Đế chế 2 nghìn tỷ USD của Google lâm nguy: Chrome, Android có thể bị chia tách, cỗ máy tìm kiếm tạo ra 175 tỷ USD doanh thu/năm sắp mất sự độc tôn

Tuần trước, Google bị phát hiện vi phạm luật chống độc quyền tìm kiếm trên Internet. Các cuộc thảo luận xoay quanh việc khắc phục vấn đề trên đang diễn ra.

Cụ thể, Bộ Tư pháp đang cân nhắc và thảo luận nhiều đề xuất khác nhau, trong đó có việc chia tách các bộ phận của Google, chẳng hạn như trình duyệt Chrome hoặc hệ điều hành điện thoại thông minh Android. Google cũng có thể phải cung cấp dữ liệu của mình cho các đối thủ cạnh tranh, hoặc bị yêu cầu từ bỏ các thỏa thuận vốn giúp công cụ tìm kiếm của mình trở thành tùy chọn mặc định trên iPhone.

Các cuộc thảo luận đang trong giai đoạn đầu. Thẩm phán Amit P.Mehta đã yêu cầu Bộ Tư pháp và Google đưa ra quy trình xác định cách khắc phục trước ngày 4 tháng 9. Phiên điều trần đã được lên lịch vào ngày 6 tháng 9 để thảo luận các bước tiếp theo.

Phán quyết hồi tuần trước cho rằng Google là một công ty độc quyền là phát ngôn mang tính bước ngoặt, qua đó đặt ra những câu hỏi nghiêm túc về sức mạnh của gã khổng lồ công nghệ trong kỷ nguyên Internet hiện đại. Apple, Amazon và Meta, công ty sở hữu Facebook và Instagram, cũng đang phải đối mặt với các vụ kiện chống độc quyền.

Google dự kiến sẽ hầu tòa trong một vụ kiện chống độc quyền khác liên quan đến công nghệ quảng cáo vào tháng tới. Bất kỳ biện pháp khắc phục nào của Bộ Tư pháp cũng có thể ảnh hưởng đến phán quyết của tòa.

Google đã trở thành một gã khổng lồ internet trị giá 2 nghìn tỷ USD thông qua việc xây dựng một doanh nghiệp quảng cáo trực tuyến. Tuy nhiên, Thẩm phán Mehta có thể định hình lại cốt lõi doanh nghiệp hoặc ra lệnh cho công ty từ bỏ các hoạt động lâu đời vốn giúp củng cố sự thống trị. Được biết, Google đã tạo ra 175 tỷ USD doanh thu từ công cụ tìm kiếm và các doanh nghiệp liên quan vào năm ngoái.

“Bộ Tư pháp đang đánh giá quyết định của tòa án”, một phát ngôn viên của cơ quan này cho biết trong một tuyên bố. “Hiện tại chưa có quyết định nào được đưa ra”.

Người phát ngôn của Google từ chối bình luận. Công ty cam kết kháng cáo.

Trước đó vào năm 2000, một thẩm phán liên bang đã ra phán quyết chống lại Microsoft trong một vụ kiện chống độc quyền, sau đó ra lệnh chia tách công ty. Quyết định chia tách đã bị đảo ngược trong quá trình kháng cáo, song các phán quyết pháp lý quan trọng vẫn được duy trì.

Trong vụ kiện của Google, Thẩm phán Mehta cho biết vào ngày 5 tháng 8 rằng công ty này đã duy trì độc quyền bất hợp pháp đối với các dịch vụ tìm kiếm trực tuyến nói chung và một số quảng cáo chạy trong kết quả tìm kiếm. Ông đồng ý rằng Google đã xây dựng một “chu kỳ thống trị” ngăn cản các đối thủ xây dựng các sáng kiến mới, đồng thời cho phép mình tăng giá quảng cáo vượt mức trong một thị trường tự do. Trung tâm của chu kỳ đó là hàng tỷ USD mà Google đã chi cho các công ty như Apple và Mozilla để trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên iPhone và các trình duyệt như Firefox.

Năm 2020, WSJ ước tính thoả thuận giữa Google và Apple rơi vào khoảng 8-12 tỷ USD. Đến năm 2021, Google phải trả cho đối tác gần 15 tỷ USD và sang đến năm 2022 là 18-20 tỷ USD, theo Forbes. Thỏa thuận được cho là bất hợp pháp, đồng thời khiến các đối thủ cạnh tranh như Bing (Microsoft) ít được sử dụng và không thể thu đủ dữ liệu để cải thiện.

Trong kịch bản cực đoan nhất, Google sẽ phải tách một phần đáng kể doanh nghiệp của mình, bao gồm Chrome hoặc Android. Cả hai sản phẩm này đều sử dụng Google làm công cụ tìm kiếm tự động.

Ngoài ra, Google cũng có thể phải loại bỏ một công cụ chạy quảng cáo văn bản trong tìm kiếm.

Tuần trước, DuckDuckGo, một công ty công cụ tìm kiếm nhỏ từng tuyên bố bị ảnh hưởng bởi sự thống trị tìm kiếm trực tuyến của Google, đã công khai đề xuất một số biện pháp để cân bằng sân chơi. Công ty cho biết chính phủ nên cấm các thỏa thuận biến công cụ tìm kiếm của Google thành tùy chọn mặc định trên các thiết bị, đồng thời cho phép mọi người dễ dàng thay đổi công cụ tìm kiếm.

DuckDuckGo, tự nhận là tôn trọng quyền riêng tư của người dùng hơn Google, cho biết những thay đổi này phải được thực hiện dưới sự giám sát của một cơ quan độc lập.

“Các thỏa thuận mặc định của Google làm tăng chi phí chuyển đổi người dùng và do đó duy trì sự độc quyền của Google trong các dịch vụ tìm kiếm nói chung. Họ làm như vậy bằng cách thúc đẩy lợi thế quy mô và làm giảm khả năng cạnh tranh của các đối thủ tìm kiếm”, đại diện Bộ Tư pháp nói.

Khủng hoảng diễn ra vào đúng thời điểm Google ‘đứng ngồi không yên’ trước sự trỗi dậy của ChatGPT. Google khẳng định OpenAI và Amazon chính là những đối thủ cạnh tranh vô cùng mạnh, bất chấp việc chính phủ liên bang cho rằng quyền lực độc quyền của tập đoàn mang lại những lợi thế lớn chưa từng có.

Được biết với hàng tỷ lượt truy vấn tìm kiếm mỗi ngày, Google là công cụ không thể thiếu đối với mỗi chúng ta trong suốt hơn 2 thập kỷ. Giám đốc điều hành Sundar Pichai trong lễ kỷ niệm sinh nhật lần thứ 25 của Google đã viết như sau: "Vào những năm 2000, người ta thắc mắc website liệu có thể tồn tại? Đến những năm 2010, mọi người lại tự vấn liệu chúng tôi có thể thích ứng với kỷ nguyên điện toán di động hay không? Liệu trình duyệt tìm kiếm có đến hồi kết thúc? Mỗi lần như vậy, chúng tôi đều trả lời bằng cách quay trở lại mạnh mẽ hơn". 

Theo: The New York Times, Forbes