Ngắm nghía "sắc đẹp" của tổ tiên loài người
Những bức hình này sẽ phác họa phần nào hình dáng của tổ tiên loài người qua từng giai đoạn tiến hóa.
Loài người đã phải trải qua một giai đoạn tiến hóa dài lâu nhưng không phải ai cũng biết đến khuôn mặt, ngoại hình cụ thể của tổ tiên chúng ta. Cùng ngược dòng lịch sử để ngắm nhìn "dung nhan", ngoại hình của tổ tiên loài người chúng ta qua danh sách tổng hợp của chuyên trang Discovery News dưới đây.
1. Người đứng thẳng Homo erectus
Homo erectus (hay người đứng thẳng) có niên đại khoảng 1,8 triệu năm trước đây. Qua phân tích, Homo erectus có chiều cao từ 1,4 - 1,8m, sọ não khoảng 750 - 1.400cm khối và cột sống thể hiện rõ khả năng đi thẳng đứng.
Hình tái tạo người Homo erectus trưng bày ở triển lãm tại Westfälisches Landesmuseum Đức năm 2006.
Homo erectus có lẽ là loài người cổ đại đầu tiên sống theo kiểu xã hội săn bắt, hái lượm. Nhà nhân loại học Richard Leakey tin rằng, loài này có tính xã hội gần với người hiện đại hơn là với các loài trước đó.
Cùng với đó, nghiên cứu chỉ ra, thể tích hộp sọ tăng lên phù hợp với sự xuất hiện của các công cụ ngày càng phức tạp. Đôi khi, những công cụ bằng đá được chế tạo đơn giản dùng trong săn bắt, hái lượm được tìm thấy cùng với hóa thạch.
2. Người Neanderthal
Người Neanderthal (tên khoa học là Homo neanderthalensis) xuất hiện vào khoảng 250 - 300.000 năm trước đây, được coi là họ hàng gần gũi nhất của loài người. Tuy nhiên, người Neanderthal với ngoại hình to lớn, cơ bắp, não lớn đã tuyệt chủng khoảng 32.000 năm trước, một phần do Kỷ Băng hà.
Được cho là có họ hàng gần gũi nhất với loài người, các nhà khoa học đã tiến hành so sánh hộp sọ của 13 người Neanderthal và 32 người Homo sapiens (người cận đại), nhà nghiên cứu Eiluned Pearce đến từ ĐH Oxford (Anh) nhận thấy, người Neanderthal sở hữu hốc mắt to hơn đáng kể, trung bình dài hơn 6mm tính theo chiều từ trên xuống dưới.
Mặc dù sự khác biệt kích thước mắt này nhỏ nhưng các chuyên gia cho rằng, nó đủ để người Neanderthal phải điều động nhiều phần của bộ não hơn nhằm xử lý thông tin thị giác.
Có lẽ, chính việc cấu trúc não tập trung nhiều hơn vào chức năng thị giác đã ảnh hưởng tới khả năng sáng tạo và thích ứng với kỷ băng hà của người Neanderthal - điều được cho là góp phần dẫn tới sự tuyệt chủng của họ.
3. Người Homo heidelbergensis
Các nhà nhân chủng học người Đức giải mã thành công ADN lấy từ một chiếc xương đùi của người cổ đại cách đây 400.000 năm được phát hiện tại một khu nghĩa địa phía Bắc cao nguyên Sierra de Atapuerca (Tây Ban Nha).
Sau khi giải mã bộ gene của ti thể ADN (mtDNA) ở chiếc xương đùi này, các nhà khoa học nhận thấy đây là xương của người Homo heidelbergensis hay Heidelberg Man. Theo nghiên cứu, người Homo heidelbergensis có tổ tiên cùng nhánh với người Homo neanderthalensis ở châu Âu và Homo sapiens (người cận đại).
-53f51/ngam-nghia-sac-dep-cua-to-tien-loai-nguoi.jpg "Ngắm nghía \"sắc đẹp\" của tổ tiên loài người 6")
Qua phân tích kĩ lưỡng, so sánh mã di truyền này với người hiện đại, người Neanderthal và người Denisovan. Kết quả cho thấy, chủng người hiện nay có quan hệ với người Denisovan hơn là người Neanderthal.
Nhà nhân chủng học Svante Paabo cho rằng, phát hiện này mở ra nhiều kiến thức về di truyền học của nhân loại 300.000 năm về trước. Cùng với đó, sự tiến hóa của con người có thể phức tạp hơn những điều vốn được biết đến trước đây.
Bảng so sánh chiều cao của người Homo heidelbergensis với hai thành viên khác.
Tuy nhiên, một nghiên cứu khác tập trung vào nghiên cứu chiều cao của người Homo heidelbergensis và hai thành viên khác là người Neanderthal và người Cro-Magnon. Qua đó, chiều cao của người Cro-Magnon nổi trội hơn cả, trong khi người Neanderthal có phần lép vế.
4. Người lùn "Hobbit"
Người "Hobbit" (tên khoa học là Homo floresiensis) có mặt trên Trái đất khoảng 12.000 năm trước đây. Hình ảnh về người Hobbit là những người ăn hang ở lỗ, hình thể giống như người nhưng chỉ cao khoảng 1,06m, được tìm thấy ở đảo Flores thuộc Indonesia.
Họ giống người hiện đại ở nhiều mặt, chẳng hạn như đi trên 2 chân, có răng nanh nhỏ, và sống trong hang động. Bên cạnh đó, những công cụ bằng đá và dấu vết sử dụng lửa được tìm thấy bên trong hang, cùng với các phần còn lại của thịt động vật.
Tuy nhiên, những bằng chứng khoa học mới đây đã chỉ ra rằng, người Hobbit cũng có những kích cỡ cơ thể to, nhỏ, dòng giống khác nhau chứ không chỉ có ngoại hình thấp bé, cao 60cm - 1,2m, nặng chừng 30kg và có bộ não chỉ bằng 1/3 so với của chúng ta hiện nay.
Nhà nghiên cứu Yousuke Kaifu của Bảo tàng Quốc gia Khoa học Tự nhiên tại Tokyo cho biết: "Có lẽ chính bởi đôi chân của người Hobbit ngắn hơn tay nên nhiều người cho rằng, họ là người nguyên thủy".
5. Người Cro-Magnon
Cro-Magnon là tộc người cổ đại đầu tiên có hình dạng giống con người hiện đại ngày nay, xuất hiện khoảng 43.000 năm trước và tập trung ở châu Âu. Cái tên Cro-Magnon được đặt theo tên một cái hang lớn ở Tây Nam nước Pháp, nơi tìm thấy những mẫu vật đầu tiên.
Người Cro-Magnon khá to và cao khoảng 1,6 - 1,71m, đôi khi cao tới 1,9m. Thân thể họ đa phần nặng nề, nhiều cơ bắp, trán thẳng và cao. Cro-Magnons là những người đầu tiên có cái cằm nhô ra cùng thể tích của bộ óc khoảng chừng 1.600cm khối, lớn hơn người hiện đại.
Người Cro-Magnon có gương mặt rộng, mũi nhô ra cùng hố mắt hình chữ nhật.
Người Cro-Magnon đã thay thế người Neanderthal, biết chế tạo các công cụ ngày càng đa dạng và hoàn thiện hơn. Vũ khí để đi săn ở thời kỳ này cũng bắt đầu xuất hiện.
Vào giai đoạn cuối của kỷ Pleistocene, loài người không còn là động vật dễ bị bắt nạt trên hành tinh. Họ dần hiểu được sức mạnh của sự đoàn kết và biết cách kết hợp với vũ khí để săn mồi.
Người Cro-Magnon còn phát triển đến mức biết cách trồng trọt và chăn nuôi, thậm chí tạo nên những tác phẩm nghệ thuật. Hồi năm 2006, các nhà khoa học đã tìm ra nhiều bức tranh trong một hang động ở Charente, nước Pháp. Căn cứ vào các bộ xương thú tìm được trong hang, người ta ước lượng di tích này có từ 30.000 đến 35.000 năm tuổi.
* Bài viết sử dụng tư liệu tham khảo từ các nguồn: Discovery News, Livescience, Wikipedia...
TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
Xem theo ngày
