Lốc xoáy hay còn gọi là vòi rồng là một dạng bão cực kỳ nguy hiểm với khả năng tàn phá khủng khiếp những nơi mà nó quét qua. Nó được hình thành từ một luồng không khí xoáy tròn mở rộng ra từ các đám mây dông và khi chạm đến mặt đất, nó trở thành cơn lốc xoáy, di chuyển với tốc độ rất nhanh.
Nó gây ra thiệt hại rất lớn về người và của với hàng trăm người thiệt mạng mỗi năm. Có rất nhiều hiểu biết sai lệch về mối hiểm họa này và đôi khi những kiến thức không đúng đó có thể gây ra những hậu họa khó lường.
Lốc xoáy không bao giờ hình thành vào mùa đông
Mặc dù khí hậu ấm áp là điều kiện cần thiết để hình thành nhưng lốc xoáy có thể xuất hiện vào mùa đông, thậm chí kèm theo tuyết và băng và chúng cũng di chuyển nhanh hơn. Trong vòng 8 năm của giai đoạn 2000 - 2008, 169 trong số 539 người thiệt mạng vì lốc xoáy tại Mỹ là vào mùa đông.
Lốc xoáy không bao giờ gây ảnh hưởng đến khu vực trung tâm
Trong khi các cơn lốc xoáy với cường độ yếu không thể hình thành ở một khu vực đô thị do hiệu ứng nhiệt thì một cơn lốc xoáy mạnh có thể “bất chấp tất cả”. Bên cạnh đó, người ta còn tin rằng những tòa nhà cao tầng có thể tạo điều kiện để hình thành một đường hầm gió, làm tăng cường sức mạnh của lốc xoáy thêm nhiều lần.
Lốc xoáy chỉ gây nguy hiểm ở tầng thấp của mặt đất nơi mà vòi rồng của nó quét qua
Mức độ tàn phá của cơn lốc xoáy được quyết định không chỉ nằm ở vận tốc gió mà còn ở những thứ nằm trong nó.
Những mảnh vỡ nhỏ xíu được bắn ra bằng sức gió của cơn lốc xoáy cũng có thể gây chết người nên nó có thể gây ảnh hưởng từ một khoảng không khá xa tâm bão chứ không giới hạn thiệt hại ở một vị trí nào cả. Một số cơn lốc xoáy thậm chí còn kèm theo cả mưa lớn mà nhìn bên ngoài chúng ta không thể nhìn thấy được.
Lốc xoáy lớn nguy hiểm hơn lốc xoáy nhỏ
Dù là một cơn lốc xoáy hình chữ V đầy mạnh mẽ hay một cơn lốc nhỏ trông “mảnh mai” thì cũng có thể tạo sức tàn phá vô cùng lớn. Tốc độ của gió sẽ quyết định cơn lốc đó “yếu hay mạnh” chứ không phải là mức độ bao phủ của nó rộng hay hẹp.
Nó có thể bỏ qua rất nhiều ngôi nhà trên đường đi
Trước tiên, một cơn lốc xoáy thực sự có thể rút cột xoáy của nó lên thành những đám mây trước khi bất chợt xuất hiện trở lại ở một nơi khác. Tuy nhiên, quá trình này không diễn ra ngay lập tức hay chuẩn xác nên khả năng một ngôi nhà được an toàn khi mà ngôi nhà bên cạnh đã bị cuốn đổ đi là rất thấp.
Thực tế, lốc xoáy có thể phá hủy một tòa nhà nhưng lại hầu như không ảnh hưởng gì đến tòa nhà kế tiếp. Nguyên nhân là do kiến trúc xây dựng của các tòa nhà khác nhau nên sức chịu lực và độ bền của mỗi tòa nhà sẽ khác nhau đã tạo nên sự khác biệt này.
Ở đây thì vấn đề là có những ngôi nhà bị thiệt hại ít hơn những chỗ khác còn việc bão “bỏ xót” một hai tòa nhà trong phạm vi càn quét của nó là điều không thể xảy ra.
Lái xe an toàn hơn là tìm nơi trú ẩn
Trong điều kiện lí tưởng, chúng ta hoàn toàn có thể lái xe ra xa khỏi phạm vi ảnh hưởng của một cơn lốc xoáy nếu đi theo hướng vuông góc với hướng mà cơn lốc xoáy đang đi.
Tuy nhiên, điều kiện lí tưởng là rất khó vì có nhiều tình huống có thể xảy ra như trời mưa, cây cối hay cột điện bị đổ và tâm lý hoảng loạn của các lái xe gây ra tình trạng giao thông hỗn loạn do “mạnh ai người nấy chạy” để tìm cách thoát thân.
Nếu bị cuốn vào cơn lốc xoáy thì sẽ đặc biệt nguy hiểm cho các loại xe, đặc biệt là với những loại xe tải với hình dáng cồng kềnh. Nơi an toàn nhất là dưới bàn, dưới cầu thang hoặc trong các tầng hầm của một ngôi nhà được xây dựng tử tế.
Mở cửa sổ để bảo vệ cho căn nhà
Khái niệm của nó là để giữ cân bằng áp suất không khí giữa bên trong và bên ngoài của ngôi nhà cũng như ngăn ngừa một vụ nổ do áp lực bên ngoài thấp, chúng ta nên mở cửa sổ. Ngoài ra, người ta còn cho rằng làm thế gió sẽ thổi qua căn nhà thay vì tạo nên lực đẩy làm đổ các bức tường.
Vấn đề đầu tiên là khi mở cửa sổ thì mưa và gió sẽ thổi tung đồ đạc và làm nên một mớ hỗn độn ở trong nhà. Nếu cơn lốc xoáy yếu thì căn nhà sẽ được an toàn nhưng việc mọi thứ bị đảo lộn là không thể tránh được. Còn nếu cơn lốc xoáy đủ mạnh để làm hư các bức tường thì các khung cửa sổ sẽ là chỗ bị phá trước tiên. Cửa sổ mở không tạo đủ không gian thoáng để gió thổi tràn qua và căn nhà vẫn phải chịu áp lực lớn từ gió.
Bên cạnh đó, các tòa tháp cao nơi mà cấu trúc gồm hơn 90 % là các cửa sổ và không có tường vẫn bị phá tan tành dưới sự càn quét của lốc xoáy. Nó cho ta thấy rõ rằng một tòa nhà với kiến trúc mở cũng không thể đảm bảo sự an toàn trước lốc xoáy nên việc mở một hai cửa sổ trong những căn nhà của chúng ta là hoàn toàn vô tác dụng.
Điểm quan trọng giúp bạn an toàn là nhanh chóng xuống tầng hầm hay tìm những nơi trú ẩn như dưới bàn hay dưới cầu thang vì nó có tác dụng tốt nhất bảo vệ bạn khỏi những mảnh vụn bay.