“Chúng ta đã cố gắng hết sức. Tại sao lại xấu hổ cúi đầu khi chúng ta vừa làm nên lịch sử cho bóng đá Việt Nam. Hãy tự hào vì những gì đã cống hiến”, HLV Park Hang-seo nói với các cầu thủ U23 Việt Nam sau trận chung kết với Uzbekistan ở Thường Châu năm 2018.
Rồi ông tiếp: “Chúng ta sẽ chiến thắng vào lần sau, được chứ?”. Những chàng trai áo đỏ, với đôi mắt còn đỏ hoe cùng mái đầu ướt đẫm vì mưa tuyết, đưa nắm tay tê dại vừa rút ra khỏi chiếc găng đông cứng lên cao, đồng thanh hét lớn: “Vâng”.
Tối hôm ấy một thế hệ mới được sinh ra. Một thế hệ chiến thắng, không bao giờ cúi đầu. Và người hâm mộ Việt Nam, những người sống lại niềm đam mê bóng đá từ “bão tuyết Thường Châu”, không biết rằng những điều tuyệt vời nhất còn ở phía trước.
Khởi đầu bằng sự hoài nghi
Khi HLV Park Hang-seo trở thành người dẫn dắt ĐTQG và U23 Việt Nam vào tháng 10/2017, hầu hết người hâm mộ Việt Nam không ấn tượng. Trong bộ vest đen và cà vạt đỏ, Park Hang-seo nói về việc "đưa bóng đá Việt Nam tiến lên", "mang niềm vui đến cho người hâm mộ" và "sẽ rời đi với tư cách một HLV thành danh ở Việt Nam".
Mọi HLV khi được bổ nhiệm đều nói điều đó. Và cả lời giới thiệu “cựu trợ lý của Guus Hiddink” cũng không phải sự bảo chứng cho thành công. Nhiều HLV ngoại trước đây ở ĐT Việt Nam còn có lý lịch hoành tráng hơn nhiều. Hơn nữa, cái dấu mốc đáng nhớ kia cũng xảy ra quá lâu rồi. Gần hơn, ông này rơi vào cảnh thất nghiệp 2 năm trước khi tìm được công việc ở Changwon City, một đội chơi tại giải bán chuyên.
Chính HLV Park Hang-seo cũng nghĩ về một sự kết thúc. Bước sang tuổi 60, ông tự vẽ biểu đồ đi xuống của sự nghiệp và biết rằng nó đã tới điểm tận cùng.
Trong khoảng thời gian thất nghiệp, Park Hang-seo quay về quê nhà, tá túc ở công ty có tên là Làng Cá Nulbi của người bạn thân Bae Young-bok và dành cả ngày để câu cá bên bờ sông Gyeongho. Trong khi chờ đợi cá cắn câu, ông suy nghĩ về bóng đá, về cuộc đời. Vào cuối ngày, ông sẽ thả toàn bộ cá câu được xuống sông, sau đó tìm đến một quán rượu, tìm quên qua những ly soju.
Người đàn ông u uất này sẽ đưa bóng đá Việt Nam tới đỉnh cao? Thật khó để lạc quan.
Thời điểm đó không ai để ý đến thống kê tỷ lệ thắng 68% của Park Hang-seo, con số rất cao so với mặt bằng chung của các HLV Hàn Quốc. Và ông tỏ ra xuất sắc trong việc nâng tầm các đội bóng cũng như đánh thức tiềm năng cầu thủ, đưa lên tầm cao mới mà chính họ cũng không hình dung ra. Khi ông rời đi, những đội ông từng dẫn dắt đều ở một vị thế tốt hơn so với trước đó.
Cơ hội cuối cùng
Thật ra, chính HLV Park Hang-seo cũng rất bi quan về triển vọng ở lại Việt Nam lâu dài. Những ngày đầu tiên chính ông cũng thừa nhận, bám trụ được 8 tháng cũng là cái gì đó vượt quá mong đợi. Tuy nhiên với tâm lý của một người bị cho là hết thời, và công việc ở Việt Nam gần như cơ hội cuối cùng cho người đàn ông rơi vào khủng hoảng tuổi trung niên, ông đã cống hiến hơn 100% tinh thần và sức lực.
Ban đầu ông nhờ cậy sự quen biết để LĐBĐ Hàn Quốc gửi đến một chuyên gia phân tích, sau đó truyền đạt kinh nghiệm trong khóa huấn luyện cấp tốc 3 ngày 2 đêm cho một HLV thành thạo máy tính, biến ông này thành chuyên gia phân tích video.
Tiếp đến, mời chuyên gia dinh dưỡng tới nói chuyện, khiến các cầu thủ hiểu được tầm quan trọng của việc ăn uống khoa học và lành mạnh, đồng thời thiết lập đội ngũ y tế đáng tin cậy, những người phối hợp chặt chẽ với các HLV thể lực để tạo nên một đội ngũ luôn ở tình trạng sung mãn, sẵn sàng chạy đến phút cuối cùng để tìm chiến thắng.
Bên cạnh đó, HLV Park Hang-seo cũng thay đổi văn hóa HLV trưởng phải làm mọi thứ. Không chỉ trao quyền cho các trợ lý, ông cũng khoác trách nhiệm lên các cầu thủ. Dưới thời chiến lược gia Hàn Quốc, mỗi người trong đội tuyển đều có vai trò quan trọng. Đây chính là một ví dụ hoàn hảo của lý thuyết lợi nhuận cận biên, với mỗi thay đổi tích cực ở từng chi tiết, khi kết hợp lại sẽ tạo nên sức mạnh khó tin.
Cuối cùng, ông khiến tất cả hiểu được giá trị cốt lõi, rằng mỗi phút thi đấu không chỉ cho bản thân, mà cho cả Tổ quốc và niềm tự hào dân tộc.
“Tinh thần Việt Nam là gì nếu không phải tình đoàn kết, sự tự hào, trí thông minh và ý chí bất khuất? Trong mỗi hành động, hãy nhớ, chúng ta là người Việt Nam. Đừng bao giờ cúi đầu, phải ngẩng lên và hướng về phía trước”, HLV Park Hang-seo không ngừng hét lên bên ngoài đường pitch. Ở trong sân, các học trò của ông không ngừng chiến đấu vì những gì họ tin tưởng. Chỉ đến khi kết thúc họ mới thôi suy nghĩ về chiến thắng.
Hành trình của cảm xúc
Trong 5 năm, với người dẫn đường mang tên Park Hang-seo, tất cả bước vào cuộc phiêu lưu kỳ thú. Không chỉ theo đuổi những chiến tích không tưởng mà còn trải nghiệm hành trình của cảm xúc. Chúng ta đã đi từ Thường Châu, nơi Quang Hải “vẽ cầu vồng”, Duy Mạnh cắm lá cờ đỏ trên đụn tuyết trắng, đến mùa hè đỏ lửa ở Jakarta, với các chiến binh không sợ hãi đã quật ngã Nhật Bản và các ông kẹ Tây Á để thẳng tiến vào bán kết Asiad 2018.
Đó là lúc chúng ta bắt đầu nghĩ về mục tiêu xa hơn, mơ những giấc mơ ngông cuồng hơn. Và thầy trò HLV Park Hang-seo không khiến ai phải thất vọng. Họ lại tiếp tục gây kinh ngạc. Lần này tại UAE nắng cháy (Asian Cup 2019), Những chiến binh Sao Vàng trở thành một trong tám đội mạnh nhất châu lục, làm bàn đạp cho bước nhảy vọt sau đó ở vòng loại World Cup 2022. Lần đầu tiên trong lịch sử, Việt Nam đi đến vòng loại thứ ba, đấu trường khiến cả dải đất hình chữ S rung chuyển với chiến thắng 3-1 trước Trung Quốc hùng mạnh.
Khi đã phóng tầm mắt đi xa, chúng ta không còn trăn trở với đấu trường khu vực. Sau 10 năm mỏi mòn chờ đợi, tất cả vỡ òa khi Việt Nam lên đỉnh Đông Nam Á với chức vô địch AFF Cup 2018. 6 thập kỷ vật lộn để có tấm huy chương Vàng SEA Games cũng kết thúc vào năm 2019. Và năm 2022, khoảnh khắc Nhâm Mạnh Dũng bật cao khiến người Thái phải cúi đầu trong trận chung kết ở Mỹ Đình, một lần nữa Việt Nam lại đăng quang. Từ giấc mơ tưởng như không thể với tới, việc lấy huy chương Vàng Sea Games đang trở thành một thói quen. Còn người hâm mộ, không gì khác ngoài việc tận hưởng.
Để những dòng cảm xúc thăng hoa, HLV Park Hang-seo tạo nên những chiến binh quật cường, được thúc đẩy bằng niềm tự hào dân tộc và lòng tin không gì lay chuyển nổi về chiến thắng sau cùng. Họ rũ bỏ sự tự tin, chiến đấu đầy quả cảm với những gã khổng lồ, xuyên qua nghịch cảnh và tìm kiếm động lực từ thách thức. Mỗi trận đấu, mỗi giải đấu lại là một lần họ vượt qua giới hạn.
Di sản khổng lồ
Bây giờ, còn hơn cả bóng đá, Những chiến binh Sao Vàng trở thành biểu tượng của tinh thần Việt Nam, truyền cảm hứng cho cả dân tộc đang tiến bước từng ngày. Còn HLV Park Hang-seo, đã thành công trong việc biến khủng hoảng thành cơ hội và hồi sinh, trở thành biểu tượng của thế hệ “trung niên mới”, xác lập chỗ đứng cho bản thân trong xã hội ngày càng già hóa.
Hàn Quốc có câu “kết thúc sự vất vả, niềm vui sẽ đến”, tương tự câu thành ngữ “qua cơn bĩ cực đến hồi thái lai” của Việt Nam. Thay thế cho những ngày dài buồn bã ngồi câu cá bên bờ sông Gyeongho là sự thư thái bên chiếc cần câu ở những hồ nước Việt Nam. Và khi bước sang tuổi 65, HLV Park Hang-seo nghĩ rằng mình nên dành nhiều thời gian hơn cho việc đó, cũng như cho gia đình. Ông quyết định bước sang một bên.
“Tôi sẽ luôn ghi nhớ những kỷ niệm trong chuyến hành trình 5 năm cùng bóng đá Việt Nam. Với vai trò HLV của ĐTQG và ĐT U23 Nam Việt Nam, tôi luôn tập trung vào từng giải đấu. Đây là một hành trình đáng nhớ và cũng rất thú vị.
Tôi hiểu được những tình cảm và sự ủng hộ dành cho tôi trong thời gian ở Việt Nam. Dù rời khỏi vị trí này, tôi sẽ tiếp tục nỗ lực để đáp lại sự ủng hộ của các bạn trong tương lai gần. Một lần nữa, tôi xin gửi lời cảm ơn tới tất cả những tình cảm mà Việt Nam đã dành cho tôi”, HLV Park Hang-seo nói sau quyết định không gia hạn hợp đồng sẽ kết thúc vào ngày 31/1/2023.
Mặc dù biết ngày này sẽ đến, nhưng khi nó tới, thật khó để không buồn. Bóng đá Việt Nam sẽ tiếp tục tiến lên, chinh phục những mục tiêu mới dựa trên di sản khổng lồ ông để lại, từ phương pháp quản lý có hệ thống trên tuyển, tư duy chơi bóng, tâm lý chiến thắng tới vị thế được cải thiện. Chúng ta sẽ lại bước vào hành trình cảm xúc khác với thế hệ không cúi đầu khác. Chỉ có điều, không gì có thể sánh được những trải nghiệm mà tất cả đã có với chiến lược gia tuổi lục tuần người Hàn Quốc.
Đó là những ngày cả đất nước kề sát bên nhau, nín thở dõi theo những bước chạy của các chàng trai áo đỏ được thúc giục bởi vị tướng già hơn một lần tuyên bố “tôi là người Việt”, sau đó chiến đấu vì vinh quang Việt Nam.