Đỗ đại học khi 15 tuổi, tự học tiếng Anh, “thần đồng” trở thành tỷ phú trẻ nhất Ấn Độ nhờ phổ cập thanh toán điện tử khắp đô thị đến miền quê, 400 triệu người đã đăng ký

Thanh toán điện tử đang trở thành xu hướng chung trên thế giới và đặc biệt bùng nổ ở khu vực châu Á. Tại Việt Nam, người ta nhắc đến Zalo Pay, MoMo, Moca hay các ông lớn ở Trung Quốc như Alipay, Wechat Pay. Và sẽ thật thiếu sót nếu không kể đến Paytm – nền tảng thanh toán điện tử "quốc dân" của Ấn Độ.

Nhà sáng lập "thần đồng"

Vijay Shekhar Sharma sinh năm 1973 ở một làng quê nhỏ thuộc Aligarh. Bộc lộ tố chất thông minh vượt trội từ sớm, cậu bé hoàn thành chương trình trung học khi mới chỉ 14 tuổi, sau đó được nhận vào trường Cao đẳng kỹ thuật Delhi.

Tuy nhiên, nền giáo dục của cậu chỉ dạy bằng tiếng Hindi. Sharma không biết tiếng Anh, không thể hiểu cũng chẳng thể trả lời những gì giảng viên hỏi. Bị bạn bè cười chê, chàng trai mất dần niềm hứng thú với lớp học. Sharma dành thời gian trên thư viện, tự học ngoại ngữ bằng cách đọc cùng lúc hai phiên bản tiếng Anh và tiếng Hindi của cùng một cuốn sách.

Vijay Shekhar Sharma

Trong khoảng thời gian ấy, cậu cũng tìm đến câu chuyện của những nhân vật thành công và nhận ra rằng, nếu muốn làm điều gì đó to lớn trong cuộc đời, phải làm ông chủ.

Sharma quay lại lớp, học trình duyệt, lập code. Năm 1997, anh cùng một người bạn tạo ra nền tảng tìm kiếm có tên Indiasite.net. Hai năm sau, một công ty Mỹ mua lại trang web này với giá một triệu USD.

Trong suốt năm sau, chàng sinh viên đi làm thuê cho các dự án nghiên cứu để gây quỹ, mở công ty phần mềm riêng. Năm 2000, One97 được thành lập. Kinh doanh thiếu vốn, có những lúc Sharma đã phải vay nợ ngân hàng với lãi suất lên đến 24%. Thậm chí, sau khi trả tiền thuê văn phòng, lương cho nhân viên, anh chẳng còn tiền trang trải chi phí sinh hoạt của chính mình.

Sau đó, Sharm cùng người bạn đồng hành Agarwal nhận thấy điện thoại thông minh đang ngày càng trở nên phổ biến và muốn giúp cho các giao dịch tài chính trở nên dễ dàng hơn.

Theo kế hoạch đó, năm 2000, vào đúng sinh nhật lần thứ 37 của Sharma, One97 ra mắt nền tảng Paytm.com và ứng dụng Paytm, cung cấp dịch vụ thanh toán hóa đơn và nạp thẻ điện thoại trực tuyến.

Thiên thời, địa lợi, nhân hòa

Paytm là một màn đánh cược lớn của chính Sharma. Dù thời điểm năm 2010, cơ sở hạ tầng viễn thông tại Ấn Độ đã phát triển nhưng các nhà đầu tư đều cho ý tưởng này là điên rồ và không đáng tin tưởng. Không gọi được vốn, nhà sáng lập phải tự xoay sở 2 triệu USD để phát triển và ra mắt đứa con tinh thần của mình.

Cột mốc đáng kể đầu tiên, năm 2012, Paytm nhận được sự chấp thuận từ Ngân hàng trung ương Ấn Độ để ra mắt ví di động. Hai năm sau, công ty bắt tay với Uber, trở thành một trong những lựa chọn thanh toán cho các chuyến taxi của startup này trên toàn quốc.

Năm 2015, Paytm đạt được thỏa thuận lớn với Công ty đường sắt Ấn Độ, cung cấp cổng đặt vé xe trực tuyến. Nền tảng này sau đó đã bán được trung bình 700.000 vé mỗi ngày, 25 triệu vé mỗi năm.

Nhưng mọi chuyện chỉ bùng nổ thực sự vào năm 2016, khi Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi bất ngờ cấm hai loại tiền tệ lớn nhất của đất nước - chiếm khoảng 86% lượng tiền mặt của đất nước vào thời điểm đó - với mục đích trấn áp trốn thuế và của cải bất hợp pháp.

Nền kinh tế gặp phải cú sốc vì thiếu tiền mặt. Hàng triệu người thậm chí đã mất cả tuần để xếp hàng trước cây ATM, chỉ mong rút đủ tiền trang trải cho chi phí sinh hoạt hằng ngày.

Mọi người đổ xô rút tiền từ ATM sau khi chính phủ cấm hai tờ tiền tệ lớn nhất Ấn Độ năm 2016.

Nhưng điều này lại trở thành vận may của Sharma. Thiếu tiền mặt, người người nhà nhà chuyển sang sử dụng ứng dụng thanh toán di động. Chỉ trong vòng một tháng sau lệnh cấm, Paytm đã có 10 triệu tài khoản đăng ký mới.

Đáng nói, nhờ giao diện dễ dùng, có thể xử lý 5.000 giao dịch trong một giây, Paytm không chỉ phổ biến ở thành thị mà còn được tầng lớp trung lưu, người dân lao động ưa dùng. Lượng người đăng ký tiếp tục tăng nhanh, chạm mốc 100 triệu. Khi cơn sốt đã giảm nhiệt, đến nay, con số này đã tăng lên đến 400 triệu, đưa Paytm trở thành ứng dụng "quốc dân", phổ biến nhất quốc gia 1,3 tỷ dân này.

Các tính năng cũng được mở rộng nhanh chóng, bao gồm đặt vé xe buýt taxi, vé máy bay, thanh toán DTH, hóa đơn tiền điện,… Ngày 14 tháng 11 năm 2016, Paytm tuyên bố đạt kỷ lục 5 triệu giao dịch mỗi ngày.

Không ngủ quên trên chiến thắng

Ngày nay, công ty có giá trị 8 tỷ USD. Năm 2017, Sharma được vinh danh là tỷ phú trẻ nhất Ấn Độ với khối tài sản 1,3 tỷ USD. Nhưng điều đó không khiến ông dừng lại.

Trong bối cảnh những đối thử sừng sỏ như Google với Google Pay, Walmart với PhonePe hay Amazon Pay, Wechat Pay đều đang quyết giành lấy miếng bánh thị phần béo bở, Sharma tham vọng giữ vững vị trí độc tôn ở trong nước và hướng tầm nhìn ra toàn cầu.

Năm ngoái, công ty đã hợp tác với Yahoo! Nhật Bản và nhận đầu tư từ SoftBank, mục tiêu ra mắt ứng dụng thanh toán di động có tên PayPay tại quốc gia này. Ứng dụng đã đăng ký 10 triệu người dùng và đưa một triệu cửa hàng lên nền tảng trong 10 tháng đầu tiên.

Tầm nhìn tiềm năng tiếp theo mà Paytm hướng tới là New York, London, Seoul, Barcelona, Dubai. Đồng thời, đến năm 2020, công ty có kế hoạch khai thác thị trường cho vay, mục tiêu giải ngân các khoản vay nhỏ cho 500 triệu người.