Đối với nhiều người, sét hay sấm chớp quả là nỗi kinh hoàng mỗi khi trời mưa dông khi nó rạch ngang bầu trời, lóe sáng trong bóng tối kèm theo những tiếng nổ đinh tai nhức óc. Vậy nhưng cũng chính những tia sét này lại là nguồn đam mê với những người khác vì vẻ đẹp ngoạn mục của nó tuy nhiên cảnh tượng này diễn ra rất nhanh chỉ trong nháy mắt rồi biến mất.
Chính vì vậy với sự trợ giúp của công nghệ, người ta đã thực hiện việc làm chậm lại quá trình hình thành sét trong tự nhiên để được “săm soi” kĩ hơn từng khoảnh khắc của màn “trình diễn ánh sáng” tự nhiên này.
Tia sét là sự phóng điện từ trong khí quyển và thường xảy ra trong suốt các cơn dông. Người ta còn gọi nó là chớp vì một lí do là nó di chuyển với một tốc độ “khủng khiếp” 130.000 km/h. Không chỉ “siêu tốc” mà nó còn “siêu nóng” với nhiệt độ lên tới 30.000 ° C, gấp 20 lần nhiệt độ cần thiết để biến cát thành thủy tinh.
Sét diễn ra cực kì nhanh ở vận tốc 130.000km/h
Các tia sét cũng có thể được tạo ra trong các cột tro bụi khổng lồ hình thành do sự phun trào núi lửa hay các đám cháy rừng, những chỗ mà sức nóng có thể tạo ra đủ để dẫn điện.
Cho đến bây giờ chúng ta vẫn chưa hoàn toàn biết được cách thức mà sét hình thành. Các nhà khoa học tin rằng các yếu tố khác nhau bao gồm ma sát, độ ẩm, áp suất khí quyển và gió tất cả đều đóng góp một phần trong hiện tượng này, thậm chí là cả mặt trời và gió Mặt trời. Nhưng điều mà họ nghĩ quan trọng nhất là sự có mặt của nước đá trong mây, góp phần tạo thành các điện tích trái dấu và từ đó sản sinh ra dòng điện.
Xác suất bị sét đánh trúng xảy ra khá thường xuyên, khoảng 2.000 người bị tấn công trên toàn cầu mỗi năm và tỷ lệ tử vong là rất cao ở mức 30%.
Với những người may mắn sống sót thì có tới 80 % trong số đó bị thương rất nặng, tuy nhiên đó không phải là do sức nóng của sét. Dòng điện đi qua cơ thể khá nhanh nên không thể tạo đủ nhiệt để đốt cháy chúng ta nhưng dòng điện áp cực cao kèm theo có thể làm tổn hại nghiêm trọng các tế bào của cơ thể trong một quá trình gọi là electroporation.
Nhiều người nghĩ rằng bạn có thể tìm thấy sự an toàn bằng cách đứng dưới một gốc cây hay vật gì ở trên cao, tránh tiếp xúc với nền đất. Tuy nhiên đó là hoàn toàn sai lầm vì sét thường đánh các điểm cao trước và đứng trú tại đó chỉ làm tăng khả năng bạn bị sét tấn công mà thôi.
Nếu bạn có thể tìm thấy chỗ trú ẩn ở dưới đất thì bạn sẽ được an toàn, kể cả việc nằm trong một chiếc lốp xe vì lớp cao su cách nhiệt sẽ giúp bảo vệ cho bạn.
Những hình ảnh thật thật là chậm về sét
Trong trường hợp bạn bị sét đánh trúng, điện tích sẽ gây ảnh hưởng đến bạn trước tiên. Nếu bạn may mắn có một làn da với sức chịu đựng cao, phần lớn điện tích sẽ “chạy vụt” qua da xuống dưới mặt đất và không gây ra những tổn thương nghiêm trọng.
Mặc dù vậy, một chiếc đồng hồ hay vòng tay có thể tập trung năng lượng điện đủ để gây ra những thương tích nghiêm trọng. Dòng điện quanh cơ thể trong thời điểm này tạo ra từ trường rất mạnh có thể gây ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng của bạn và đôi khi chúng ta còn mắc chứng đau tim.
Chúng ta cũng có thể bị thương do ở qua gần một vật bị sét tấn công. Trường hợp này gọi là “sét đánh tạt ngang” khi sét có thể phóng qua khoảng cách không khí giữa người và vật. Trường hợp khác gọi là “điện thế bước” khi sét không tiêu tán ngay tại chỗ mà truyền theo mặt đất và làm tê liệt nạn nhân đứng trên đường truyền đó. Nhưng nguy hiểm nhất vẫn là sét đánh thẳng vì cứ 10 người bị sét đánh thẳng thì có 8 người chết.