Làng Mễ Trì 'đỏ lửa', rộn ràng nhịp chày giã cốm

Nguyễn Trọng Tài, Theo Tiền Phong 18:21 06/10/2023

Cốm Mễ Trì được làm từ những hạt lúa nếp non còn mọng sữa bọc trong lá sen, tạo nên một món đặc sản thơm ngon và nổi tiếng bậc nhất của đất Hà thành. Cuối tháng 9, đầu tháng 10 là thời điểm người dân làng Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội tất bật cho vụ cốm mới lớn nhất trong năm.

Nghề làm cốm ở Mễ Trì đến nay có bề dày lịch sử hơn một thế kỷ. Ở đây có 2 thôn (thôn Thượng và thôn Hạ) đều có nhiều hộ gia đình theo nghề làm cốm.

Làng Mễ Trì đỏ lửa, rộn ràng nhịp chày giã cốm - Ảnh 2.

Nghề cốm Mễ Trì (quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội) đã được đưa vào Danh mục 17 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Khi rang cốm người dân trong làng đều dùng củi gỗ chứ không dùng than để cốm mới dậy mùi thơm nguyên vẹn. Lúc bắt đầu rang phải để to lửa, khi cốm tái phải giảm lửa, bởi nếu lửa to quá sẽ bị cháy và lửa nhỏ quá cốm sẽ không đạt yêu cầu dẻo. Mỗi mẻ rang kéo dài khoảng hơn 2 tiếng.

Làng Mễ Trì đỏ lửa, rộn ràng nhịp chày giã cốm - Ảnh 4.

Các công đoạn để làm ra được hạt cốm khá cầu kỳ, nguyên liệu làm cốm là hạt lúa nếp. Có nhiều loại lúa nếp có thể làm cốm như lúa nếp lương phượng, lúa nếp thơm, lúa nếp tan, lúa nếp quýt, lúa nếp cái hoa vàng…

Làng Mễ Trì đỏ lửa, rộn ràng nhịp chày giã cốm - Ảnh 5.

Khi bắt tay vào làm thì phải chọn thóc ngon. Sau đó là rang cốm trên bếp gang, sàng sảy và cho vào giã để cốm dẻo, đóng túi và mang ra thị trường đến tay người tiêu dùng.

Khi rang cốm người dân trong làng đều dùng củi gỗ chứ không dùng than để cốm mới dậy mùi thơm nguyên vẹn. Lúc bắt đầu rang phải để to lửa, khi cốm tái phải giảm lửa, bởi nếu lửa to quá sẽ bị cháy và lửa nhỏ quá cốm sẽ không đạt yêu cầu dẻo. Mỗi mẻ rang kéo dài khoảng hơn 2 tiếng.

Hiện nay, các công đoạn làm cốm được làm trên máy móc giúp giảm được sức lao động, tạo ra sản phẩm nhiều mà chất lượng vẫn thơm ngon đảm bảo. Không chỉ có món cốm truyền thống, các mặt hàng như xôi cốm, bánh cốm, mochi... cũng được người tiêu dùng đón nhận nồng nhiệt.

Cốm làng Vòng, cốm Mễ Trì giờ đây đã trở thành món ăn không thể thiếu của văn hóa ẩm thực Việt Nam, trở thành món quà tao nhã nức tiếng gần xa của Thủ đô.