Lũ lịch sử kinh hoàng ở miền Bắc
Lũ trên sông Thao tại Yên Bái chiều qua tương đương với mức lũ lịch sử được thiết lập vào năm 2008. Mưa tại Yên Bái, Hà Giang ở mức trên 400mm trong gần một ngày, là lượng mưa đặc biệt lớn, rất hiếm gặp.
Nâng mức cảnh báo tím khắp vùng núi Bắc bộ
Do ảnh hưởng của hoàn lưu vùng áp thấp suy yếu từ bão số 3, kết hợp với dải hội tụ nhiệt đới hình thành ở Bắc bộ, mưa lớn đã bao trùm khu vực trung du và vùng núi Bắc bộ hơn hai ngày qua với lượng mưa đặc biệt lớn.
Chỉ tính từ 19h ngày 8/9 đến 15h ngày 9/9, mưa tại Tân Phượng (Yên Bái) là 481mm, tại Nấm Dẩn ( Hà Giang ) là 451.2mm. Nhiều tỉnh khác ghi nhận lượng mưa trên 200mm trong chưa đầy một ngày như Thái Nguyên, Lào Cai, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Tuyên Quang. Dù chưa có số liệu thống kê chi tiết, tổng lượng mưa trong hơn hai ngày qua ở vùng núi và trung du phía Bắc được các chuyên gia nhận định là hiếm gặp, một số nơi có thể phá vỡ kỷ lục.
Lũ trên sông Thao (Phú Thọ), gần nơi xảy ra vụ sập cầu Phong Châu lên mức báo động 1 trong chiều qua. Ảnh: Duy Phạm.
Do mưa lớn kéo dài kết hợp với thủy điện xả lũ, nước dâng rất nhanh trên các dòng sông. Vào 13h ngày 9/9, lũ trên sông Thao tại Yên Bái lên tới 33,98m, vượt qua báo động 3 là 1,98m, đồng thời tương đương với kỷ lục được thiết lập năm 2008. Lũ trên sông Lục Nam cũng vượt mức báo động 3. Ngoài ra, sông Cầu tại Đáp Cầu dưới báo động 2, sông Thương tại Phủ Lạng Thương trên báo động 2, sông Hoàng Long báo động 2, sông Lô tại Tuyên Quang dưới báo động 1, sông Thái Bình tại Phả Lại trên báo động 1 và sông Hồng tại Hà Nội dưới mức báo động 1. Trong chiều và đêm qua, mức nước lũ trên các dòng sông còn có xu hướng tiếp tục tăng lên với diễn biến phức tạp.
Do mưa lớn kéo dài, lũ dâng cao, độ ẩm trong đất bão hoà, nguy cơ rất cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất ở các tỉnh vùng núi. Hệ thống cảnh báo lũ quét, sạt lở đất theo thời gian thực của Tổng cục Khí tượng Thủy văn đưa ra mức cảnh báo tím (mức nguy hiểm nhất) trên hầu hết các tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang, một phần của Cao Bằng, Tuyên Quang, Điện Biên và Lai Châu.
Mưa lớn còn kéo dài
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, dải hội tụ nhiệt đới tiếp tục chi phối thời tiết các tỉnh miền Bắc trong 2-3 ngày tới. Ngoài ra, sự xuất hiện các sóng lạnh từ phương Bắc làm tăng mưa. Dự báo từ nay đến ngày 11/9, vùng núi và trung du Bắc bộ tiếp tục có mưa to đến rất to với tổng lượng mưa từ 100-200mm, có nơi trên 400mm. Đêm 11/9 và ngày 12/9 mưa lớn ở khu vực này có xu hướng giảm dần.
Khu vực đồng bằng và ven biển Bắc bộ, Thanh Hóa và Nghệ An trong hai ngày 10-11/9 có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to với lượng mưa phổ biến 70-150mm, cục bộ trên 300mm. Dự báo từ đêm 11/9 và ngày 12/9, khu vực đồng bằng Bắc bộ và Bắc Trung bộ tiếp tục mưa từ 20-60mm, có nơi trên 100mm.
Tình trạng lũ trên sông Hồng, sông Lô, sông Cầu, sông Thương, sông Lục Nam, sông Hoàng Long diễn biến rất phức tạp. Ngoài ra từ nay đến ngày 11/9, trên các sông khác ở miền Bắc xuất hiện một đợt lũ. Đỉnh lũ các sông nhỏ tại miền núi phía Bắc, nhất là tại tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Kạn, Bắc Giang, Lào Cai, Yên Bái, Hòa Bình, Sơn La lên mức báo động 2, báo động 3, có sông trên báo động 3.
Lào Cai ban bố tình trạng khẩn cấp
Trước tình hình lũ trên sông Hồng dâng cao, gây ngập lụt nhiều tuyến phố ở thành phố Lào Cai, ông Hoàng Đăng Khoa - Chủ tịch UBND TP Lào Cai cho biết, đây là đợt lũ lịch sử từ trước tới nay. Địa phương đang tập trung di chuyển đồ đạc và người đến nơi an toàn.
Đến 13h chiều 9/9, thành phố Lào Cai di chuyển được 92 hộ dân (369 khẩu) nằm trong vùng có nguy cơ sạt lở, sinh sống cạnh khu vực suối Ngòi Đường, Ngòi Bo, sông Hồng… đến nơi tránh trú an toàn. Ngoài ra, lực lượng chức năng tuyên truyền người dân không tập trung tại các địa điểm ngập lụt, dễ sạt lở. Tăng cường kiểm tra, rà soát tất cả những nơi có nguy cơ bị sạt lở, nhất là dọc các tuyến đường giao thông, sườn núi, đồi có ta luy dương, âm nguy cơ sạt lở lớn; cắm biển và di chuyển các hộ dân trong vùng ảnh hưởng đến nơi an toàn.
Đặc biệt, thành phố đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị dự trữ hàng hóa, lương thực để chủ động hỗ trợ các hộ dân trong vùng bị thiên tai. Lượng hàng hóa có thể đáp ứng ngay cho khoảng 6.000 khẩu trong 10 ngày (30 tấn).
Sáng cùng ngày, UBND tỉnh Lào Cai đã công bố tình trạng khẩn cấp về thiên tai để ứng phó với tình hình lũ quét, sạt lở đất và ngập úng đang có những diễn biến phức tạp trên địa bàn toàn tỉnh.
Hân Nguyễn - Trần Trọng
68 người chết và mất tích do bão, lũ
* Theo Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai, do ảnh hưởng của bão số 3 và hoàn lưu bão, tính đến 17h ngày 9/9, đã có 68 người chết và mất tích (46 người chết, 22 người mất tích), trong đó do bão 9 người; sạt lở đất, lũ quét 53 người; do lũ cuốn 6 người. Đặc biệt trong ngày 9/9, mưa lũ đã gây 2 vụ sạt lở nghiêm trọng tại huyện Bát Xát và huyện Bắc Hà (Lào Cai) khiến cho 5 người chết và 7 người mất tích.
* Nhiều trường hợp rơi xuống sông, bị lũ cuốn chưa kịp thống kê.
