Hành trình tới trái tim hay sự xuất sắc của nghệ thuật tạo nên những chiếc đồng hồ tiền tỷ ở La Côte-Aux-Fées - ngôi nhà lịch sử của xưởng Piaget

Alaia, Theo Trí Thức Trẻ 20:47 25/09/2017
Chia sẻ

Câu chuyện chúng tôi sắp kể vừa đơn giản vừa phi thường, bắt đầu vào năm 1874, khi người thanh niên trẻ tuổi Georges-Édouard Piaget thành lập nên xưởng đồng hồ của mình tại trang trại của gia đình ở ngôi làng nhỏ La Côte-aux-Fées trong vùng núi Jura của Thụy Sỹ.

Mới ở tuổi 19, Georges-Édouard Piaget đã sản xuất nên những bộ chuyển động đồng hồ với độ chính xác cao cho các nhà sản xuất đồng hồ Thụy Sỹ tên tuổi nhất. Trong suốt thế kỷ 20, con trai ông, và sau đó là các cháu ông, đã kế nghiệp để duy trì di sản huy hoàng vốn đã đạt tới sự xuất sắc trong nghệ thuật làm đồng hồ này.

Hành trình tới trái tim hay sự xuất sắc của nghệ thuật tạo nên những chiếc đồng hồ tiền tỷ ở La Côte-Aux-Fées - ngôi nhà lịch sử của xưởng Piaget - Ảnh 1.

Năm 1943 đánh dấu bước ngoặt lớn với Piaget, bởi đó là năm công ty đăng ký thương hiệu và sản xuất ra những chiếc đồng hồ đầu tiên được bán với nhãn hiệu riêng của mình. Thành công đến ngay lập tức, những đơn hàng tràn đến từ khắp nơi trên thế giới. Gérald và Valentin Piaget, các cháu của Georges-Édouard Piaget, những kiến trúc sư trong công cuộc mở rộng công ty, nhanh chóng nhận ra rằng họ thiếu không gian trong xưởng gia đình. Năm 1945 họ quyết định lập nên một xưởng sản xuất mới xây chỉ cách đó vài trăm mét, và nơi này nhanh chóng trở thành nền tảng cho một thời kỳ phát triển chưa từng thấy và đi vào biên niên sử của huyền thoại chế tạo đồng hồ Thụy Sỹ.

Hành trình tới trái tim hay sự xuất sắc của nghệ thuật tạo nên những chiếc đồng hồ tiền tỷ ở La Côte-Aux-Fées - ngôi nhà lịch sử của xưởng Piaget - Ảnh 2.

Với việc giới thiệu máy lên cót tay 9P vào năm 1957, với độ dày chỉ 2mm, Piaget đã đóng dấu vào định mệnh tương lai của mình. Kể từ đó cỗ máy này gắn chặt với khái niệm đồng hồ siêu mỏng. Năm 1960 chứng kiến sự ra đời của một bộ chuyển động đồng hồ khác cũng thuộc loại mỏng nhất trên thế giới, máy 12P tự động lên cót, với dộ dày chỉ 2,3mm. Nhờ độ mỏng ấn tượng và kích thước giảm đi, hai cơ chế đồng hồ phi thường này đã mở ra một viễn cảnh mới của sự táo bạo trong sáng tạo. Những cỗ máy thời gian của Piaget trở thành những tác phẩm nghệ thuật thực sự, với vỏ hình dáng khác nhau và đá quý hoặc đá bán quý trang trí trên mặt số.

Hành trình tới trái tim hay sự xuất sắc của nghệ thuật tạo nên những chiếc đồng hồ tiền tỷ ở La Côte-Aux-Fées - ngôi nhà lịch sử của xưởng Piaget - Ảnh 3.

Vào đầu những năm 1960, sự táo bạo trong sáng tạo của Piaget một lần nữa ghi dấu ấn trong thẩm mỹ chế tác đồng hồ với việc sáng tạo ra những chiếc dây đeo bằng vàng khác biệt. Ngày nay Xưởng Piaget vẫn duy trì chế tác thủ công dây đeo tay bằng vàng - một nghề thủ công truyền thống hiếm có mà ở các cơ sở giáo dục hiện đại không còn dạy nữa. Những người thợ rèn của chúng tôi làm công việc của họ cũng nhiều như những người thợ may làm trong thế giới thời trang. Làm việc với những sợi chỉ vàng, họ xoắn và đan thứ kim loại quý này trước khi tiếp tục hàn hàng trăm mối nối để tạo ra một chiếc dây đeo với sự tinh tế tuyệt vời. Biểu hiện đáng kinh ngạc nhất của sự tinh xảo đầy tính lịch sử và vô cùng đặc trưng của thương hiệu chính là những chiếc đồng hồ đeo tay Piaget với phần dây đeo bằng vàng được chế tác thủ công.

Hành trình tới trái tim hay sự xuất sắc của nghệ thuật tạo nên những chiếc đồng hồ tiền tỷ ở La Côte-Aux-Fées - ngôi nhà lịch sử của xưởng Piaget - Ảnh 4.

Trung thành với phương châm riêng "Luôn làm tốt hơn những gì cần thiết", cho tới ngày nay Piaget vẫn là bậc thầy không thể tranh cãi về đồng hồ siêu mỏng, với hàng loạt những bộ máy xuất sắc, được thiết kế và sản xuất hoàn toàn nội bộ tại Xưởng của họ ở La Côte-aux-Fées, những bộ máy đã giành nhiều kỷ lục về độ mỏng.

Trong con đường tìm kiếm không ngừng nghỉ sự hoàn hảo, Piaget đã tạo ra những bộ chuyển động được nhấn mạnh với trang trí tuyệt vời và hoàn thiện truyền thống. Những công việc tinh tế vô cùng này đòi hỏi sự kiên nhẫn và khéo léo vô song để thực hiện việc chạm khắc, tạo vân tròn, đánh bóng, vát cạnh, đánh bóng hoàn thiện, chải sáng hoặc or mirror-polishing bề mặt mà đôi khi vô cùng nhỏ. Ở đây, một lần nữa, sự chú ý đến chi tiết cực kỳ được xem trọng.

Hành trình tới trái tim hay sự xuất sắc của nghệ thuật tạo nên những chiếc đồng hồ tiền tỷ ở La Côte-Aux-Fées - ngôi nhà lịch sử của xưởng Piaget - Ảnh 5.

Xưởng dát đá quý và trang trí

Sản xuất một bộ chuyển động đồng hồ cao cấp Haute Horlogerie, đặc biệt là nếu nó siêu mỏng, là một nghệ thuật phức tạp liên quan đến vô số thao tác khác nhau, phần lớn là phải làm thủ công. Những giai đoạn khác nhau của việc chuẩn bị và tiền lắp ráp các chi tiết được tiến hành tại xưởng dát đá quý và trang trí. Chính ở đây đá nhân tạo được gắn vào đĩa từng viên một. Đó là một thao tác vừa tinh xảo vừa cần thiết để bộ chuyển động hoạt động chính xác, bởi vì chức năng của những viên đá tổng hợp nhỏ xíu này là tạo thuận lợi cho các bộ phận chuyển động quay, và giảm sự ma sát giữa chúng, trong khi đồng thời đóng vai trò như những thùng nhiên liệu mini cho mục đích bôi trơn, nhờ đó kéo dài tuổi thọ của cả cơ chế.

Hành trình tới trái tim hay sự xuất sắc của nghệ thuật tạo nên những chiếc đồng hồ tiền tỷ ở La Côte-Aux-Fées - ngôi nhà lịch sử của xưởng Piaget - Ảnh 6.

Giống như đá quý, các chi tiết gắn vào như mộng hay chốt, những cái chấu hay các loại đinh tán khác cũng được coi trọng trong xưởng này. Đồng thơi, bánh đà và các chi tiết khác của bộ chuyển động đều được tiền lắp ráp tại đây. Để các kỹ thuật viên làm việc với sự chính xác cần thiết, việc hậu thuẫn được thiết kế cụ thể cho từng loại máy. Sự hậu thuẫn này cho phép các chi tiết được đặt đúng vị trí trong các thao tác khác nhau của quá trình tiền lắp ráp.

Xưởng trang trí cơ khí (kỹ thuật truyền thống)

Các chi tiết đến xưởng này trong tình trạng nguyên bản và rời xưởng khi đã thành những trang sức rực rỡ. Để đem lại cho chúng hình dáng thẩm mỹ, nhiều kỹ thuật trang trí khác nhau được áp dụng, trong đó sử dụng hàng loạt dụng cụ và máy móc, từ những loại truyền thống nhất đến hiện đại nhất, nhưng luôn có bàn tay con người để dẫn dắt chúng với sự chính xác hoàn toàn.

Hành trình tới trái tim hay sự xuất sắc của nghệ thuật tạo nên những chiếc đồng hồ tiền tỷ ở La Côte-Aux-Fées - ngôi nhà lịch sử của xưởng Piaget - Ảnh 7.

Một tấm vải nhám được xử dụng để tạo ra các hoa văn Côtes de Genève; trong việc trang trí tạo vân tròn vải nhám cũng được sử dụng, vẽ ra từng đường vân tròn sau khi chải xước thật tinh tế. Các hiệu ứng tỏa sáng xoắn ốc gợi nhớ đến tia mặt trời được tạo ra bằng một cái đĩa mài cần được sử dụng với sự chú ý chặt chẽ. Các bánh xe hữu hình của nó sẵn sàng tạo ra sự hoàn thiện hiệu ứng tròn, được tạo nên từ những đường đồng tâm nhờ dụng cụ đánh bóng.

Cũng giống như các thao tác chạm khắc khác, việc trang trí họa tiết hình học lặp đi lặp lại (guilloché) cũng có thể tiến hành bằng tay khi dùng cái đục. Tùy thuộc vào loại chi tiết đồng hồ và hiệu ứng thẩm mỹ cần thiết, người thợ thủ công trong xưởng này còn hoàn thiện chải xước cho một số bề mặt, hoặc vát cạnh đánh bóng như kim cương những mặt cạnh nhờ một dụng cụ đặc biệt có lắp kim cương.

Xưởng hoàn thiện và trang trí thủ công

Tại Piaget, sự xuất sắc là ưu tiên cho mỗi sáng tạo, vì vậy trong mỗi trường hợp đều có thể tạo ra một chiếc đồng hồ thực sự phi thường. Vượt xa và trên hết sự tinh xảo về kỹ thuật trong nghệ thuật chế tác các bộ phận của đồng hồ siêu mỏng, mỗi bộ máy đều chịu ảnh hưởng bởi việc tìm kiếm một phong cách cụ thể, cả về thiết kế và sự tập trung dành cho mỗi chi tiết, với việc hoàn thiện và trang trí đạt tới mức cao nhất có thể. Phương châm "Luôn làm tốt hơn những gì cần thiết" mang đầy đủ ý nghĩa của nó trong xưởng này, trong đó bàn tay con người là trung tâm của mọi sự tinh xảo. Ở đây, thao tác cắt, vẽ, tạo vân tròn, vát cạnh, đánh bóng được tiến hành, cũng như bao nhiêu thời gian đã trôi qua.

Hành trình tới trái tim hay sự xuất sắc của nghệ thuật tạo nên những chiếc đồng hồ tiền tỷ ở La Côte-Aux-Fées - ngôi nhà lịch sử của xưởng Piaget - Ảnh 8.

Việc sử dụng giũa đặc biệt khắt khe, bởi nó dùng để tạo ra những góc đi vào hoặc đi ra cụ thể với vẻ thẩm mỹ hoàn hảo. Cũng được xem là một trong những công việc hoàn thiện phức tạp nhất trong nghệ thuật chế tác đồng hồ cao cấp, việc đánh bóng như gương (mirror-polishing)phản ánh một trò chơi tuyệt diệu với ánh sáng, thậm chí cả trên đầu ốc vít trong những bộ máy nhất định của Piaget. Những thao tác hoàn thiện thủ công này yêu cầu không chỉ sự tinh xảo ấn tượng mà còn cả sự kiên nhẫn vô song. Ví dụ, để trang trí chỉ một bộ chuyển động 1290P, một bộ máy điểm chuông theo phút siêu mỏng tự lên cót, đòi hỏi không ít hơn 250 giờ trang trí.

Hành trình tới trái tim hay sự xuất sắc của nghệ thuật tạo nên những chiếc đồng hồ tiền tỷ ở La Côte-Aux-Fées - ngôi nhà lịch sử của xưởng Piaget - Ảnh 9.

Hành trình tới trái tim hay sự xuất sắc của nghệ thuật tạo nên những chiếc đồng hồ tiền tỷ ở La Côte-Aux-Fées - ngôi nhà lịch sử của xưởng Piaget - Ảnh 10.

Xưởng kỹ thuật

Piaget, dù lúc đầu không dự định trở thành một trong số rất ít xưởng đồng hồ sản xuất toàn bộ chiếc đồng hồ của mình từ A đến Z, nhưng rồi họ đã đi xa hơn với việc chế tạo nhiều dụng cụ và công cụ hỗ trợ cần thiết cho sản xuất của họ. Sự chuyên biệt mang tính lịch sử này đặc biệt quan trọng khi phát triển những bộ chuyển động cho đồng hồ siêu mỏng. Do cực mỏng nên những bộ chuyển động này cần đến những dụng cụ đặc biệt để đo lường theo yêu cầu của những người thợ đồng hồ và thợ thủ công khác.

Xưởng lắp ráp

Là chuyên gia về đồng hồ siêu mỏng, những năm gần đây Piaget đã sáng tạo ra 25 cỗ máy, khác nhau về độ mỏng và được thiết kế để thích hợp hoàn hảo với những chiếc vỏ đồng hồ đựng chúng. Điều đó làm nên một di sản ấn tượng với nhiều kỷ lục về độ mỏng. Chính ở trong xưởng này, những tuyệt phẩm về cơ khí đã được lắp ráp đầy kiên nhẫn, chẳng hạn những cỗ máy bấm giờ như dòng 1200P gồm các bộ chuyển động siêu mỏng, những máy chạm rỗng nạm đá quý, và chiếc Altiplano 38mm 900P, chiếc đồng hồ cơ khí mỏng nhất thế giới kết hợp cả bộ chuyển động và vỏ thành một.

Hành trình tới trái tim hay sự xuất sắc của nghệ thuật tạo nên những chiếc đồng hồ tiền tỷ ở La Côte-Aux-Fées - ngôi nhà lịch sử của xưởng Piaget - Ảnh 11.

Trong khi một số thao tác chắc chắn được tiến hành bằng các biện pháp công nghiệp, song Piaget đã làm nên vinh quang khi đảm bảo rằng quá trình lắp ráp kéo dài này được tiến hành bằng tay. Một chiếc đồng hồ có nhiều chức năng phức tạp thực sự hay những mẫu đồng hồ siêu mỏng không có chỗ cho sai sót, với một số bánh xe có độ dày chỉ 0,12mm, chỉ dày hơn một chút so với sợi tóc người (0,08mm), hoặc những khoảng cách chỉ 3% mm.

Chỉ có những nghệ nhân đồng hồ kinh nghiệm nhất mới làm được việc lắp ráp, tra dầu mỡ, đảm bảo sự tương tác hoàn hảo giữa những chi tiết siêu nhỏ, mà có trường hợp chỉ một cỗ máy đã có hơn 400 chi tết. Một khi bánh xe cân bằng và lò xo được nâng lên, bộ chuyển động bắt đầu đập nhìn lần đầu tiên. Tiếp đó nó sẽ trải qua vô số thao tác lắp ráp và điều chỉnh, cùng vô số lần kiểm tra, trước khi sẵn sàng để lắp vào vỏ đồng hồ.

Xưởng chế tác đồng hồ cao cấp (Haute Horlogerie Workshop)

Chính từ xưởng này, những cơ chế đồng hồ phức tạp nhất được lắp đặt, kể cả tourbillon, lịch vạn niên, bộ điểm chuông theo phút, máy chạm rỗng. Ở nơi "Đất thánh của những vùng đất thánh" thuộc về sự tinh xảo trong nghệ thuật chế tác đồng hồ này, chỉ những người thợ đồng hồ bậc thầy ở đỉnh cao nghệ thuật của họ mới có quyền làm việc. Mỗi người trong số họ lắp ráp một bộ máy đã được trao cho anh ta từ đầu tới cuối, trong một chuỗi những thao tác tinh vi có thể kéo dài tới 6 tuần, trong đó có thể có vô số những điều chỉnh được tiến hành với sự chính xác tuyệt đối và cũng tương đương như thế số lần kiểm tra. Ví dụ, với 42 chi tiết dù chỉ nặng tổng cộng có 0,20 gr, chiếc buồng tourbillon mất trọn 2 ngày để có thể lắp ráp hoàn hảo và điều chỉnh tất cả các bộ phận của nó.

Xưởng Khôi phục và Dịch vụ Khách hàng

Ở vị trí là môt người bảo vệ sự chuyên môn tinh xảo truyền thống, Nhà Piaget sửa chữa và khôi phục bất kỳ chiếc đồng hồ nào họ đã sản xuất ra kể từ khi thành lập năm 1874 tới nay. Những chiếc đồng hồ cổ thực sự, chứng tích của một di sản độc đáo có thể tìm thấy một đời sống mới trong xưởng này, nơi mọi hoạt động, bộ phận và công cụ của quá khứ đều được lưu trữ để tiếp tục trung thành với thời kỳ khởi nguyên của chiếc đồng hồ đó. Được thực hiện chỉ bằng thủ công, những thao tác tinh tế này do các thợ đồng hồ và thợ thủ công bậc thầy đầy kinh nghiệm thực hiện, và có thể kèm theo đó là việc kìm kiếm lịch sử hoặc thậm chí là việc sản xuất đặc biệt để thay thế một số bộ phận nhất định.

Hành trình tới trái tim hay sự xuất sắc của nghệ thuật tạo nên những chiếc đồng hồ tiền tỷ ở La Côte-Aux-Fées - ngôi nhà lịch sử của xưởng Piaget - Ảnh 12.

Cho dù là mẫu cổ hay đương đại, những chiếc đồng hồ được bảo dưỡng hoặc sửa chữa sẽ phải được dỡ ra hoàn toàn, kể cả bộ chuyển động vỏ hay dây. Mỗi bộ phận sẽ được lau cẩn thận và nếu cần thì phải thay thế. Máy đồng hồ sau đó sẽ được lắp ráp lại, điều chỉnh, kiểm tra, bôi trơn, trước khi được lắp trở lại vào vỏ, cũng do cùng một người thợ bậc thầy đó thực hiện. Trước khi rời xưởng, chiếc đồng hồ trải qua lần kiểm tra tổng thể cuối cùng, và sau đó đượ sẵn sàng để đập nhịp thêm nhiều năm nữa và vẫn là một cỗ máy thời gian thực sự xuất sắc.

Giám sát chất lượng nghiêm khắc: Điểm mạnh của một nhà chế tạo tích hợp hoàn toàn

Toàn bộ hoạt động tại Xưởng Piaget ở La Côte-aux-Fées, cùng với muôn vàn sự tinh xảo thể hiện ở đó, đảm bảo rằng có việc kiểm tra toàn bộ và đầy đủ tất cả tiến trình sản xuất những bộ chuyển động cơ khí. Điều đó có nghĩa là, cả với những bộ chuyển động siêu mỏng đã trở thành điều đặc biệt của Piaget, cả với những bộ chuyển động phức tạp với hàng trăm chi tiết mỗi bộ, Piaget đều đảm bảo chất lượng vô song của máy nguyên bản và có thể truyền tới nhân viên của họ thông điệp không bao giờ cũ và từng đồng hành với sự phát triển của Nhà Piaget tại La Côte-aux-Fées từ năm 1874: "Luôn làm tốt hơn những gì cần thiết".

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
Xem theo ngày