Bà Nguyễn Thị Hương (ngụ quận 6, TPHCM) nói rằng, có nghe thông tin từ ngày 1/6 sẽ cân ký rác tính tiền . Tuy nhiên trong ngày, bà vẫn chưa thấy ai cân ký rác của nhà mình. “Tôi vẫn bỏ rác sinh hoạt trước cửa, người thu gom vẫn lấy rác như ngày thường. Hỏi người thu gom rác thì họ cũng bảo chưa biết, khi nào cân ký sẽ thông báo sau” – bà Hương nói.
Tuy nhiên, bà Hương cũng băn khoăn vì nhà có 4 nhân khẩu, gồm vợ chồng và 2 con nhỏ, ngày thường đều đi học, đi làm, chỉ có buổi tối mới về nhà nên rác chỉ từ 2 – 3 kg/ngày. Theo bà Hương, trước đây người thu tiền rác thu theo tháng, bà đóng một lúc từ 3 – 6 tháng cho tiện. Bây giờ, nếu cân rác theo ngày, bà không có ở nhà để cùng cân, chưa kể có thể còn có người đổ trộm rác thì phải làm sao.
Rác được tập kết trên đường Điện Biên Phủ, quận 3, TPHCM (ảnh: Duy Anh)
Tương tự, chị Hà Minh, ngụ tại một chung cư ở quận Bình Tân cũng cho biết, gia đình vẫn bỏ rác tại nhà rác bình thường chứ chưa thấy ai yêu cầu cân ký.
“Tôi chỉ nghe chung cư thông báo từ tháng 6, tiền rác mỗi hộ sẽ tăng lên với mức 84.000 đồng/kg, trong đó đã bao gồm tiền thu gom và tiền vận chuyển rác mà không đề cập gì đến chuyện cân ký tính tiền cả” – chị Minh cho hay.
Chị Minh cũng nói rằng, nếu áp dụng cân rác tính tiền sẽ giúp công bằng hơn vì chị chỉ ở một mình, rác không có bao nhiêu. “Ai bỏ rác nhiều thì tính tiền nhiều. Tuy nhiên, nếu áp dụng thực tế thì không biết thế nào vì mình không biết giờ xe rác đến, ai sẽ kiểm tra cân ký rác…” – chị Minh đặt vấn đề.
Không chỉ người dân, các đơn vị thu gom rác dân lập cũng đang lúng túng do thiếu hướng dẫn cụ thể. Theo ông Triệu Kim Bằng, Giám đốc Hợp tác xã Môi trường quận Bình Tân, hiện chưa có văn bản hướng dẫn rõ cách cân rác tại nguồn ra sao, xử lý tình huống phát sinh thế nào. Nhân sự, thiết bị cũng chưa được đầu tư kịp thời nên anh em thu gom đều chờ xem phản ứng từ người dân để tính tiếp.
Lượng rác sinh hoạt thải ra ở TPHCM mỗi ngày rất nhiều (ảnh: Duy Anh)
Trước băn khoăn của người dân về việc tính phí thu gom, vận chuyển rác dựa theo khối lượng, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM cho biết, từ ngày 1/6, mức giá dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt sẽ được áp dụng theo hình thức khoán theo hộ, chưa phân biệt khối lượng cụ thể.
Cụ thể, giá thu gom và vận chuyển rác đã được tính toán dựa trên lượng rác phát sinh bình quân đầu người theo quy chuẩn hiện hành, kết hợp với số nhân khẩu trung bình mỗi hộ gia đình . Như vậy, các hộ dân sẽ đóng cùng một mức giá theo từng khu vực, không cần cân đo rác thải hằng ngày.
Theo đó, tại TP Thủ Đức và các quận, mỗi hộ đóng 84.000 đồng/tháng; các huyện Hóc Môn, Nhà Bè và Cần Giờ là 80.000 đồng; riêng huyện Củ Chi và Bình Chánh là 76.000 đồng.
Tuy nhiên, khi thành phố triển khai chương trình phân loại rác tại nguồn theo Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020, việc tính phí sẽ có thay đổi. Chính quyền địa phương sẽ tổ chức thống kê lại khối lượng rác thải sinh hoạt phát sinh thực tế (không bao gồm rác tái chế và rác nguy hại) để tính giá theo khối lượng.
Riêng trường hợp chủ nguồn thải lớn (các cơ quan, tổ chức, cơ sở sản xuất - kinh doanh, khu công nghiệp, cụm công nghiệp), chính quyền địa phương sẽ phối hợp với đơn vị thu gom và chủ nguồn thải tổ chức thống kê, xác định khối lượng rác phát sinh bình quân của chủ nguồn thải. Sau đó căn cứ Quyết định 67 để xác định mức giá rác theo khối lượng.