
Nếu sử dụng phương tiện cá nhân, bạn sẽ phải chạy quãng đường khoảng 470km qua hai tuyến cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình và Nghi Sơn - Nghệ An. Từ Hà Nội sẽ đi theo hướng Pháp Vân - Cầu Giẽ, chạy thẳng Quốc lộ 1A, vào Cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, Cao tốc Mai Sơn - Quốc lộ 45, Cao tốc Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu, rẽ vào Quốc lộ 8, Quốc lộ 15 và tới Quốc lộ 12A.
Hiện nay cũng có các xe khách đưa bạn từ Hà Nội hoặc trung tâm thành phố Đồng Hới (Quảng Bình) về tới làng du lịch. Từ Hà Nội, bạn có thể đặt nhà xe Hưng Long hoặc các nhà xe đi tới bến xe Quy Đạt, Nam Lý (Quảng Bình) và đi xe nội tỉnh tới làng du lịch Tân Hóa.
Còn tại Tân Hóa, du khách có thể đi bộ hay đạp xe thong dong trên những thảm cỏ xanh, hít hà thiên nhiên hoang sơ và có phần hơi kỳ bí. Ảnh: Oxalis Adventure
Bên cạnh quần thể hang động Phong Nha - Kẻ Bàng thì hang động Tú Làn cũng được các vị khách du lịch trong và ngoài nước đặc biệt chú ý. Nhất là khi nơi đây trở thành bối cảnh trong nhiều bộ phim điện ảnh. Mà cho đến tận bây giờ, nhiều vị khách tới đây vẫn tham gia các tour khám phá để check in với cảnh sắc núi non trùng điệp, kỳ quan hang động tráng lệ như trong phim điện ảnh.
Nổi tiếng nhất phải nhắc đến bom tấn Hollywood Kong: Đảo Đầu Lâu, thương hiệu phim King Kong đã chọn bối cảnh quay chính ở hang động Tú Làn. Trong hệ thống hang động Tú Làn có hơn 10 hang động nhỏ, nằm giữa những khu rừng, giữa những đồi núi trập trùng. Nếu như đã từng bắt gặp cảnh dòng sông kéo dài quanh những đồng cỏ, nhìn ra cánh đồng lạc xanh mơn mởn ở phía trước chính là Hang Chuột.
Cảnh quay trong phim Kong: Đảo Đầu Lâu - phía trước Hang chuột; cảnh trong phim Người Bất Tử - Victor Vũ; Hang Chuột nhìn từ bên trong xuất hiện trong bộ phim Truyền Thuyết Quán Tiên - Đinh Tuấn Vũ.
Trong tour khám phá hang động Tú Làn, du khách sẽ được trải nghiệm các hoạt động qua nhiều địa hình khác nhau, như trekking, bơi sông ngầm hay cắm trại ngay trong hang động.
Ảnh: Oxalis Adventure, @nhp, @hanh.tm
Nếu không tham gia các tour khám phá hệ thống hang động Tú Làn, các gia đình cũng có thể tới làng du lịch Tân Hóa. Trải nghiệm cuộc sống của người dân bản địa ở những căn nhà mô phỏng nhà chống lũ, bao quanh bởi thung lũng cỏ và những dãy núi đá vôi hùng vĩ.
Những căn homestay và bungalow ở Tân Hóa. Ảnh: Oxalis Adventure, @irinaleksina_169.
Bên trong một căn homestay ở Tân Hóa. Nguồn: @motionjak
Sinh sống ở Tân Hóa chủ yếu là người Nguồn với văn hóa và ẩm thực khác biệt hoàn toàn với những người dân ở vùng núi phía Bắc hay Tây Nguyên. Tới đây, du khách sẽ được cùng người dân đi bẻ ngô, bắt ốc và thưởng thức những món ăn đặc sản như: cơm Pồi, rau khoai, ốc đực, cà lào... Trong số đó, nhất định không thể bỏ qua cơm Pồi, món ăn được chế biến vô cùng kỳ công từ các nguyên liệu "thoóc" (lúa), ngô (sậu), sắn, đậu (đỗ)...
Trải nghiệm ăn tối tại nhà người dân địa phương
Trải nghiệm lái xe ATV khám phá rừng Lim.