NOC - chú cá voi học tiếng người để thể hiện sự khó chịu với... con người

Một số loài chim như vẹt, sáo, khướu... có khả năng bắt chước tiếng người rất tài tình. Thế nhưng, chúng không phải là loài động vật duy nhất có khả năng này.

Theo như ghi nhận, tại Viện Hải dương thuộc Quỹ động vật biển ở San Diego, California đã từng có một chú cá voi rất đặc biệt. Điểm nổi bật đầu tiên là chú có màu trắng, nhưng đặc biệt hơn nữa là chú có thể "nói" được tiếng người. Và không phải nói lung tung, mà có chủ đích hẳn hoi.

Chú cá voi có tên là NOC. NOC đã bị "giam cầm" tại đây trong vòng 30 năm cho đến khi chú qua đời vào năm 1999.

Các nhà nghiên cứu đã nhận thấy ở NOC có một thứ gì đó rất... sai vào năm 1984, khi họ nghe thấy tiếng nói chuyện xung quanh bể của chú cá voi này trong khi không hề có người nào đứng gần đấy.

Tiếng nói dù rất khó nghe nhưng được khẳng định là giống tiếng nói chuyện của con người. Nguồn gốc của tiếng nói kì lạ này sau đấy đã được xác định là phát ra từ NOC khi một thợ lặn trong bể của chú nghe thấy từ "out" (đi ra) liên tục phát ra từ dưới nước.

Trong thập niên 80, các nhà khoa học đã thu âm lại âm thanh phát ra bởi NOC và phân tích được nhịp điệu, tần số của NOC gần giống với đặc điểm giọng nói con người. Trong khi đó, âm thanh phát ra bởi cá voi thường có tần số cao hơn giọng nói của chúng ta nhiều lần.

Vì vậy, các nhà khoa học kết luận rằng chú cá voi NOC đã quan sát và bắt chước ngữ điệu của con người, rồi cuối cùng học được tần số nói chuyện của chúng ta. 

Bạn thử lắng nghe xem có hiểu được chú cá voi này đang thổ lộ điều gì qua video dưới đây nhé! 

Hiện tượng bí ẩn chưa có lời giải

Lý do của hiện tượng có 1-0-2 này vẫn là một bí ẩn. Nhiều người cho rằng, cách chú cá voi này bắt chước tiếng người có thể đến từ khả năng bắt chước đồng loại của nó. Việc này xảy ra thường xuyên trong tự nhiên: cá heo đôi khi bắt chước tiếng huýt sáo đặc trưng của nhau, và cá voi lưng gù học những "bài hát" của bạn bè.

Bằng cách gắn vào đường mũi của NOC một thiết bị ghi nhận âm thanh nhỏ, các nhà khoa học đã phát hiện ra, chú cá voi tạo ra những âm thanh này bằng cách bơm túi khí trong mũi của mình tới áp suất cao hơn nhiều so với bình thường.

Tranh cãi về khả năng "học hiểu" của cá voi

Nhiều người cho rằng khả năng của chú cá có thể khiến con người hổ thẹn. Nguyên do nằm ở chuyện chú ta không chỉ bắt chước, mà còn có khả năng lựa chọn từ ngữ để thể hiện tâm trạng của mình.

Ở người, chúng ta có xu hướng lựa chọn những từ ngữ phức tạp, rườm rà. Nhưng với NOC, chú chọn luôn 2 từ: "get out" - biến ra ngoài - 2 từ quá đơn giản, chẳng phải nghĩ ngợi gì nhiều mà vẫn thể hiện rõ mong muốn của nó.

Theo các nhà khoa học, NOC chỉ nói đúng hai từ đó không phải bởi vì nó chỉ có một vốn từ vựng hạn chế, mà bởi vì nó nghĩ rằng hai từ đó là hai từ cần thiết nhất và không cần thêm một từ nào khác nữa.

Rõ ràng, chú cá voi này có khả năng sử dụng ngôn ngữ hiệu quả hơn con người rất nhiều.

Tuy nhiên các nhà nghiên cứu nghi ngờ về việc liệu NOC có thực sự hiểu thứ ngôn ngữ mà mình đang phát ra. Sau khoảng 4 năm "nói chuyện", NOC ngừng phát ra âm thanh tương tự, và họ cho rằng đó là vì chú... đã lớn.

Ngoài ra, từ trước đến nay mức độ thông minh của cá voi vẫn luôn được ca ngợi và xem trọng. Nhưng trường hợp nói tiếng người của NOC là duy nhất, và nhiều nhà khoa học tin rằng đây là hậu quả của ô nhiễm tiếng ồn.

Cá voi trong tự nhiên thường buộc phải cạnh tranh với tiếng ồn từ các loại tàu chở dầu lớn để có thể giao tiếp được với nhau. Những loại tiếng ồn quá mức có thể phá vỡ khả năng giao tiếp, định hướng, săn mồi và sinh sản của cá voi.

Điều tương tự xảy ra với những cá thể bị nuôi nhốt. Chúng cũng bị khủng bố bởi tiếng ồn từ các hoạt động của loài người. Chỉ có NOC đã bằng cách nào đó "bắt" được tần số giọng nói của chúng ta mà bắt chước lại.

Con người vẫn luôn tưởng tượng đến một ngày phá bỏ được khoảng cách ngôn ngữ với các loài động vật. Chúng ta dạy khỉ đột học chữ, dạy tiếng cho vẹt và thậm chí còn sáng tạo ra thiết bị "giải mã" loài chó. 

Rất có thể điều ngược lại cũng đang xảy ra, rằng có những cá thể như chú cá voi NOC đang cố gắng học tiếng để giao tiếp lại với con người!

Nguồn: BBC