Phép so sánh thú vị giữa tinh tinh và... con người
Liệu tinh tinh có thông minh hơn loài người?
1. DNA
Người ta thường nói rằng, con người và loài tinh tinh có tới 99% đặc điểm DNA giống nhau là do tính chất lặp đi lặp lại của gene và các đột biến gene. Tuy nhiên, một nghiên cứu khác chỉ ra rằng, con số này chỉ nằm ở khoảng từ 85 – 95% mà thôi.
Tinh tinh có 24 cặp nhiễm sắc thể, còn con người chỉ có 23. Người ta cho rằng, điều này là do trong tổ tiên của con người, 2 cặp nhiễm sắc thể hợp nhất thành 1 cặp. Bên cạnh đó, con người còn có một số biến thể di truyền của các loài động vật, đó là lý do tại sao giao phối cận huyết có thể gây ra vấn đề di truyền. Bởi vậy, ngay cả 2 người hoàn toàn không liên quan về di truyền cũng thường giống nhau hơn 2 con tinh tinh có mối quan hệ anh, chị, em ruột.
2. Kích thước bộ não
Bộ não của tinh tinh có dung lượng trung bình 370ml. Ngược lại, của con người có dung lượng trung bình 1.350ml. Tuy nhiên, kích thước não không phải là chỉ số tuyệt đối của trí thông minh bởi có những người đoạt giải Nobel với kích thước não dưới 900ml hay lớn đến 2.000ml. Nghiên cứu cấu trúc và cấu tạo của các bộ phận khác nhau trong não bộ là cách tốt nhất để xác định trí thông minh. Não người có diện tích bề mặt lớn, số lượng dây kết nối giữa nhiều bộ phận lớn và có nhiều nếp nhăn hơn so với não tinh tinh. Thêm vào đó, con người có thùy trán tương đối lớn cho phép chúng ta tư duy trừu tượng và hợp lý hơn.
3. Mối quan hệ xã hội
Tinh tinh dành rất nhiều thời gian cho việc thích nghi với cộng đồng. Những chú tinh tinh chưa thành niên hay đã thành niên thường đuổi bắt và chơi đùa với nhau một cách vui vẻ. Những biểu hiện tình cảm như ôm, hôn được thực hiện giữa các con tinh tinh ở bất kỳ độ tuổi hay giới tính nào. Bonobo (loài tinh tinh lùn) đặc biệt hay vui đùa, gần như mọi cảm xúc tình cảm của chúng được biểu lộ qua đường tình dục, bất kể giới tính. Tinh tinh tăng cường mối quan hệ bạn bè bằng cách dành phần lớn thời gian để chăm sóc nhau.
Con người dành thời gian cho việc giao lưu thông qua nói chuyện nhiều hơn là chải chuốt. Tuy nhiên, phần lớn các cuộc trò chuyện của chúng ta chỉ đơn giản là một cách giao lưu tinh vi hơn hành động chải lông của tinh tinh. Con người cũng chứng minh mối quan hệ bền chặt của mình thông qua tiếp xúc cơ thể - một cái vỗ nhẹ vào lưng hay cái ôm thân thiện. Kích thước bộ não của loài động vật linh trưởng này càng lớn thì càng chứng tỏ nhóm xã hội của chúng lớn. Tuy vậy, tinh tinh có khoảng 50 người bạn thân và họ hàng, trong khi đó, số lượng này ở con người là từ 150 đến 200.
4. Ngôn ngữ và biểu cảm khuôn mặt
Tinh tinh giao tiếp bằng cách sử dụng một loạt các tiếng hú, kêu, tiếng la hét, đập ngực và một số các âm thanh khác. Hầu hết các giao tiếp của chúng được thực hiện thông qua cử chỉ và nét mặt. Nhiều biểu lộ cảm xúc trên khuôn mặt của tinh tinh như ngạc nhiên, cười, van xin, an ủi giống như của con người. Tuy nhiên, khi cười, con người sẽ để lộ hàm răng, trong khi đối với tinh tinh và nhiều loài động vật khác thì đây là dấu hiệu của sự nguy hiểm.
Một phần giao tiếp của con người được thực hiện thông qua sự phát âm. Con người có những dây thanh quản phức tạp cho phép chúng ta phát âm một loạt các âm thanh nhưng lại ngăn cản chúng ta uống và thở cùng một lúc, còn tinh tinh thì có thể làm được điều đó. Hơn nữa, với chiếc lưỡi và đôi môi rất khỏe, nó giúp chúng ta có thể phát âm chính xác. Bên cạnh đó, chúng ta có chiếc cằm nhọn là do cơ môi dính với cằm dưới, nhưng tinh tinh không có những cơ đó và vì thế, chúng không cần một chiếc cằm nhô ra.
5. Chế độ ăn
Tinh tinh và con người đều ăn tạp (ăn thực vật và thịt). Con người ăn nhiều thịt hơn và cũng có bộ máy tiêu hóa tinh tế hơn. Tinh tinh thường xuyên đi săn các loài động vật có vú khác, thường là khỉ nhưng cũng có lúc chúng kiềm chế bản thân để ăn trái cây và đôi khi là côn trùng.
Con người ăn khá nhiều thịt và chỉ có thể hấp thụ vitamin B12 tự nhiên thông qua thịt động vật. Dựa vào bộ máy tiêu hóa và cách sống của từng bộ tộc mà con người đã có những cải tiến nhất định trong việc sử dụng thịt. Họ có xu hướng ăn ít thịt hơn và chia ra trong các bữa ăn chứ không ăn liên tục cả ngày. Bên cạnh đó, tinh tinh ăn các loại trái cây liên tục trong khi hầu hết con người sẽ không ăn quá nhiều trong ngày.
6. Dáng đứng thẳng
Cả người và tinh tinh có thể đi trên hai chân. Tinh tinh thường xuyên làm điều này để có thể dễ dàng nhìn về phía trước nhưng đôi khi, chúng thích di chuyển bằng 4 chân. Con người có dáng đứng thẳng kể từ giai đoạn phôi thai và có khung xương chậu hình cái bát để hỗ trợ các cơ quan nội tạng trong khi đứng. Trong khi đó, khi chuyển động, tinh tinh thường lao đầu về phía trước, không cần đến sự hỗ trợ của các cơ quan cùng với xương chậu, do đó, chúng có hông rộng hơn. Điều này khiến chúng sinh sản dễ dàng hơn nhiều so với con người.
Bàn chân con người thẳng với các ngón chân ở phía trước, hỗ trợ cho việc giữ cơ thể hướng về phía trước khi đi, trong khi chân tinh tinh có ngón chân cái lớn và giống như bàn tay hơn là bàn chân. Chúng giúp ích cho tinh tinh trong việc leo trèo và chuyển động như đi ngang, đi chéo hoặc quay người.
7. Mắt
Mắt con người có màu trắng xung quanh tròng đen, trong khi mắt tinh tinh thường có màu nâu sẫm. Điều này có vai trò lớn trong việc giao tiếp và là trợ thủ đắc lực của tinh tinh cho việc săn bắn trong bóng tối. Cả người và tinh tinh đều có thể nhìn thấy màu sắc – giúp cả 2 lựa chọn trái cây chín và thực vật để ăn. Nhìn về phía trước trong cùng một hướng sẽ giúp tinh tinh và con người có tầm nhìn sâu và xa hơn.
8. Sử dụng công cụ
Trong nhiều năm, con người được coi là loài duy nhất có thể sử dụng công cụ. Tuy nhiên, hình ảnh tinh tinh sử dụng cành cây mài nhọn để bắt những con mối vào năm 1960 đã làm thay đổi quan niệm này. Tinh tinh có thể thay đổi môi trường để tạo ra các công cụ như giáo, sử dụng đá như búa, đe giúp giải quyết những thách thức trong cuộc sống hàng ngày.
TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
Xem theo ngày
