Nói thật: Còn giữ 7 thói quen này thì đừng mơ giàu có, mãi mãi không thể làm chủ được đồng tiền!

Cứ nói đến chuyện giàu có là ai cũng nghĩ ngay tới việc đầu tư. Như vậy thực chẳng khác nào muốn trồng một cái cây mà không chịu chăm sóc phần rễ. Đầu tư để làm giàu là bước cuối cùng, không phải bước đầu tiên.

Việc quan trọng và cấp thiết hơn cả chính là từ bỏ những thói quen chi tiêu độc hại mà phần lớn chúng ta đều đang mắc phải.

1 - Không lập ngân sách, không theo dõi chi tiêu

Đây là thói quen tai hại nhất. Nhiều người không hề biết tiền của mình đang đi đâu. Họ sống theo kiểu tiền vào túi thì cứ tiêu thôi, bao giờ hết thì... tính sau?! 

Không lập ngân sách đồng nghĩa với việc bạn không có một kế hoạch tài chính cụ thể, không có giới hạn cho các khoản chi. Việc không theo dõi chi tiêu khiến bạn không nhận ra được những lỗ hỏng tài chính, những khoản tiền nhỏ nhặt bị lãng phí hàng ngày cộng dồn lại thành con số khổng lồ mỗi tháng.

Bạn sẽ mãi mãi không thể làm chủ đồng tiền nếu không biết rõ nó đang chảy đi đâu. Việc này giống như bạn lái xe mà không nhìn bản đồ hay đồng hồ tốc độ vậy. Cuối cùng, bạn sẽ đi lạc hoặc vượt quá giới hạn mà không hay biết. 

2 - Chi tiêu theo cảm xúc, sơ hở là "chữa lành"

Cảm xúc là một yếu tố mạnh mẽ ảnh hưởng đến quyết định chi tiêu. Khi vui, chúng ta muốn tự thưởng. Khi buồn, chúng ta muốn mua sắm để giải tỏa. Khi căng thẳng, chúng ta tìm đến những trải nghiệm "chữa lành" đắt đỏ. Việc biến tiền bạc thành công cụ để giải quyết cảm xúc tiêu cực là một thói quen cực kỳ nguy hiểm.

Những khoản chi tiêu theo cảm xúc thường là bốc đồng, không có kế hoạch và không mang lại giá trị bền vững. Cảm giác thỏa mãn chỉ là nhất thời, sau đó bạn có thể lại hối hận và rơi vào vòng lặp của sự lo lắng tài chính. Học cách đối mặt với cảm xúc bằng những phương pháp lành mạnh và miễn phí là điều cốt lõi. 

Bởi nếu cứ phải dùng tiền mới vui, mới "chữa lành" được, thì có lẽ cả đời chúng ta sẽ chỉ đóng vai nô lệ.

3 - Mắc kẹt trong "lạm phát lối sống"

Lạm phát lối sống là hiện tượng khi thu nhập tăng lên, chi tiêu của bạn cũng tăng theo một cách tự động và không kiểm soát. 

Khi bạn được tăng lương, bạn chuyển sang ở căn hộ lớn hơn, mua chiếc xe sang hơn, ăn ở nhà hàng cao cấp thường xuyên hơn, đi du lịch xa xỉ hơn. Mặc dù bạn kiếm được nhiều tiền hơn, nhưng bạn vẫn cảm thấy "thiếu tiền" vì chi tiêu của bạn cũng phình to tương ứng.

Thói quen này khiến bạn không bao giờ có thể thoát ra khỏi vòng xoáy kiếm càng nhiều, tiêu càng nhiều. Để giàu có, bạn cần phải tạo ra một khoảng cách ngày càng lớn giữa thu nhập và chi tiêu. Khi thu nhập tăng, hãy ưu tiên tăng tỷ lệ tiết kiệm và đầu tư trước, sau đó mới cân nhắc nâng cấp lối sống một cách có chọn lọc và có kiểm soát.

4 - Không có quỹ dự phòng khẩn cấp

Nhiều người chỉ tập trung vào việc tiết kiệm cho các mục tiêu lớn như mua nhà, mua xe mà quên mất một khoản mục tối quan trọng: Quỹ dự phòng khẩn cấp. Đây là khoản tiền mà bạn dùng để đối phó với những biến cố bất ngờ như mất việc, ốm đau, tai nạn, hoặc sửa chữa lớn đột xuất.

Nếu không có quỹ dự phòng, mỗi khi có biến cố, bạn sẽ phải đối mặt với áp lực tài chính cực lớn, có thể phải vay nợ lãi suất cao, rút tiền từ các khoản đầu tư dài hạn, hoặc bán tháo tài sản. Điều này không chỉ làm suy yếu tài chính của bạn mà còn gây ra căng thẳng tinh thần. Hãy ưu tiên xây dựng quỹ dự phòng tương đương 3-6 tháng chi phí sinh hoạt thiết yếu trước khi nghĩ đến các mục tiêu tài chính khác.

5 - Hài lòng với việc "có tiền tiết kiệm là đủ"

Tiết kiệm là bước đầu tiên, nhưng chỉ cất tiền mặt hoặc gửi tiết kiệm lại không phải là cách tối ưu nhất. Nhiều người có thói quen này vì sợ rủi ro hoặc thiếu kiến thức về đầu tư.

Để tiền của bạn "làm việc" và sinh sôi nảy nở, bạn cần phải đầu tư. Ngay cả những khoản đầu tư nhỏ nhưng đều đặn cũng có thể tạo ra sự khác biệt lớn nhờ sức mạnh của lãi kép. Hãy bắt đầu tìm hiểu về các kênh đầu tư phù hợp với mức độ chấp nhận rủi ro của bạn, từ những kênh an toàn như trái phiếu, quỹ mở đến các kênh có tiềm năng sinh lời cao hơn như cổ phiếu. Việc đầu tư là chìa khóa để tài sản của bạn tăng trưởng vượt lạm phát và giúp bạn đạt được tự do tài chính.

6 - Thích "đốt tiền" vào những buổi tụ tập vô nghĩa

Không ít người có thói quen chi tiêu mạnh tay cho các mối quan hệ xã giao, ăn uống, quà cáp mà không thực sự mang lại giá trị lâu dài. Có thể là những bữa nhậu triền miên, những món quà đắt tiền cho những người bạn không thân thiết, hoặc việc chạy theo các cuộc vui tốn kém chỉ để... giữ thể diện.

Những khoản chi này thường không mang lại lợi ích tài chính hay tinh thần bền vững. Chúng chỉ là những khoản đầu tư không hiệu quả vào các mối quan hệ hời hợt, làm tiêu tốn tiền bạc mà lẽ ra có thể dùng cho những mục đích ý nghĩa hơn. Hãy tập trung vào việc xây dựng những mối quan hệ chất lượng, thực sự mang lại giá trị cho bạn, và đừng ngại nói khôn" với những lời mời chi tiêu không cần thiết.

7 - Trì hoãn việc học hỏi, nâng cao kiến thức về đầu tư

Nhiều người coi tài chính cá nhân là một chủ đề khô khan, phức tạp và dễ dàng bỏ qua việc học hỏi về nó. Họ không đọc sách, không tìm hiểu về các nguyên tắc quản lý tiền, không cập nhật kiến thức về đầu tư. Thói quen này khiến họ mãi mãi không thể làm chủ tài chính của mình.

Kiến thức là sức mạnh, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính. Việc trì hoãn học hỏi đồng nghĩa với việc bạn tự tước đi cơ hội để tiền của mình phát triển. Hãy dành thời gian đọc sách về tài chính cá nhân, theo dõi các chuyên gia, tham gia các khóa học online. Khi bạn hiểu rõ cách tiền bạc vận hành, bạn sẽ đưa ra những quyết định thông minh hơn, từ đó xây dựng được một tương lai tài chính vững chắc và thịnh vượng.