Bàu Trắng, thuộc xã Hòa Thắng, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận, là một trong những điểm du lịch tương đối hoang sơ nhưng mang vẻ đẹp thiên nhiên đặc sắc bậc nhất khu vực Nam Trung Bộ. Cách trung tâm TP. Phan Thiết khoảng 60 km, khu vực này gồm hai hồ nước ngọt tên là Bàu Bà và Bàu Ông, đặt giữa những đồi cát trắng mềm mịn, uốn lượn theo góc nhìn.
Bàu Trắng cùng với những triền cát trắng mênh mông. (Ảnh: Du lịch Bình Thuận)
Đồi cát Trinh Nữ nổi bật giữa khu Bàu Trắng là nơi thu hút hàng nghìn du khách mỗi năm. Đây là nơi được giới nhiếp ảnh mệnh danh là "tiểu sa mạc Sahara" của Việt Nam, với những dải cát trắng tinh khôi, mềm mại như nhung, liên tục thay đổi hình dạng dưới tác động của gió.
Đồi cát Trinh Nữ nổi bật giữa khu Bàu Trắng là nơi thu hút hàng nghìn du khách mỗi năm. (Ảnh: Mytour)
Bàu Trắng và đồi cát Trinh Nữ là thiên đường cho những ai đam mê nhiếp ảnh, tìm kiếm cảm hứng sáng tạo, hay đơn giản là muốn tự tay lái xe jeep, xe ATV băng qua những triền cát nhấp nhô, trượt cát, ngắm hoàng hôn. Vẻ đẹp ở đây không ồn ào, nhưng đủ để khiến du khách nghẹt thở.
Theo VnExpress, vào tháng 5/2023, khu vực chân đồi cát Trinh Nữ đã bị sạt lở nghiêm trọng trên chiều dài hơn 70 m, với đoạn sát mép hồ bị lấn vào đồi cát khoảng 25 m. Nguyên nhân được cho là do mạch nước ngầm tàng hình ở lớp dưới của cát, khi bị tác động lâu ngày đã làm lỏng kết cấu, dẫn đến sự cố cát trượt bất ngờ.
Điểm sạt lở là một trong những nơi mà du khách thường dừng xe để chụp hình check-in. Sau khi sự cố xảy ra, Ban quản lý điểm du lịch Bàu Trắng đã ra quy định tất cả xe địa hình phải cách xa khu vực sạt lở tối thiểu 100 m.
Dù vậy, gần đây nhiều đoàn xe jeep và ATV vẫn đếm sát mép nước để phục vụ nhu cầu chụp hình của du khách, trong khi không hề xuất hiện biển cảnh báo hay hàng rào bảo vệ rõ ràng nào. Đây là hành động mạo hiểm, vi phạm quy định của ban quản lý điểm du lịch Bàu Trắng.
Bàu Trắng (Đồi Trinh Nữ) bị sạt lở hồi đầu tháng 5/2023. (Ảnh: PLO)
Một số du khách cho biết, khu vực sát mép nước này còn có hiện tượng cát lún, khiến việc đi bộ cũng trở nên khó khăn. Chị Phương, một du khách từ TP.HCM, chia sẻ: "Đoạn gần cuối tour, các xe thường dừng lại sát mép hồ để khách chụp ảnh. Ai cũng có thể đến gần. Cát rất mềm, đi bộ cũng khó, nên hoàn toàn có thể xảy ra hiện tượng sụt cả người và xe".
Không chỉ có xe địa hình, nhiều du khách tự lái ô tô cá nhân hoặc xe bán tải vào khu vực đồi cát cũng gặp tình trạng tương tự. Anh Quế Anh – một du khách từng bị mắc kẹt kể lại: "Tôi đạp ga thì bánh xe càng quay tại chỗ và lún sâu hơn. Cuối cùng phải nhờ người dân địa phương và xe khác kéo lên. Kinh nghiệm là không được cố đạp ga. Phải xuống xe, đào cát chèn bánh, và đẩy nhẹ hoặc dùng dây kéo nếu có điểm nối".
Theo Sài Gòn giải phóng, sự cố sạt lở và biến dạng tại Bàu Trắng được cho là do tác động từ cả thiên nhiên và con người, đặc biệt là hoạt động xe địa hình và thể thao trên cát khiến cát mất khả năng di chuyển tự nhiên. Các chuyên gia và cơ quan chức năng khuyến nghị cần quản lý chặt hơn, tạm dừng xe hoạt động gần khu vực sạt lở, ưu tiên phương tiện thân thiện môi trường, phân khu chức năng rõ ràng và khôi phục định hướng du lịch sinh thái đã đề ra từ năm 2012, nhằm bảo tồn cảnh quan và phát triển bền vững.
Nhằm đảm bảo an toàn cho du khách và duy trì danh tiếng của một điểm đến đặc biệt như Bàu Trắng, các bên liên quan bao gồm du khách, đơn vị tổ chức tour và cơ quan quản lý cần chủ động thực hiện những bước đi thiết thực.
Bàu Trắng hiển nhiên vẫn là điểm đến tuyệt vời cho du khách, nhưng cần tuân thủ các quy tắc an toàn được khuyến cáo, tránh vào khu vực có sạt lở. (Ảnh: Lao động)
Với du khách, điều quan trọng nhất là nhận thức được mức độ rủi ro và trang bị kỹ năng cơ bản. Du khách nên hạn chế tự lái xe vào đồi cát nếu chưa có kinh nghiệm địa hình, đồng thời tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn từ tài xế hoặc ban quản lý.
Đặc biệt, không nên tiếp cận các khu vực sát hồ, nhất là những nơi đã từng xảy ra sạt lở. Ngoài ra, việc nắm vững cách xử lý khi xe bị lún, như không đạp ga mạnh, đào cát, chèn bánh và sử dụng dây kéo nếu cần, cũng là kỹ năng hữu ích.
Về phía các đơn vị tổ chức tour, cần đảm bảo chỉ sử dụng những tài xế đã được huấn luyện về kỹ năng điều khiển xe trong địa hình cát. Việc thiết lập điểm dừng an toàn và tránh đưa xe đến gần mép hồ là điều bắt buộc.
Bàu Trắng và đồi cát Trinh Nữ là kỳ quan của thiên nhiên nơi kết hợp giữa vẻ đẹp và thử thách. (Ảnh: Hoàng Vũ)
Đối với cơ quan quản lý, cần tăng cường giám sát thực địa, kiểm tra hoạt động của các đơn vị lữ hành và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định an toàn. Việc khảo sát định kỳ nền địa chất tại khu vực đồi cát và hồ nước sẽ giúp cảnh báo sớm nguy cơ sạt lở. Ngoài ra, cần xây dựng hệ thống biển báo rõ ràng, dễ nhìn, có song ngữ để phù hợp với cả khách trong và ngoài nước.
Cuối cùng, mô hình du lịch có trách nhiệm để cả du khách và nhà tổ chức tour cùng cam kết bảo vệ an toàn và cảnh quan nên được khuyến khích và nhân rộng.
Bàu Trắng và đồi cát Trinh Nữ là kỳ quan của thiên nhiên, sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ chỉ khi hoạt động du lịch được thực hiện an toàn và bền vững.
Tham khảo Thanh Niên, Vnexpress, SGGP