Trở về Trái đất sau gần 1 năm sống ngoài không gian, bộ gen của phi hành gia đã thay đổi

Thanh Huyền, Theo Thanh Niên Việt 08:08 26/08/2025
Chia sẻ

Kết quả thật sự gây ngạc nhiên.

Việc khám phá vũ trụ luôn là một cuộc phiêu lưu đầy thách thức, và không phải ai cũng biết rằng, ngay cả ở cấp độ phân tử, cơ thể phi hành gia cũng phải trải qua những thay đổi sâu sắc. Sau khi trải qua hàng trăm ngày trong môi trường không trọng lượng và chịu đựng bức xạ vũ trụ, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng bộ gen của họ đã không còn như cũ.

Một trong những nghiên cứu đáng chú ý nhất về vấn đề này đã phân tích dữ liệu của phi hành gia Mark T. Vande Hei, người đã lập kỷ lục bay 355 ngày liên tục trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) vào năm 2022. Khi ông trở về Trái đất, các nhà khoa học đã tiến hành so sánh các mẫu máu và sinh học khác của ông với dữ liệu được thu thập trước khi ông lên đường.

Trở về Trái đất sau gần 1 năm sống ngoài không gian, bộ gen của phi hành gia đã thay đổi- Ảnh 1.

Mark T. Vande Hei

Kết quả thật sự gây ngạc nhiên. Các nhà khoa học phát hiện ra rằng hàng trăm gen của Mark Vande Hei đã thay đổi cách hoạt động. Đặc biệt, có một số gen liên quan đến hệ miễn dịch đã được kích hoạt, cho thấy cơ thể ông đã tự động phản ứng mạnh mẽ để chống lại những áp lực của môi trường ngoài vũ trụ.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu còn phát hiện sự thay đổi về mặt hóa học đối với DNA của ông, một hiện tượng được gọi là methyl hóa. Đây là một cơ chế điều chỉnh gen mà không làm thay đổi trình tự DNA, nhưng lại ảnh hưởng đến cách gen hoạt động. Sự thay đổi này cho thấy môi trường không gian đã tác động trực tiếp lên quá trình biểu hiện gen của con người. Bên cạnh những thay đổi ở cấp độ phân tử, cơ thể của các phi hành gia cũng phải đối mặt với nhiều thách thức khác như mất khối lượng xương và cơ, các vấn đề về tim mạch và thay đổi về cấu trúc não.

Trở về Trái đất sau gần 1 năm sống ngoài không gian, bộ gen của phi hành gia đã thay đổi- Ảnh 2.

Mark T. Vande Hei đã sống gần 1 năm ngoài không gian và chứng kiến cơ thể thay đổi đáng kể

Tuy nhiên, tin mừng là những nghiên cứu chuyên sâu đã cho thấy khả năng phục hồi đáng kinh ngạc của cơ thể con người. Hầu hết các chỉ số sức khỏe của phi hành gia, bao gồm cả hoạt động gen, đều trở lại bình thường chỉ trong vài tháng. Điều này mang lại niềm hy vọng lớn cho các sứ mệnh trong tương lai, đặc biệt là chuyến bay dài ngày đến Sao Hỏa, và giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách bảo vệ sức khỏe của con người trước những thách thức của vũ trụ.

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
Xem theo ngày