Tưởng Việt Nam mới có thịt đông như thạch nhưng phương Tây cũng có món tương tự

Người Việt có món thịt đông ngày Tết được hình thành từ một "tai nạn", khi mà một tô canh thịt đông lại như thạch do tiết trời quá lạnh. Tưởng món ăn như vậy chỉ Việt Nam mới có nhưng phương Tây cũng có một phiên bản tương tự, đó là aspic. Aspic là một món ăn được làm từ gelatin, có kết cấu giống thạch nhưng phần gelatin này được làm từ nước dùng thịt và bên trong thì có thịt và rau củ quả.

Nếu như Việt Nam có thịt đông...

... thì người Pháp cũng có món aspic.

Vào thời xưa, aspic từng được xem là một trải nghiệm ăn uống 5 sao vô cùng sang chảnh nhưng ngày nay, hiếm ai nghe đến tên của món ăn này và thậm chí, nhiều người Mỹ còn tỏ ra rằng cái ý tưởng ăn thạch nhân rau củ quả có vị thịt có phần… "kinh dị". Đối với họ, thạch được làm từ gelatin vốn là một món ngọt, một loại tráng miệng chứ không phải đồ mặn.

Aspic được phát minh từ thế kỷ 19 tại Pháp và thời đó, gelatin không dễ sử dụng như bây giờ. Không có các gói gelatin làm sẵn nên công đoạn chế biến aspic là cực kì phức tạp. Người ta phải ninh xương động vật để lấy nước dùng và phần collagen lấy được từ giai đoạn này được dùng để tạo gelatin. Được biết, ý tưởng về món ăn này thực ra đã có từ thế kỷ 15, nhưng mãi đến thế kỷ 19, nó mới được phát triển thành công thức hoàn hảo bởi bếp trưởng người Pháp Marie-Antoine Carême.

Những món aspic - thạch mặn với nhiều loại nhân khác nhau vô cùng màu sắc.

Carême đã từng làm đầu bếp cho vua Napoleon và phát minh ra concept ẩm thực cao cấp hiện đại (modern haute cuisine). Thế nên từng có thời món aspic do ông sáng tạo luôn nằm trong số những món ăn cao cấp mà người thường có muốn cũng chẳng ăn được.

Các phần aspic lúc nào cũng có hình dáng những hình thù tinh xảo với chiều cao khó tin, cùng vô số những tầng như bánh kem. Trong quyển sách ẩm thực "The Royal Parisian Pastrycook and Confectioner from the Original of M. A. Carême", được xuất bản khoảng 1 năm sau khi Carême qua đời, có hẳn một mục dành riêng cho món aspic với hình minh hoạ, hình vẽ cụ thể.

Aspic với lưỡi bê khiến nhiều người phương Tây hiện đại cảm thấy "khó chấp nhận".

Song, tuy có nguồn gốc "quý xờ tộc" là thế, nhưng món aspic vẫn bị thế hệ sau này "hắt hủi" vì cho rằng nó trông "ghê ghê". Trong ấn tượng của họ, thạch vốn là món ngọt và món mặn thì phải nóng sốt, không ai tưởng tượng được món mặn có kết cấu từ rau củ và thịt, ăn vào thì lành lạnh, ngầy ngậy như thạch cả.