Cùng đón Tết Âm lịch nhưng ít ai biết rằng, ở Việt Nam và Trung Quốc cũng có nhiều điểm khác nhau lắm đấy

Tết Âm lịch: Ngày lễ quan trọng nhất trong năm với cả Việt Nam và Trung Quốc

Tết Âm lịch đối với cả Việt Nam và Trung Quốc đều là ngày lễ quan trọng nhất trong năm đánh dấu sự kiện tiễn đưa năm cũ và chào đón năm mới. Đây cũng là dịp để các thành viên trong gia đình đoàn tụ, sum vầy sau một năm học tập và làm việc mệt mỏi; là ngày để mọi người thể hiện sự quan tâm, tha thứ, bỏ qua những sai lầm trong năm cũ để bắt đầu một năm mới với mọi thứ đều tốt đẹp hơn.

Đây cũng là một dịp hiếm hoi mà người dân cả hai nước mạnh tay trong chi tiêu, chịu ăn, chịu mặc và cũng chịu chơi nhất. Chi tiêu tại các nước Á Đông trong dịp này luôn đạt "đỉnh" tương tự như các ngày Giáng Sinh và Tết Dương lịch tại phương Tây.

Trẻ con trong ngày Tết đều được tặng lì xì cùng với những lời chúc đầy may mắn. Không những vậy, màu chủ đạo của hai quốc gia trong những ngày này đều là màu đỏ, đơn giản vì nó tượng trưng cho sự may mắn và sung túc.

Thời khắc quan trọng nhất tại hai quốc gia trong dịp này chính là khoảnh khắc Giao thừa khi cả gia đình quây quần bên mâm cơm, thường rất thịnh soạn so với ngày thường và trong mấy ngày Tết, người dân hai nước đều dâng cơm cúng cho bàn thờ gia tiên một cách đầy đủ.

Sáu khác biệt rõ nhất giữa tết Âm lịch ở Việt Nam và Trung Quốc

Tuy có nhiều điểm chung, nhưng tết Âm lịch ở Việt Nam và Trung Quốc cũng có nhiều điểm khác biệt. Đầu tiên phải kể tới chính là tên gọi. Trong khi Tết Việt Nam được gọi là Tết Nguyên Đán thì Tết của người Trung Quốc lại có tên là Xuân Tiết. 

Ngoài ra, tuy cùng sử dụng chung một cuốn lịch Âm (bộ lịch dựa trên chu kì của tuần trăng) nhưng thời gian ăn Tết của hai dân tộc cũng không giống nhau. Ở Việt Nam, Tết Nguyên Đán bắt đầu từ ngày 23 tháng Chạp (ngày tiễn Ông Công, Ông Táo về trời) cho tới ngày mùng 7 tháng Giêng Âm lịch, tức là diễn ra trong khoảng 15 ngày. Trong khi đó, người Trung Quốc lại có một cái Tết rất dài, bắt đầu từ mùng 8 tháng Chạp tới 15 tháng Giêng, kéo dài khoảng... 40 ngày.

Chẳng những vậy, nguồn gốc ngày Tết ở cả hai nước cũng không giống nhau. Theo truyền thuyết Trung Quốc, vào thuở hồng hoang, khi con người vẫn chưa biết ngày Tết là gì, mỗi dịp năm mới, họ đều bị một con quái vật tên là Niên thú tấn công, quấy phá; yêu quái thường vào làng phá hoại hoa màu, bắt và ăn thịt gia súc, thậm chí là cả trẻ con. Do đó, người dân lựa chọn cách để đồ ăn trước cổng nhà với hi vọng Niên thú sau khi no nê sẽ bớt quậy phá. Chuyện vẫn tiếp diễn cho tới một lần, dân làng chứng kiến Niên thú sợ hãi trước một đứa bé mặc đồ đỏ và chạy trốn. 

Kể từ đó, họ hiểu ra rằng, Niên thú rất sợ màu đỏ. Và thế là, mỗi lần tới dịp năm mới, con người lại đua nhau treo đèn lồng đỏ, dán giấy đỏ, đốt pháo đỏ và mặc đồ đỏ,... vừa để xua đuổi Niên thú vừa ăn mừng năm mới.

Ở Việt Nam, nguồn gốc của ngày Tết rất... thực tế. Tết Nguyên Đán ở ta đơn giản là dịp để ăn mừng mùa thu hoạch trước và chào đón một mùa cấy trồng mới, việc quan trọng nhất của một đất nước dựa trên 4000 năm văn minh lúa nước.

Về phong tục ngày Tết, người Trung Quốc có tục treo ngược chữ Phúc, có nghĩa là "Phúc Đảo", trong tiếng Hán đồng âm với từ "Phúc Đáo", có nghĩa là "Phúc đến" để thể hiện hi vọng may mắn sẽ đến trong năm mới. Bên cạnh đó, người Trung Quốc rất thích đốt pháo và múa lân mỗi dịp Tết.

Ở Việt Nam, chúng ta có thể kể ra nhiều tập tục khác nhau như: tiễn ông Công ông Táo về chầu Trời (23 tháng Chạp), gói bánh chưng ở miền Bắc và bánh tét ở miền Nam, chuẩn bị mâm ngũ quả, thắp hương gia tiên, trồng cây nêu, xông đất, hái lộc, chúc Tết, xin chữ,..

Về tục chơi hoa và cây cảnh ngày Tết, trong khi người Việt ta thích nhất bộ ba "Đào - Mai - Quất" thì người Trung Quốc lại "kết" bộ tứ "Mơ - Thủy Tiên - Quất - Cà tím".

Về ẩm thực ngày Tết, Việt Nam nổi bật với những món "nhìn là thấy Tết" như: bánh chưng, bánh tét, giò, củ hành, mứt,... rồi nhiều món đa dạng, phong phú khác ở từng địa phương như: củ kiệu tôm khô, thịt kho hột vịt, bánh tráng cuốn, canh khổ qua (mướp đắng),... ở miền Nam; thịt đông, nem rán, canh măng khô,... ở miền Bắc. Về phía anh hàng xóm đất Bắc, vốn nổi tiếng về một nền ẩm thực đồ sộ nên thực đơn ngày Tết của người Hoa cũng hoành tráng không kém, kể như: bánh niên cao, bánh khoai môn, bánh củ cải, sủi cảo, há cảo, gà Kung Pao, vịt quay Bắc Kinh, trà trứng, lợn xào chua ngọt,...

Vậy đấy, ngày Tết của Việt Nam và Trung Quốc có những điểm rất riêng và không lẫn vào đâu được.