Sáng sớm nay, các hệ thống theo dõi chất lượng không khí ở Việt Nam tiếp tục ghi nhận tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng đến rất nghiêm trọng ở thủ đô Hà Nội và nhiều tỉnh thành miền Bắc.
Tại Hà Nội, những nơi ô nhiễm nhất được ghi nhận tại quận Thanh Xuân, Cầu Giấy, Bắc Từ Liêm và Tây Hồ khi chỉ số AQI trên ứng dụng PAM Air ghi nhận mức tím. Các điểm đo khác trong thành phố phổ biến ở mức đỏ đến tím.
Đáng lưu ý, các điểm đo của PAM Air tại Hải Phòng, Hưng Yên, Nam Định thậm chí còn ô nhiễm hơn thành phố Hà Nội khi hầu hết ở ngưỡng tím, rất có hại cho sức khỏe mọi người.
Hà Nội hôm nay tiếp tục chìm trong ô nhiễm không khí nghiêm trọng
Những khu vực có nhiều nhà máy công nghiệp hoạt động như Việt Trì, Bắc Ninh cũng là những điểm nóng ô nhiễm không khí trong sáng nay khi chỉ số AQI phổ biến ở mức đỏ.
Cá biệt tại Hòa Bình có một điểm đo ở huyện Lương Sơn thường xuyên ghi nhận ô nhiễm ở mức nguy hiểm với chỉ số AQI lên tới 500. Theo các chuyên gia, đây có thể là một điểm ô nhiễm cục bộ liên quan đến hoạt động đốt ngoài trời.
Các nghiên cứu trong nước đã chỉ ra, hoạt động đốt ngoài trời như đốt rơm rạ, đốt rác thải là nguyên nhân gây ô nhiễm cục bộ rất nghiêm trọng khi phát thải ra lượng bụi mịn PM2,5 rất lớn. Đây là chất gây ô nhiễm không khí chính ở Việt Nam, được coi là tử thần trong không khí khi có thể gây nhiều bệnh nguy hiểm như hô hấp, tim mạch, ung thư.
Ô nhiễm không khí là vấn đề môi trường nghiêm trọng ở các tỉnh miền Bắc nhiều năm qua. Nguyên nhân ô nhiễm xác định bởi các nguồn từ giao thông, xây dựng, công nghiệp và hoạt động dân sinh như đốt rác, đốt rơm rạ.
Dự báo ô nhiễm không khí sẽ còn kéo dài nhiều ngày tới ở miền Bắc
Thời gian ô nhiễm nghiêm trọng nhất tập trung vào mùa đông (từ tháng 10 đến tháng 3 hàng năm) khi điều kiện thời tiết không thuận lợi khiến chất ô nhiễm không phát tán lên cao mà tập trung sát mặt đất. Thời gian này, miền Bắc thường hứng chịu những đợt ô nhiễm kéo dài, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người, đặc biệt là người già, trẻ em, người mắc bệnh hô hấp.
Các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ chặt chẽ giữa những ngày ô nhiễm không khí nghiêm trọng với số lượng bệnh nhân nhập viện vì bệnh hô hấp gia tăng tại các thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh.
Theo Nghiên cứu Gánh nặng Bệnh tật toàn cầu năm 2019 (IMHE, 2019), ô nhiễm không khí đứng thứ 5 trong các yếu tố nguy cơ hàng đầu gây tử vong và tàn tật ở Việt Nam, đứng sau các nguyên nhân như cao huyết áp, đường huyết, hút thuốc và chế độ ăn uống.
Đợt ô nhiễm không khí hiện tại ở miền Bắc đã kéo dài nhiều ngày qua và được ứng dụng theo dõi chất lượng không khí của đại sứ quán Mỹ nhận định sẽ còn kéo dài trong nhiều ngày tới. Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo, người dân cần thường xuyên theo dõi chất lượng không khí và có biện pháp bảo vệ sức khỏe phù hợp.
Bộ Y tế khuyến cáo
Những ngày ô nhiễm không khí nghiêm trọng người dân nên hạn chế ra khỏi nhà, vận động tập thể dục, lao động ngoài trời khi chất lượng không khí ở mức xấu. Khi ra đường nên sử dụng khẩu trang đảm bảo chất lượng và đeo khẩu trang đúng quy cách (đảm bảo kín, khít mặt).
Vệ sinh mũi, súc họng sáng tối bằng nước muối sinh lý, đặc biệt sau khi ra đường. Tra rửa mắt bằng nước muối sinh lý vào buổi tối trước khi đi ngủ.
Với người hút thuốc lá: nên bỏ hẳn hoặc hạn chế hút thuốc lá. Với người không hút thuốc lá nên tránh xa khói thuốc lá. Nên hạn chế mở cửa sổ, cửa ra vào thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng, đặc biệt các gia đình gần đường giao thông, gần khu vực ô nhiễm.
Thường xuyên vệ sinh phòng ở và nhà cửa, dọn dẹp thông thoáng môi trường sống. Hạn chế sử dụng hoặc thay thế sử dụng bếp than tổ ong, củi, rơm rạ bằng bếp điện, bếp từ hoặc bếp ga. Trồng cây xanh trong và quanh nhà giúp ngăn bụi và làm sạch không khí.
Đối với người có bệnh hô hấp, bệnh tâm phế mạn tính, bệnh tim mạch, suy dinh dưỡng, già yếu, Bộ Y tế khuyên thực hiện các biện pháp dự phòng trên nghiêm ngặt hơn. Ngoài ra cần hạn chế tối đa đi ra ngoài đặc biệt là vào thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng.