Minh Trang (25 tuổi, nhân viên văn phòng) bắt đầu đầu tư chứng khoán vào giữa năm 2021, khoảng thời điểm thị trường trên đà tăng đã được khoảng một năm. “Lúc đó, trong thang máy ở tòa văn phòng, đi uống trà đá buổi trưa cùng đồng nghiệp hay thậm chí dừng đèn đỏ trên đường về nhà, mình cũng thấy mọi người nhắc đến chuyện đầu tư chứng khoán. Mọi người thường xuyên bàn luận với nhau thông tin về các công ty và hỏi han liệu có nên đầu tư hay không”.
Lúc đó, cô bạn quyết định đầu tư chứng khoán vì đồng nghiệp đều chia sẻ rằng kiếm lời rất nhanh. Trên MXH cũng thường xuyên “phím” cổ phiếu công khai và không cần có quá nhiều kiến thức vẫn có thể đầu tư kiếm lời.
Vì lúc đó là thời điểm thị trường rất tốt, trong 10 phiên chỉ có 1-2 phiên giảm còn lại đều là tăng. Do vậy, dù trước đó không học về đầu tư, chỉ biết một số lệnh cơ bản, Minh Trang vẫn có được một khoản lời khá tốt. “Mình nhớ lần mua cổ phiếu đầu tiên, chỉ sau 1-2 tuần đã nhận được khoản lãi hơn 10%. Vì lúc đó thích kiếm lãi nhanh nên đầu tư nhiều cổ phiếu vốn hóa nhỏ với biên độ dao động cao. Mình cũng chỉ thua lỗ ít lần vì thường lướt sóng nhanh và thị trường quá đẹp nên cũng khó lỗ”.
Cô bạn cho rằng khi đầu tư đúng vào con sóng tăng trưởng của thị trường, phần lớn mọi người đều dễ kiếm lời. Tuy nhiên, đôi khi rất khó để kiềm chế lòng tham. Chẳng hạn, những lần thua lỗ của Minh Trang đều là vì mua cổ phiếu nhằm mục đích “lướt sóng” nhưng do kỳ vọng sẽ tăng cao nên đã qua điểm bán phù hợp, cuối cùng thua lỗ.
Ảnh minh họa - Pinterest
Bên cạnh đó, Nam Anh (24 tuổi, nhân viên văn phòng) tham gia thị trường chứng khoán vào khoảng tháng 8 năm 2020. Cũng giống như Minh Trang, cậu bạn đầu tư vì những lời “rủ rê” từ bạn bè, người quen xung quanh. Với mong muốn có một khoản thu nhập thụ động thoải mái, Nam Anh đã bắt đầu với 20 triệu đồng.
“Sau một tháng, mình đã lãi đến 20%. Cảm thấy đây là một kênh kiếm tiền tốt nên mình đã rút sổ tiết kiệm 20 triệu để đầu tư thêm. Lúc đó mình chỉ mới đi thực tập, vẫn còn khá trẻ nên không quá lo sợ rủi ro. Bên cạnh đó, mình cho rằng đây là kênh không cần quá nhiều kiến thức đầu tư vẫn có lời”. Cho đến bây giờ khi ngẫm nghĩ lại, Nam Anh cho rằng 90% lợi nhuận cậu bạn kiếm được từ chứng khoán là vì đã vào đúng lúc thị trường đang trong con sóng tăng.
“Lúc đó, mình có một suy nghĩ ngây thơ là lúc nào thị trường cũng tăng. Và mặc dù đã được nhiều người cảnh báo về việc thị trường có thể giảm rất sâu và nhanh chóng, mình vẫn tin tưởng bản thân sẽ thoát ra kịp lúc. Tuy nhiên, đời không như là mơ”, Minh Trang chia sẻ.
Khi thị trường chứng khoán giảm mạnh vào đầu năm 2022, Minh Trang vẫn tin rằng đây chỉ là một giai đoạn giảm vài phiên như những tháng trước đó. Tuy nhiên, thực tế là nhìn chung toàn bộ năm 2022, thị trường luôn ở trong xu hướng giảm.
“Khi đó bởi vì là đầu năm nên mình mới quay vòng vốn để đầu tư tiếp cho năm 2022. Thời điểm mình phải bán hết cổ phiếu để thu hồi vốn, mình đã lỗ khoảng 40%. Không chỉ toàn bộ tiền lãi trước đó bị mất, mình còn bị âm tiền vốn”. Sau khoảng hơn 1 năm trên thị trường chứng khoán, Minh Trang nhận ra rằng không có phương thức kiếm tiền nào dễ dàng. Đặc biệt trong đầu tư, ít nhất phải nắm vững được kiến thức cơ bản và kỹ năng quản trị rủi ro.
Trong chứng khoán, không chỉ điểm mua cổ phiếu quan trọng mà còn cả điểm chốt lời. Không tham lam và luôn tuân thủ các quy tắc đã đặt ra trước khi đầu tư mới có thể đứng vững trong thị trường. “Dù cả 1 năm kiếm được lời từ thị trường chứng khoán, chỉ cần thua lỗ 1 lần liền có thể mất sạch cả lãi lẫn vốn ban đầu”.
Ảnh minh họa - Pinterest
Cũng giống như Minh Trang, vì cố chấp tin tưởng rằng bản thân sẽ không thua lỗ nặng nên Nam Anh không chốt lời hay thậm chí cắt lỗ kịp lúc. Đến thời điểm này, Nam Anh chỉ mới bán khoảng 50% danh mục đầu tư từ năm ngoái và vẫn đang “gồng lỗ”.
“Bây giờ, mình mới biết thị trường chứng khoán cũng có chu kỳ riêng. Và mặc dù nhìn chung nó luôn tăng khi xét trên thời gian dài. Tuy nhiên, sẽ có những khoảng thời gian tính bằng năm, thị trường giảm mạnh. Và nếu có người lãi thì ắt hẳn sẽ có người lỗ, nếu mình không có kiến thức và tính kỷ luật, đầu tư chứng khoán không khác gì ném tiền qua cửa sổ”.
Hiện tại, Nam Anh không thực hiện các giao dịch mới đặc biệt là mua cổ phiếu. Cậu bạn vẫn cho rằng đây là một thị trường tiềm năng để “tiền đẻ ra tiền”, xây dựng nguồn thu nhập thụ động. Tuy nhiên, Nam Anh dành thời gian này để học thêm kiến thức về chứng khoán và chờ đợi cơ hội phù hợp mới vào lại thị trường.