Theo đó, các cơ quan đơn vị vi phạm quy định về phân loại rác thải có thể bị phạt tới 50.000 nhân dân tệ, tức hơn 7.000 USD. Thượng Hải, một siêu đô thị của Trung Quốc sẽ chính thức thực thi quy định mới mang tính "cưỡng chế" về phân loại rác thải từ ngày 1/7 tới. Thành phố này đã trở thành đô thị đi tiên phong trong chiến dịch phân loại rác thải được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đặc biệt quan tâm. Giờ đây, phân loại rác thải đang dần trở thành yêu cầu bắt buộc ở Trung Quốc.
Một điểm thu gom rác đã phân loại. Ảnh: Boolv.
Tại Thượng Hải, thành phố với hơn 24 triệu dân, nơi thải ra khoảng 9 triệu tấn rác thải vào năm 2018, việc phân loại rác thải đã được thực hiện hơn 20 năm nay, song mới dừng ở động viên, khích lệ. Đây là lần đầu tiên việc làm này được gắn với các quy định hết sức cụ thể. Xét về nhiều mặt, phân loại rác thải là việc làm cần thiết để bảo vệ môi trường nên đã nhận được sự ủng hộ từ phía người dân.
Cô Trần, một người dân Thượng Hải chia sẻ: "Việc làm này rất có ích đối với bảo vệ môi trường. Những thứ có thể tái chế, không thể tái chế, có hại, rác khô, rác ướt để riêng từng loại, tôi thấy như vậy rất tốt”.
Được biết, rác thải ở Thượng Hải được chia làm 4 loại: rác ướt, rác khô, rác độc hại và rác tái chế. Theo quy định mới, những cá nhân vi phạm sẽ bị xử phạt với mức phạt cao nhất là 200 nhân dân tệ, khoảng 700.000 đồng Việt Nam; với các cơ quan đơn vị, mức phạt này là 50.000 nhân dân tệ, tức hơn 7000 USD, tương đương hơn 170 triệu đồng Việt Nam. Những quy định nghiêm ngặt cùng mức phạt cao làm không ít người dân ở đây lo lắng.
Chị Lâm nói: "Chẳng hạn như người cao tuổi, không như chúng ta. Giờ phạt họ, tôi thấy không ổn. Tôi cho rằng, việc phân loại sẽ khó thích ứng nhanh được”.
Việc phân loại được quy định đối với hơn 100 loại rác thải cũng là một thách thức đối với người dân. Chị Chung chia sẻ: "Rác thải chúng tôi phải phân loại lên đến hơn 100 loại, trước khi vứt tôi còn phải đối chiếu xem lại, nói thật là rất mất thời gian và không tiện."
Cũng theo quy định mới, các cơ quan Đảng bộ và chính quyền ở Thượng Hải không được sử dụng cốc dùng 1 lần, các khách sạn không được chủ động cung cấp các đồ dùng 1 lần cho khách, các nhà hàng và dịch vụ giao đồ ăn không được chủ động cung cấp bát đũa sử dụng 1 lần cho khách.
Mặc dù thời gian đầu, các điểm tập kết rác sẽ có các tình nguyện viên môi trường hỗ trợ người dân phân loại, song xem ra việc làm này vẫn khá phiền phức. Và do vậy, một nghề mới đã ra đời - vứt rác hộ. Với mức phí 1 nhân dân tệ, khoảng 3.500 đồng Việt Nam một lần vứt cũng không phải là mức phí quá cao ở Trung Quốc.
Một nhân viên làm nghề thu gom rác cho biết: "Chúng tôi đi thu rác vừa tiện cho việc phân loại, cũng tiện cho người dân khi chia rác ra từng túi”. Với đặc điểm tiện lợi, giúp hỗ trợ người dân trong thời gian đầu làm quen với quy định mới, dịch vụ này đã được đón nhận, thậm trí được đưa vào cả dịch vụ thanh toán điện tử trên Alipay.
Điểm thu gom rác thải tại một khu chung cư ở Thượng Hải. Ảnh: Báo Văn Hối.
Anh Phó, một người dân chia sẻ: "Nói thật là việc phân loại rác thải lần này thực hiện ở mức độ rất lớn. Các sở ban ngành đều rất nghiêm túc. Do vậy, đã cho ra đời một ngành nghề mới. Đây là việc làm tác động thực sự đến cuộc sống của người dân. Chúng tôi muốn cách làm này sẽ tiếp tục thực hiện, nhằm tạo ra những ảnh hưởng sâu rộng đến bảo vệ môi trường."
Hiện lượng rác hàng năm Trung Quốc thải ra khoảng 160 triệu tấn, trong khi thế giới là khoảng 490 triệu tấn. Thay đổi hành vi trong việc phân loại rác thải đối với một quốc gia có lượng rác chiếm tới 1/3 thế giới là điều hết sức cần thiết. Hồi đầu tháng 6 vừa qua, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đưa ra một chỉ thị quan trọng liên quan đến phân loại rác thải, yêu cầu đẩy mạnh công tác này, nhằm tạo thói quen tốt cho người dân, hướng tới phát triển xanh và bền vững.
Những năm qua, Trung Quốc đã thí điểm việc phân loại rác tại 46 thành phố trọng điểm. Việc làm này sẽ được triển khai rộng rãi tại các thành phố đơn vị hành chính cấp 2, tức dưới tỉnh và trên huyện ở nước này trong năm nay, với mục tiêu đến trước cuối năm 2025, các thành phố này trên cả nước Trung Quốc về cơ bản sẽ xây dựng được hệ thống xử lý phân loại rác thải./.