Ba Lan từ lâu đã nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên vô cùng tươi đẹp, trù phú và rộng lớn, thu hút nhiều du khách đến tham quan. Đặc biệt là những khu phố cổ hay các quán cà phê, quán trà xinh đẹp với đủ phong cách, từ hiện đại đến cổ điển. Tuy nhiên, người ta bảo rằng, nếu đến Ba Lan mà không đặt chân đến nơi này thì thật phí.
Ấy chính là ngôi làng Zalipie - một trong những điểm đến không thể bỏ lỡ khi tới Ba Lan. Nơi đây được du khách ca ngợi là "đẹp hơn cả một bức tranh" và thậm chí còn được ví von là "viên ngọc quý ẩn giấu" của đất nước vùng Trung Âu này.
Hơn 100 năm trước, ở Zalipie - một ngôi làng nhỏ xứ Ba Lan, mọi nhà đều có bếp củi nhưng không có ống khói. Do đó, khói sẽ tạo ra các mảng đen bám ở trên bề mặt tường cả bên trong lẫn bên ngoài của ngôi nhà. Để che đi các lớp bồ hóng xấu xí ấy, các cô thôn nữ trong làng đã nghĩ ra một cách sáng tạo. Đó là sơn lại các bức tường bằng hình các bông hoa đầy màu sắc.
Vì phụ nữ không có các dụng cụ vẽ chuyên nghiệp nên họ tự làm ra cọ vẽ bằng cách sử dụng lông từ đuôi bò. Một điều rất quan trọng là mỗi năm, tất cả phụ nữ trong làng đều phải sơn lại các bức vẽ. Họ thực hiện công việc tô đẹp cho ngôi nhà vào thời điểm sau Lễ Mình và Máu Thánh Chúa Kito (Feast of Corpus Christi), khi mọi người đều không quá bận rộn với công việc đồng áng.
Ngày nay, vấn đề khói đen ấy đã là dĩ vãng. Tuy nhiên nghệ thuật sơn tường bằng các bức họa đã trở thành văn hóa dân gian ở Zalipie. Theo thời gian, thói quen thú vị và độc đáo này đã được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Nó được xem là một phần bản sắc của làng, truyền thống mà người dân nơi đây rất tự hào. Ngay cả trong thời kỳ chiến tranh, các bức tranh hoa vẫn tiếp tục được vẽ ra, mang lại cho ngôi làng hy vọng và màu sắc trong thời kỳ tăm tối.
Dần dần, chị em phụ nữ trong làng đã tìm thấy nguồn cảm hứng từ thiên nhiên và văn hóa dân gian địa phương, vì vậy những bức tranh của họ trở nên lớn hơn và còn nhiều màu sắc hơn.
Năm tháng trôi qua, những bức tranh ngày càng nhiều màu sắc và công phu hơn. Hầu hết mọi bề mặt của các công trình trong làng đều được trang trí, từ cả chuồng gà đến thân cây, cầu bắc qua sông, biển báo, chuồng nuôi thú cưng, đài phun nước cũ, hàng rào...
Ở trong các gia đình, mọi thứ cũng được "nghệ thuật hóa" bằng các bức họa sống động, chẳng hạn như đồ nội thất, đồ trang trí, và thậm chí váy của chị em phụ nữ cũng được thêu hoa sặc sỡ.
Đặc biệt, ở Zalipie, có một phụ nữ đã thực sự say mê với truyền thống vẽ tranh này. Bà tên là Felicja Curylowa (sinh năm 1904 - mất năm 1974). Bà đã trang trí mọi bề mặt của ngôi nhà 3 phòng ngủ của mình. Sau khi bà qua đời, ngôi nhà xinh đẹp đã trở thành viện bảo tàng, nơi thu hút khá nhiều khách du lịch!
Hiện nay, Zalipie được coi là một trong những ngôi làng đẹp như tranh vẽ ở Ba Lan. Nói cách khác, Zalipie có thể được xem như một bức tranh đồ sộ, hội tụ đủ màu sắc, cuộc sống và lịch sử. Toàn bộ ngôi làng giống như một kho tàng văn hóa, nghệ thuật.
Để khuyến khích truyền thống văn hóa đặc biệt này tiếp tục phát triển, hàng năm, bảo tàng Dân tộc học Tarnow tổ chức một cuộc thi vẽ tranh lên tường nhà. Tháng 6 hàng năm, người dân địa phương ở Zalipie đều tô vẽ cho ngôi nhà của mình thật lộng lẫy để tham gia cuộc thi.
Giải thưởng tiền mặt được trao cho sự độc đáo và tinh tế nghệ thuật, thường có nhiều thế hệ cùng nhau tranh tài. Cuộc thi là một cách hay để duy trì truyền thống nghệ thuật dân gian ở Zalipie, vì mỗi người tham gia đều mang đến những nét mới mẻ về nghệ thuật dân gian tiêu biểu.
Khi đến thăm làng hội họa Zalipie, bạn có thể đi dạo quanh làng, chỉ đơn giản là chiêm ngưỡng tất cả các tác phẩm nghệ thuật tuyệt đẹp. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng đây không phải là bảo tàng. Mọi người sống trong các ngôi nhà, sinh hoạt bình thường. Hãy tôn trọng và không chụp ảnh bên ngoài nhà của mọi người. Để chụp ảnh, hãy đến các tòa nhà mở cửa cho công chúng. Chẳng hạn như: House of Malarek (Ngôi nhà của họa sĩ), nhà của bà Felicia Curylo, Nhà thờ St Joseph...
Thời điểm tốt nhất để đến thăm Zalipie là vào mùa xuân hoặc mùa hè, khi những bức tranh thực sự trở nên sống động dưới ánh nắng Mặt trời.
Nguồn: Saltinourhair, Unusual Places