NASA bất ngờ phát hiện một vùng đất ngoài hành tinh từng giống Đông Nam Á về khí hậu
Vùng đất ngoài hành tinh mà con người vẫn nhìn thấy ngày nay có thể từng sở hữu khí hậu đặc trưng của Đông Nam Á.
Phát hiện một vùng đất ngoài hành tinh từng giống Đông Nam Á
Ngày 1/12, trong nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí Communications Earth & Environment, nhóm của tiến sĩ Adrian Broz (Đại học Purdue, Mỹ) – thành viên điều hành sứ mệnh Perseverance cho biết họ đã phát hiện hàng ngàn mảnh đá sáng màu ngay tại bề mặt Jezero. Phân tích quang phổ cho thấy nhiều mảnh trong số này chứa kaolinite, một loại khoáng sét giàu nhôm.
Vị trí và ví dụ về đá nổi màu sáng được phát hiện tại miệng núi lửa Jezero, sao Hỏa. (Ảnh: Nature)
Điều gây kinh ngạc chính là ở chỗ kaolinite không thể hình thành trong khí hậu khô lạnh. Trên Trái Đất, khoáng chất này chỉ xuất hiện phổ biến ở những môi trường có lượng mưa lớn và kéo dài, như rừng mưa Việt Nam và khu vực Đông Nam Á, vùng Amazon hay các khu vực gần xích đạo với độ ẩm cao quanh năm.
Dù kaolinite cũng có thể xuất phát từ hoạt động thủy nhiệt, nhưng khi so sánh thành phần hóa học của các mẫu đá trên Sao Hỏa với các tầng đất cổ trên Trái Đất, nhóm nghiên cứu phát hiện sự tương đồng mạnh mẽ với đất bị phong hóa sâu trong rừng nhiệt đới, chứ không phải trầm tích thủy nhiệt.
Cảnh quan Mastcam-Z và hình ảnh đa quang phổ của các loại đá nổi có tông màu sáng trên đỉnh Đơn vị biên miệng núi lửa Jezero gần khu vực làm việc của Đài tưởng niệm Hans Amundson (Sol 912) cho thấy sự đa dạng quang phổ của vật liệu này. (Ảnh: Nature)
Nói cách khác, Sao Hỏa từng mưa rất nhiều và Jezero Crater nơi hiện tại chỉ là bãi đá khô cằn có thể từng là một vùng đất ẩm nóng, thậm chí giống với khí hậu Việt Nam ngày nay.
Tiến sĩ Broz nhận định: "Mọi sự sống đều cần nước. Nếu những tảng đá này được tạo ra bởi lượng mưa, thì đây thực sự là một môi trường có thể sinh sống được, nơi sự sống có thể từng phát triển mạnh mẽ."
Cơ hội lớn để tìm sự sống ngoài hành tinh
Trước phát hiện này, NASA đã cho rằng Jezero từng là đồng bằng sông và chứa một hồ nước lớn. Nhưng việc tìm thấy kaolinite đưa giả thuyết lên một tầm cao hoàn toàn khác: hành tinh đỏ có thể từng trải qua thời kỳ khí hậu nhà kính ấm và ẩm, đủ để phong hóa đá sâu và tạo nên các tầng đất đặc trưng cho rừng mưa nhiệt đới.
Dù "rừng mưa" của Sao Hỏa cách đây vài tỷ năm có thể chưa kịp xuất hiện cây cối, nhưng môi trường này dường như đủ ổn định để duy trì nước lỏng trong thời gian dài, hỗ trợ hoạt động của vi sinh vật và lưu giữ dấu hiệu sinh học trong các lớp khoáng chất sét.
Nghiên cứu của Đại học Purdue về đá kaolinite phân tán trên bề mặt sao Hỏa cho thấy hành tinh khô cằn, bụi bặm này có thể đã từng có khí hậu mưa nhiều hàng tỷ năm trước. (Ảnh: NASA)
Kaolinite đặc biệt quan trọng bởi nó có khả năng "nhốt giữ" dấu tích sinh học suốt hàng tỷ năm, khiến NASA đặt nhiều kỳ vọng vào những lõi khoan mà robot Perseverance đang thu thập.
Phát hiện này cũng mở ra một góc nhìn hoàn toàn mới: nếu một hành tinh từng lạnh buốt và chết lặng như Sao Hỏa lại sở hữu quá khứ mang khí hậu giống Đông Nam Á, thì các môi trường thích hợp cho sự sống ngoài Trái Đất có thể không hề hiếm trong vũ trụ.
NASA kỳ vọng rằng trong những năm tới, việc phân tích các mẫu đá sẽ giúp trả lời câu hỏi mà nhân loại theo đuổi suốt nhiều thế kỷ: sự sống ngoài Trái Đất từng tồn tại nhưng liệu nó có để lại dấu vết mà chúng ta có thể tìm thấy hay không?
