Bộ Nội vụ vừa hoàn tất dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cùng tờ trình kèm theo để chuyển Bộ Tư pháp thẩm định theo quy trình chung về ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Dự thảo cũng nêu quy định các tiêu chuẩn và số lượng đơn vị hành chính cấp xã, phường sau khi sắp xếp. Cụ thể, xã mới sau sắp xếp phải có diện tích tự nhiên và quy mô dân số đạt từ 300% trở lên so với tiêu chuẩn của xã theo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Đối với xã miền núi, vùng cao hoặc có biên giới quốc gia trên đất liền, nếu có từ 30% dân số là người dân tộc thiểu số, quy mô dân số tối thiểu sẽ là 7.500 người.
Đối với xã miền núi, vùng cao, quy mô dân số tối thiểu sẽ là 7.500 người. Ảnh: Ủy ban Dân tộc
Đối với phường mới sau sắp xếp, diện tích tự nhiên phải từ 35 km² trở lên, và quy mô dân số tối thiểu phải là 50.000 người. Riêng phường ở miền núi, vùng cao, quy mô dân số tối thiểu là 35.000 người.
Một điểm đặc biệt trong dự thảo là khi sắp xếp từ 4 đơn vị hành chính cấp xã trở lên thành một đơn vị mới, sẽ không cần đánh giá tiêu chuẩn về diện tích và quy mô dân số.
Trong trường hợp đơn vị hành chính đã phù hợp với định hướng của cấp có thẩm quyền và đáp ứng các quy định của nghị quyết, thì không cần xem xét điều kiện khác theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Theo dự kiến, tổng số lượng đơn vị hành chính xã, phường sau khi sắp xếp sẽ giảm ít nhất 70%, với tối đa là 75% so với số lượng hiện tại trên địa bàn các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Trong tổng số 10.035 đơn vị hành chính cấp xã, có 9.996 đơn vị thuộc diện sắp xếp, và chỉ có 39 đơn vị không thuộc diện sắp xếp.
Ảnh minh họa. Nguồn: Cổng TTĐT tỉnh Ninh Bình
Dự thảo nghị định cũng đưa ra những nguyên tắc cơ bản trong việc lựa chọn tên gọi cho các đơn vị hành chính mới sau khi sắp xếp. Cụ thể, tên của xã, phường mới phải đảm bảo tính dễ nhận diện, ngắn gọn, dễ đọc, dễ nhớ, và đặc biệt phải mang tính hệ thống và khoa học. Điều này sẽ giúp thuận tiện hơn trong công tác số hóa và cập nhật dữ liệu thông tin.
Bộ Nội vụ khuyến khích việc giữ lại các tên gọi cũ của các đơn vị hành chính trước khi sắp xếp, đặc biệt là những tên gọi có giá trị lịch sử, văn hóa và đã được cộng đồng địa phương đồng thuận và ủng hộ. Việc này không chỉ bảo vệ bản sắc truyền thống mà còn tạo sự ổn định, dễ dàng cho người dân trong việc nhận diện các đơn vị hành chính.
Một trong những yếu tố đáng chú ý trong dự thảo là khuyến khích việc đặt tên xã, phường mới theo tên của đơn vị cấp huyện trước khi sắp xếp, kèm theo số thứ tự để hỗ trợ công tác số hóa và cập nhật thông tin dễ dàng hơn trong hệ thống quản lý dữ liệu.
Đặc biệt, dự thảo cũng quy định rằng tên của xã, phường mới không được trùng với bất kỳ tên của đơn vị hành chính cấp xã nào hiện có trong cùng phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Điều này nhằm tránh sự nhầm lẫn và bảo vệ tính riêng biệt của từng đơn vị hành chính sau khi sắp xếp.
Thái Hà