Những phát minh "ít ai biết" của người Hy Lạp cổ đại

Quyên Nhâm, Theo Trí Thức Trẻ 00:00 24/03/2014
Chia sẻ

Cửa tự động, đồng hồ báo thức, hệ thống sưởi... là những phát minh "cực độc" của người Hy Lạp cổ đại.

Nói đến Hy Lạp, hẳn chúng ta nhớ ngay đến những câu chyện thần thoại hay nhiều phát minh mang tính lịch sử. Những phát minh này đã, đang góp phần vào việc gây dựng nền văn minh cho loài người. 

Cùng điểm lại một vài những phát minh độc đáo của người Hy Lạp cổ đại qua bài viết dưới đây.

1. Ngọn hải đăng

Vào thế kỉ thứ 3TCN, người Hy Lạp cổ đại ở Alexandria đã dựng ngọn hải đăng đầu tiên để chỉ dẫn cho tàu thuyền trên biển cập cảng an toàn. Thành phố này nằm ở Ai Cập nhưng thuộc quyền sở hữu của Hy Lạp vào thời gian đó và được đặt tên theo Alexander đại đế. 



Vào ban đêm, nhiều ngọn lửa lớn được đốt trong tháp ngọn hải đăng, do vậy, thuyền trưởng có thể nhìn thấy ánh sáng từ khoảng cách xa ngoài khơi, cho phép họ định hướng được đường đi.

Được thiết kế bởi một nhà kĩ sư, kiến trúc sư Hy Lạp - Sostratus thuộc Cnidus, ngọn hải đăng cao hơn 110m (chỉ đứng sau kim tự tháp Giza thời bấy giờ) và là một trong 7 kì quan của thế giới cổ đại. Đây cũng chính là ngọn hải đăng đầu tiên trên thế giới tồn tại tới 1.500 năm.

2. Cửa tự động

Cửa tự động được phát minh ở Hy Lạp để đáp ứng cho xã hội đa thần ở đây. Chiếc cửa này sẽ tự động mở ra, giúp cho mọi người đến dâng cúng thần linh được thuận tiện nhất. 


Nhà kỹ sư, toán học nổi tiếng Heron (sinh ra vào khoảng năm thứ 10 TCN) thuộc Alexandria được cho là người đầu tiên phát minh ra loại cửa tự động này.  



Heron đã miêu tả hoạt động của cánh cửa này như sau. Khi có người thắp lửa vào chiếc chậu thau trong đền thờ, áp suất không khí trong chậu sẽ bơm những tia nước nhỏ xuống bình chứa. Bình chứa này được nối với hệ thống dây và ròng rọc, áp lực của bình chứa sẽ dùng để kéo cánh cửa mở ra.

3. Đại bác

Vào khoảng thế kỷ thứ 3TCN, nhà sáng chế người Hy Lạp - Archimedes đã chế tạo thành công chiếc đại bác hơi nước đầu tiên trong trận chiến chống lại người La Mã.  



Thứ vũ khí này bao gồm một ống đồng lớn, một đầu nối với lò nung, một đầu chứa đạn. Một khi chiếc ống đạt tới nhiệt độ đủ cao, một lượng nhỏ nước được phun vào phía sau quả đạn pháo, nhanh chóng bốc hơi và nổ, đẩy quả đạn ra khỏi ống. Quả đạn pháo lúc ấy nặng khoảng 26kg và có tầm bắn khoảng 1.100m. 

4. Robot "chim bay"

Nghe có vẻ khó tin nhưng thực sự, robot đầu tiên được phát minh bởi một nhà khoa học Hy Lạp cổ đại tên là Archytas vào khoảng năm 400 - 350TCN.



Archytas cũng được biết đến là cha đẻ của ngành kĩ sư máy móc khi chế tạo ra con chim bồ câu bằng gỗ sử dụng áp lực hơi nước để bay. Để tìm hiểu tại sao loài chim có thể bay được, Archytas quyết định tạo ra một con chim của riêng mình. Nó có thể bay trong khoảng 200 - 300m trước khi cạn hết hơi nước.

Cho dù sự thật là Archytas phát minh ra con chim này vì mục đích khác nhưng ông đã vô tình cống hiến con robot đầu tiên và chiếc “máy bay” đầu tiên cho thế giới loài người.

5. Tháp đồng hồ (trạm dự báo thời tiết)

Tháp đồng hồ kiêm trạm dự báo thời tiết đầu tiên xuất hiện tại Athens với tên gọi "The Tower of the Winds" (Tòa tháp của gió). Nó giúp cho các nhà buôn ở địa phương tính toán thời gian để vận chuyển hàng hóa, tránh gặp phải điều kiện thời tiết xấu. Nhiều người cho rằng, tòa tháp này được xây dựng vào năm 47TCN.


Tháp đồng hồ này cao 12m, đường kính khoảng 8m, ở phía trong của tòa tháp có một chiếc đồng hồ chạy bằng nước chảy xuống từ Acropolis - một khu thành cổ ở gần đó. Nghiên cứu gần đây cho thấy, độ cao của tòa tháp được tính toán rất kĩ lưỡng nhằm giúp mọi người có thể nhìn thấy kim chỉ hướng nằm trên đỉnh tòa tháp.

6. Đồng hồ báo thức

Đây là phát minh của nhà triết học Hy Lạp Plato nên còn được gọi là "đồng hồ báo thức của Plato". Nó có hình dạng giống như một chiếc đồng hồ cát. Phía trên đồng hồ gồm một ống tiếp nhận nước qua đường ống của bình nước bên cạnh. 





Dựa vào đó, người dùng sẽ lập trình thời gian để tính toán lượng nước qua ống hút nằm bên cạnh một bình kín. Khi nước vào bình kín sẽ đẩy không khí trong bình và tạo ra tiếng huýt sáo qua một ống đặt phía trên bình, tạo ra tiếng ồn rõ nét và đánh thức người ngủ.

7. Hệ thống sưởi ấm

Thực sự là người Hy Lạp đã phát minh ra hệ thống sưởi chứ không phải người La Mã như người ta vẫn nghĩ. Trước khi người La Mã có hệ thống sưởi nhờ nhiệt độ của nước thì người Minoan đã đặt các đường ống dưới sàn nhà để cho nhiệt từ nước nóng giữ cho phòng và tầng nhà ấm áp trong mùa đông. 



Thậm chí những người giàu có sẽ xây nhà kiên cố, lát sàn bằng đá và tạo một không gian dưới sàn nhà để đốt lửa rồi cho dồn hơi nóng vào các ống khói trong các bức tường để làm ấm toàn bộ căn nhà.

* Bài viết sử dụng tư liệu tham khảo từ các nguồn: Toptenz, New Scientist...
TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
Xem theo ngày