Tepui (hoặc Tepuy) là từ để chỉ những ngọn núi
có đỉnh bằng phẳng hay còn được gọi núi mặt bàn. Cảnh quan thiên nhiên kiểu này được tìm thấy chủ yếu ở dọc khu vực phía Tây cao nguyên Guiana của Nam Mỹ, đặc biệt là ở Venezuela. Người da đỏ Pemon - dân bản địa sống trong vùng Gran Sabana, Venezuala cũng đặt tên cho các ngọn núi phẳng nơi đây là “Tepui”, có nghĩa “ngôi nhà của các vị thần”. Nơi đây là mái nhà chung của số lượng động vật và thực vật vô cùng phong phú.
Tepui ở khu vực Gran Sabana, Venezuela.
Phía sau lưng những nhân vật đáng yêu trong bộ phim "Up" chính là cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp.
Tepui được cho rằng là những phần sót lại của một cao nguyên đá sa thạch lớn. Đó là những lớp đá trầm tích chứa chủ yếu loại khoáng chất fenspat phổ biến ở lớp vỏ Trái đất và thạch anh đa sắc.
Trong suốt quá trình phát triển của lịch sử Trái đất, cao nguyên này bị xói mòn, tạo nên các ngọn đồi đơn độc mọc lên giữa vùng đồng bằng hay còn gọi là monadnock.
Sau đó, dưới sự tác động của gió và nước mưa, các monadnock này lại tạo thành nhiều Tepui có đỉnh bằng phẳng hay còn được gọi là mặt bàn như ngày nay.
Cậu bé Russel và ông Carl đang đi trên Tepui.
Tepui được tìm thấy ở khắp nơi trên thế giới nhưng nhiều nhất vẫn là ở Gran Sabana, phía Đông Nam của Venezuala. Người ta ước tính, có đến 115 Tepui được hình thành ở đây.
Đường lên những mặt đá bằng phẳng ấy vô cùng gian nan, chúng bao gồm nhiều dốc đá cao, thẳng đứng và hình thù kì dị.
Tepui cao nhất được tìm thấy ở Gran Sabana có tên là Roraima. Sở hữu độ cao 2.810m, với diện tích khoảng 114km vuông, Roraima đã được nhà thực vật học người Anh - Everard Im Thurn khám phá vào năm 1884.
Nơi đây chính là nguồn cảm hứng tuyệt vời cho nhà văn trinh thám lừng danh Authur Conan Doyle hoàn thành tác phẩm “The Lost World” của ông.
Vì đặc điểm cô lập một cách hoàn toàn với khu vực đồng bằng bên dưới, Tepui nghiễm nhiên trở thành một hòn đảo có sinh thái khác biệt. Độ cao khiến cho khí hậu tại đây thường mát mẻ, ẩm ướt và là nhân tố chính khiến các loài động và thực vật trở nên rất khác biệt so với bất cứ nơi nào trên thế giới
Nói đến Tepui ở Venezuala, chúng ta không thể không nhắc tới thác nước kỳ vĩ Angel được hình thành từ đỉnh mặt bàn. Với độ cao gần 1.000m, dòng nước chảy từ ngọn thác trông vô cùng đẹp bởi trước khi "tiếp đất", làn nước bị những cơn gió mạnh đẩy đi và biến thành màn sương mù.
Năm 1912, nhà thám hiểm người Venezuela - Ernesto Sanchez La Cruz đã tìm thấy những thác này nhưng ông không công bố phát hiện của mình. Thế giới cũng không biết đến thác cho tới khi James Crawford Angel - một phi công Mỹ bay qua vùng đất này vào ngày 13/11/1933 trong chuyến tìm kiếm một lớp quặng giá trị. Tên của ông cũng được lấy để đặt tên cho ngọn thác hùng vĩ này.
Chính những đặc điểm độc đáo của Tepui nên chúng luôn là niềm cảm hứng cho các nhà đạo diễn tài ba sáng tác và xây dựng những bộ phim hấp dẫn, thú vị.
Cùng chiêm ngưỡng khung cảnh hùng vĩ của Tepui ở Venezuala này qua video dưới đây:
Bạn có thể xem thêm: