Bên cạnh ngữ pháp thì từ vựng là một trong những yếu tố quan trọng và cực kỳ cần thiết mỗi khi học ngôn ngữ mới. Tất nhiên tiếng Anh cũng như thế, để có thể sử dụng tiếng Anh một cách nhuần nhuyễn ở tất cả các kỹ năng thì điều đầu tiên là phải có vốn từ sâu rộng và chuẩn xác.
Nhà ngôn ngữ học nổi tiếng David A. Wilkins (1972) từng chia sẻ: “Không có ngữ pháp, rất ít thông tin có thể được truyền đạt. Nhưng không có từ vựng thì chẳng một thông tin nào có thể được truyền đạt cả”.
Tuy nhiên đối với một số người, mỗi khi học từ vựng luôn mang đến cảm giác như bị tra tấn do có cách học vẹt, cứng nhắc khiến họ không thể tiếp thu thêm từ vựng, từ đó dẫn đến vốn từ thiếu hụt trầm trọng cho nên nghe, nói, đọc viết mãi không tiến bộ được.
Để không còn cảm giác sợ hãi khi học từ vựng và tránh tình trạng học trước quên sau, những bí quyết sau sẽ giúp người học tiếng Anh cải thiện vốn từ hiệu quả nhất có thể.
1. Học từ vựng qua phim ảnh, âm nhạc
Nếu là người mới bắt đầu học tiếng Anh qua phương pháp này thì nên xem những bộ phim đơn giản trước, như phim hoạt hình hay các phim có lời thoại nhẹ nhàng, ít nhân vật để dễ theo dõi, tiếp thu cách phát âm của diễn viên.
Có thể chọn những thể loại phim mà mình yêu thích hay có diễn viên thần tượng như thế sẽ tăng sự hứng thú khi học. Và đừng cố gắng ép bản thân phải xem một bộ phim mình không thích vì bạn sẽ khó tập trung và sớm bỏ cuộc.
Một số bộ phim giúp học tiếng Anh hiệu quả mà mọi người có thể xem như: Glee, Friends, Once Upon A Time, Lion King, Finding nemo, Frozen, Hanah Montana,...
Còn khi nghe nhạc thì người học nên chọn những bài hát có lời dễ hiểu, tốc độ hát không quá nhanh, có nhiều từ thông dụng để có thể học cách phát âm và trau dồi vốn từ.
Nguồn nhạc thì có rất nhiều trên internet, người học dễ dàng tìm kiếm bài hát từ idol của mình để có nhiều cảm xúc hơn. Ngoài ra với những bạn mới bắt đầu làm quen phương pháp này thì có thể lựa chọn những ca khúc thiếu nhi, hoặc nhạc phim hoạt hình để dễ tiếp thu lời bài hát.
Sau khi xem phim hay nghe nhạc, người học nên ghi ra những từ mới, tra nghĩa và luyện cách phát âm đúng mỗi ngày. Dần dần vốn từ của bạn sẽ được củng cố cũng thiếu xót lúc trước.
Glee là bộ phim về học đường, có lời thoại đơn giản, dễ hiểu
2. Học từ vựng theo chủ đề
Thay vì phải tự tạo áp lực mỗi ngày phải học 50 hay 100 từ mới thì cách học theo chủ đề này vừa thoải mái mà còn người học có sự liên tưởng mối khi nhớ đến một từ chính. Và đây còn là cách để bạn hiểu sâu hơn về nhóm từ mình đang học.
Để hiệu quả với cách học từ vựng theo chủ đề thì các bạn nên vẽ infographic mỗi khi chọn một chủ đề nào đó. Với sơ đồ này mỗi khi có từ mới cùng nhóm thì dễ dàng bổ sung vào tăng thêm vốn từ cho bản thân.
Ví dụ: Chọn chủ đề trái cây (fruits) thì người học sẽ có thêm một loạt từ liên quan sau.
Avocado: trái bơ
Starfruit: trái khế
Mangosteen: măng cụt
Mandarin: trái cây
Longan: trái nhãn
(Ảnh: 7ESL)
3. Học từ vựng theo những từ liên quan
Trong tiếng Anh, một từ sẽ có rất nhiều dạng, thay vì chỉ học mỗi một dạng duy nhất thì chúng ta nên tìm hiểu và học thêm những dạng khác có cùng gốc với nó. Điều này còn giúp người học nhanh chóng tiếp thu tốt phần ngữ pháp về chữa lỗi sai hay viết lại câu trong các dạng bài tập kiểm tra.
VD: Care (quan tâm) - careful - carefree - careless
Ngoài ra cách học theo cụm từ đồng nghĩa, trái nghĩa cũng giúp người học vừa tiết kiệm thời gian mà còn tăng thêm vốn từ cho bản thân. Đặc biệt cách này còn tập cho bản thân khả năng phản xạ nhanh mỗi khi nói hay viết một từ nào đó.
VD: Mỗi khi viết từ intelligent (thông minh) thì sẽ nhớ đến từ liên quan là smart (thông minh), hay ghi safe (an toàn) thì biết ngay từ trái nghĩa là dangerous (nguy hiểm).
4. Học từ vựng theo câu đi cùng ngữ cảnh
Cách học từ vựng theo kiểu từ đơn lẻ lâu nay không sai nhưng sẽ làm người học phản xạ chậm mỗi khi giao tiếp. Ngoài ra khi còn gây khó khăn khi diễn đạt thành câu văn hoàn chỉnh, và còn khiến phát âm sai khi không nối âm, nhấn không đúng trọng âm trong câu.
Cho nên việc học từ vựng theo câu sẽ giúp bạn khắc phục nhược điểm khi học theo kiểu truyền thống ở trường lớp. Một lợi ích hay ho phải kể đến đó là bạn sẽ học thêm được những từ mới khác có trong cụm từ, các quy tắc ngữ pháp, thành phần cấu tạo câu, từ loại, trật tự câu, các từ thường xuyên đi kèm với nhau,...
5. Thường xuyên tự đặt câu hỏi trong đầu
Không thiếu trường hợp tay thì chăm chỉ viết từ vựng nhưng bộ não thì đã ngủ quên từ lâu, thì với cách tự đặt câu hỏi trong đầu thì người học đã bắt buộc bộ não phải tham gia vào quá trình học của bản thân.
Ngoài ra cách tự đặt câu hỏi còn giúp người học rèn thêm khả năng đặt câu và trả lời bằng tiếng Anh, tăng tính phản xạ mỗi khi giao tiếp với người khác. Bên cạnh đó việc tự nói chuyện trước gương cũng là một cách rất hay để tự rèn phát âm, biểu cảm, ngôn ngữ cơ thể của chính mình. Hãy chọn những chủ đề đơn giản, thân quen như tự kể về bản thân, chia sẻ về môn học hay nói về crush của mình,...
6. Sử dụng sổ tay hoặc ghi chú trên điện thoại
Nếu sổ tay quá vướng víu thì ứng dụng ghi chú trong điện thoại chắc chắn ai cũng có. Mỗi khi gặp một từ mới thì chúng ta hãy ghi lại và mỗi tối sẽ mở ra để kiểm tra lại hôm nay mình sẽ học được bao nhiêu từ mới, từ đó triển khai theo các phương pháp như học theo chủ đề, từ đồng nghĩa, trái nghĩa và tự nói chuyện để đọ với phát âm chuẩn xem mình cần nhấn nhá ở đâu cho đúng.
7. Kiên nhẫn
Đây chính là đức tính ai cũng tự hào mình có nhưng khi bắt tay vào học từ vựng thì vài hôm là quên ngay. Để có được vốn từ vựng tốt, trải dài nhiều lĩnh vực từ đời sống cho đến chuyên môn thì ai cũng phải trải qua một quá trình dài hạn, chứ không thể chỉ đôi ba tháng là có thể như người bản xứ được.