Phát hiện dấu vết sự sống quan trọng trên tiểu hành tinh Bennu

Mô phỏng tiểu hành tinh Bennu được tạo ra từ những quan sát của tàu vũ trụ OSIRIS-REx (Ảnh: NASA/Đại học Arizona)

Theo kênh CNN, phát hiện này đến từ mẫu vật thu thập trong sứ mệnh OSIRIS-REx của NASA, khi tàu thăm dò hạ cánh xuống Bennu năm 2020 và mang về Trái Đất 121,6 gram đất đá vào năm 2023. Các mẫu vật được bảo quản trong điều kiện nguyên sơ, không bị tác động bởi quá trình rơi qua khí quyển như các mảnh thiên thạch, nhờ đó giữ lại trọn vẹn dấu vết hóa học của hệ Mặt Trời thời kỳ sơ khai.

Trước đó, phân tích mẫu Bennu đã phát hiện 14 trong tổng số 20 axit amin có vai trò cấu tạo protein, cũng như toàn bộ 5 nucleobase - thành phần tạo nên mã di truyền DNA và RNA. Tuy nhiên, tryptophan chưa từng được ghi nhận trong bất kỳ thiên thạch hoặc vật liệu không gian nào trước đây.

Ông José Aponte, chuyên gia hóa học thiên văn tại Trung tâm Không gian Goddard của NASA và là đồng tác giả nghiên cứu công bố trên tạp chí PNAS, cho biết: "Phát hiện tryptophan trong mẫu Bennu là một sự kiện quan trọng, bởi đây là một axit amin phức tạp và chưa từng được quan sát trong bất kỳ mẫu vật vũ trụ nào trước đó". Ông nhấn mạnh điều này củng cố giả thuyết rằng nhiều thành phần nền tảng của sự sống đã hình thành tự nhiên ngay từ giai đoạn đầu của hệ Mặt Trời.

Bennu - tiểu hành tinh rộng khoảng 500 m - được cho là mảnh vỡ của một thiên thể lớn hơn hình thành từ 4,5 tỷ năm trước. Các phép đo cho thấy Bennu tồn tại gần quỹ đạo Trái Đất khoảng 1,75 triệu năm và có xác suất 0,037% va chạm vào hành tinh của chúng ta vào năm 2182.

Ông Angel Mojarro, tác giả chính của nghiên cứu, mô tả các hợp chất tìm thấy trong Bennu như "những mảnh ghép chưa được lắp ráp", cho thấy vật chất hữu cơ phức tạp có thể hình thành trong môi trường tiểu hành tinh và sao chổi. Cho đến nay, tổng cộng 33 axit amin đã được phát hiện trong mẫu Bennu, song chỉ 14 loại vốn được sử dụng trong sinh học Trái Đất; việc bổ sung tryptophan nâng con số này lên 15.

Các nhà khoa học cho rằng phát hiện mới giúp củng cố quan điểm về vai trò của các thiên thể nhỏ trong việc vận chuyển nguyên liệu thô cho sự sống đến Trái Đất sơ khai. Giáo sư Kate Freeman (Đại học Penn State) nhận định: "Các tiểu hành tinh đã từng là 'dịch vụ giao hàng' cho Trái Đất thời tiền sinh học, cung cấp lượng lớn phân tử hữu cơ".

Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của các sứ mệnh mang mẫu vật từ không gian về Trái Đất, giúp khoa học hành tinh hiểu rõ hơn quá trình hình thành vật chất và sự sống trong vũ trụ.