Cuộc sống ít người biết trong các công xưởng sản xuất đồ Giáng sinh Trung Quốc

June Kim, Theo Trí Thức Trẻ 22:34 11/12/2016

Đằng sau những món đồ trang trí xinh xắn mùa Giáng sinh là biết bao khổ cực của các nữ công nhân Trung Quốc - những người phải làm việc tới 14 tiếng/ngày với mức lương rẻ mạt chỉ 42 xu (tương đương 10 nghìn đồng)/giờ.

Mỗi mùa Giáng Sinh, các cửa hàng cửa hiệu lại bày bán đầy những món đồ trang trí rực rỡ, lấp lánh và những cây thông Noel được làm tinh xảo như thật. Nhưng ít ai biết rằng, sau các món đồ đẹp đẽ ấy là những công nhân lao động cực khổ với mức lương 42 xu (khoảng 10 nghìn đồng)/giờ và phải làm đến 14 tiếng mỗi ngày.

Cuộc sống ít người biết trong các công xưởng sản xuất đồ Giáng sinh Trung Quốc - Ảnh 1.

Mỗi năm ở đây sản xuất đến 60% lượng đồ trang trí Giáng Sinh trên toàn thế giới.

Thị trấn Nghĩa Ô (cách thành phố Thượng Hải khoảng 200 dặm), trực thuộc tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc được mệnh danh là thị trấn Giáng Sinh vì nơi đây có đến trên dưới 600 nhà máy sản xuất đồ trang trí phục vụ cho lễ Giáng Sinh được xuất khẩu đi khắp thế giới, đặc biệt là thị trường châu Âu và châu Mỹ.

Nơi đây tập trung các lao động nhập cư đến từ khắp Trung Quốc. Rất nhiều lao động có tuổi đời còn rất trẻ, từ 15-20 tuổi. Những công nhân này phần lớn đều đến từ các vùng nông thôn nghèo, những nơi có ít các cơ hội việc làm. Họ bỏ lại gia đình làng xóm sau lưng đến đây tìm việc những mong cuộc sống khấm khá hơn.

Khi tham gia công xưởng, các công nhân phải làm việc 6 ngày một tuần từ 7 giờ sáng đến 9 giờ và ngủ ở các kí túc xá tồi tàn.

Cuộc sống ít người biết trong các công xưởng sản xuất đồ Giáng sinh Trung Quốc - Ảnh 2.

Zhao Yimin là một nữ công nhân 15 tuổi đến từ một vùng quê nghèo giáp biên giới Myanmar và Tây Tạng của tỉnh Vân Nam, nơi hầu như ngoài nông nghiệp thì chẳng có gì khác có thể làm để kiếm thêm thu nhập.

Zhao Yimin là một nữ công nhân 15 tuổi, công việc của em là xâu 12 dây kim tuyến thành một chuỗi. Số tiền ít ỏi em kiếm được sẽ được trả cùng vào lương của mẹ em.

Yimin và mẹ đến từ một vùng quê nghèo giáp biên giới Myanmar và Tây Tạng của tỉnh Vân Nam, nơi hầu như ngoài nông nghiệp thì chẳng có gì khác có thể làm để kiếm thêm thu nhập. Trong lúc làm việc, Yimin thỉnh thoảng lại lén đọc quyển sách giáo khoa mang theo. Em cho biết: "Mẹ con em đến để tìm cuộc sống tốt hơn và em không định làm ở đây mãi mãi".

Cuộc sống ít người biết trong các công xưởng sản xuất đồ Giáng sinh Trung Quốc - Ảnh 3.

Gui Hua cho biết, khi quen việc em sẽ làm nhanh hơn và kiếm được nhiều tiền hơn. Một số cô bác làm lâu rồi có thể kiếm được đến 100 tệ (trên dưới 320 nghìn) mỗi ngày.

Một nữ công nhân trẻ khác là Yang Gui Hua, 18 tuổi, em làm công việc phức tạp hơn là gia công những cành cây Giáng Sinh. Mỗi ngày em làm 14 tiếng và kiếm được khoảng 6 bảng (tương đương 170 nghìn đồng).

Nắm bắt được nhu cầu mua sắm đồ trang trí mỗi dịp Giáng Sinh ở các nước phương Tây tăng theo từng năm, các ông chủ ở Nghĩa Ô ngày một đầu tư cho công xưởng của mình.

Ông Reng Guoan, 42 tuổi - được coi là vua cây thông Noel ở Nghĩa Ô, là người thành lập kiêm tổng giám đốc của nhà máy Sinte An đặt ở ngoại ô thành phố. Mỗi năm nhà máy này sản xuất khoảng 1 triệu cây thông và xuất khẩu đi toàn thế giới. Hiện tại công xưởng của ông có khoảng 300 lao động nhập cư.

Cuộc sống ít người biết trong các công xưởng sản xuất đồ Giáng sinh Trung Quốc - Ảnh 4.

Ông cho biết khách hàng Anh thường thích những cây thông sáng màu lấp lánh còn khách hàng Mỹ lại thích những cây thông trông giống tự nhiên.

Khi mức lương cơ bản của công nhân được tăng trên cả nước, thì điều này trở thành một thử thách rất lớn với những nhà sử dụng lao động như Reng. Năm sau họ sẽ chuyển sang nhà máy mới có quy mô lớn gấp 2 lần hiện tại. Các kí túc xá cũng sẽ được cải thiện hơn, có tivi và internet nhằm giúp công nhân có cuộc sống tốt hơn khiến họ muốn gắn bó với công việc lâu dài chứ không nhảy việc thường xuyên.

Thời gian bận rộn nhất là từ tháng 4 đến tháng 9 hàng năm. Cô Wang Shao, một nhà sử dụng lao động khác cho biết, cô đã sản xuất mũ và tất Giáng Sinh hơn 20 năm nay và chứng kiến nhu cầu Giáng Sinh ngày một phát triển mạnh mẽ qua từng năm.

Cuộc sống ít người biết trong các công xưởng sản xuất đồ Giáng sinh Trung Quốc - Ảnh 5.

Chi phí sản xuất mỗi cây thông là 10 bảng (khoảng 284 nghìn), đã bao gồm 5 bảng (khoảng 142 nghìn) tiền nhân công.

Hiện tại mỗi năm cô xuất khẩu hàng ngàn sản phẩm đến nước Anh nói riêng và châu Âu nói chung. Cô bật mí gia đình cô trước theo nghề may mặc nhưng một lần cùng bạn đến Nghĩa Ô và chứng kiến ngành công nghiệp Giáng Sinh ở đây cô đã thấy đó là một cơ hội tốt mặc dù "lúc đó tôi còn chưa thực sự hiểu Giáng Sinh là gì". Cô Wang tự hào là một trong những người đầu tiên sản xuất mặt hàng này, tuy nhiên bây giờ rất nhiều người cùng sản xuất một mặt hàng và cô phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt hơn.

Khi được hỏi cô và gia đình có đón Giáng Sinh không, cô Wang cười cho biết, gia đình cô theo đạo phật chứ không theo đạo thiên chúa nên với những người như cô Giáng Sinh chỉ là dịp tốt để kiếm tiền mà thôi.

Cuộc sống ít người biết trong các công xưởng sản xuất đồ Giáng sinh Trung Quốc - Ảnh 6.

Ngay ở thị trấn cũng có đến 3 nghìn gian hàng bán đồ trang trí lễ hội với mức giá rẻ không thể tin được. Rất nhiều thương nhân từ khắp nơi đổ về đây để đánh hàng bán.