Bình đẳng giới - Điều thay đổi tất yếu của Hollywood
Phim ảnh phản ánh thực tế, thực tế lại đang sôi sục vì vấn đề bình đẳng giới. Có vẻ như, Hollywood đã đến lúc phải thay đổi.
Thời gian gần đây, sự chênh lệch lương bổng giữa nam - nữ diễn viên đang là chủ đề được bàn tán sôi nổi. Bên cạnh đó, vai trò giữa các diễn viên trong phim cũng được mang ra tranh luận càng khiến vấn đề bình đẳng giới ở Hollywood thêm nóng bỏng. Đại diện cho phái đẹp, những nữ diễn viên nổi tiếng như Charlize Theron, Emma Watson hay Jennifer Lawrence đang ngày đêm đấu tranh cho bình đẳng giới. Trong năm 2015, người hâm mộ điện ảnh cũng được đón nhận nhiều hình tượng nữ quyền truyền cảm hứng trên màn ảnh.
Những hình tượng nữ quyền truyền cảm hứng
Năm 2015, thế giới chứng kiến đạo quân điệp viên hùng hậu khuynh đảo màn ảnh. Thật bất ngờ khi ở sân chơi vốn dành riêng cho các quý ông đã sản sinh ra những hình tượng nữ quyền quyến rũ. Đó là hai bóng hồng của Spy và Mission: Impossible - Rogue Nation.
Không hề lu mờ trước những gã trai lịch lãm, mạnh mẽ của Kingsman: The Secret Service, The Man from U.N.C.L.E hay Spectre, Susan Cooper của Spy chính là hình mẫu điệp viên lạ lẫm nhất từ trước đến nay. Spy theo chân Susan Cooper nhận nhiệm vụ bất đắc dĩ do tài liệu mật của CIA bị tiết lộ. Ban đầu, điệp viên của CIA chỉ gây ấn tượng bởi vẻ ngoài béo ú, vụng về. Nhưng càng về sau, thái độ làm việc xông xáo và kỹ năng chiến trận thượng thừa đã khiến người xem có cái nhìn rất khác về cô.
Trong siêu phẩm hành động Mad Max: Fury Road của đạo diễn George Miller, nữ chiến binh Furiosa được đánh giá là nhân vật ấn tượng nhất. Cô giúp đỡ năm người vợ xinh đẹp của bạo chúa Immortan Joe bỏ trốn và kéo người hùng Mad “Điên” vào cuộc rượt đuổi không có hồi kết. Furiosa không hấp dẫn ở vẻ ngoài xinh đẹp, vì cô cạo trọc đầu và bị cụt tay. Nữ tướng thu hút bởi sức mạnh, lòng dũng cảm và khát khao tự do mãnh liệt. Suy cho cùng, còn gì hấp dẫn hơn hình tượng người phụ nữ đùm bọc cho những người cùng giới còn lại và cùng nhau, họ chống lại thế lực độc ác?
Trong vài năm trở lại đây, tiểu thuyết dành cho giới trẻ liên tục được Hollywood đưa lên màn ảnh. Điều đáng nói là hai loạt phim Divergent và The Hunger Games đều được dẫn dắt bởi các vai nữ. Loạt Divergent lấy bối cảnh hậu tận thế, nơi con người chia thành năm môn phái: Bất khuất, Uyên bác, Bộc trực, Thân thiện và Vong ngã. Trong cộng đồng đó lại xuất hiện nhóm thiểu số những người bị gọi là Dị biệt, họ mang phẩm chất của nhiều môn phái khác nhau. Những người này bị chính phủ cho là mối nguy cho trật tự xã hội. Với phần phim Divergent, Tris chỉ ở vị thế “học nghề” thì trong Insurgent, cô nàng Dị biệt là người đi đầu, dẫn dắt đồng đội chống lại Jeanine, nhà lãnh đạo độc tài của phái Uyên bác.
The Hunger Games lấy bối cảnh ở tương lai không xa. Lúc này, Bắc Mỹ được thay thế bằng Panem, đất nước bị chia cắt thành Capitol và 12 quận. Hằng năm, Capitol buộc mỗi quận phải cử một cậu bé và cô bé cạnh tranh trong Đấu trường sinh tử. Katniss Everdeen và Peeta Mellark là hai đại diện của quận 12. Tổng thống Snow có nằm mơ cũng không ngờ một cô gái 17 tuổi lại là mối nguy cho chính quyền của ông. Katniss Everdeen gánh trên vai trách nhiệm nặng nề, chiến đấu để sinh tồn và để bảo vệ những người thương yêu. Để rồi sau đó, cô trở thành biểu tượng của sự mạnh mẽ và lòng quả cảm truyền cảm hứng cho mọi người chống lại chính quyền độc tài của tổng thống Snow.
Đã đến lúc phải thay đổi
Theo nghiên cứu của Trung tâm Chính sách Công quyền Annenberg thuộc Đại học Pennsylvania, từ năm 1950 đến 2006, nhân vật nam xuất hiện trên màn ảnh nhiều hơn nhân vật nữ theo tỷ lệ 2:1. Bất ngờ hơn cả là trong 855 phim được khảo sát, phân cảnh phụ nữ xuất hiện nhiều nhất là trong cảnh nóng và cảnh bạo lực. Có vẻ như, đa số những vai nữ trong giai đoạn này xuất hiện cốt chỉ làm đẹp cảnh trí xung quanh.
Dù vậy, trong giai đoạn 1950 – 2006, chúng ta không thiếu vắng những hình tượng phụ nữ mang tầm vóc lớn, có thể kể đến vai Alice của Milla Jovovich trong Resident Evil, Selena của Kate Beckinsale trong Underworld và nổi bật nhất là Ripley của Sigourney Weaver trong loạt phim kinh điển Alien. Trong loạt phim khoa học viễn tưởng Alien, Ripley phải chống lại quái vật ngoài hành tinh và sự kiên cường, lòng quả cảm của cô đến nay vẫn là một nguồn cảm hứng lớn cho người yêu phim trên toàn thế giới.
Bên cạnh đó, điện ảnh thế giới còn đón tiếp Katniss Everdeen, Tris Prior và gần nhất là Furiosa. Không chỉ đảm bảo doanh thu phòng vé và chất lượng sản phẩm, những bộ phim trên đều thành công trong việc xây dựng phụ nữ như những người cá tính, độc lập và mạnh mẽ. Những điều trên chứng tỏ phụ nữ hoàn toàn có thể là trung tâm của các tác phẩm lớn.
Nếu nhìn sang Spectre, tuyên bố “tôi không phải là Bond Girl điển hình” của Léa Seydoux hay việc Monica Bellucci được “chọn mặt gửi vàng” cho vai diễn Lucia khiến người hâm mộ mơ tưởng về chuyện phim Bond đang dần thay đổi, thậm chí là đi tiên phong trong việc trân trọng những nữ diễn viên lớn tuổi. Nhưng rồi, phần Bond thứ 24 lại một lần nữa đưa lên màn ảnh dàn Bond Girl kiểu mẫu, những người phụ nữ dễ dãi, suốt ngày lẽo đẽo bên cạnh các chàng trai. Hậu quả là những ai mường tượng ra hình mẫu Bond Girl quyến rũ như Honey Ryder, Pussy Galore hay Vesper Lynd đều phải rời rạp trong nỗi thất vọng ê chề.
Dễ nhận thấy thời gian gần đây Hollywood chuyển biến tích cực khi đưa lên màn ảnh nhiều vai nữ ấn tượng. Tuy nhiên, phía sau hậu trường, lương bổng giữa nam – nữ diễn viên vẫn đang là chủ đề nhức nhối. Chênh lệch rõ nhất là khi Jennifer Lawrence và Amy Adams chỉ được chia 7% lợi nhuận phòng vé, thấp hơn 2% so với đồng nghiệp nam trong American Hustle (2013). Ngoài ra, tháng 07/2015, Amanda Seyfried bất ngờ chia sẻ vấn đề thù lao: “Vài năm trước, trong một bộ phim có kinh phí lớn, tôi chỉ được trả 10% so với nam diễn viên đóng cùng, dù chúng tôi nổi tiếng ngang nhau”.
Charlize Theron là một trong những sao nữ kiên quyết đấu tranh cho bình đẳng giới, cụ thể là thù lao giữa nam – nữ diễn viên ở Hollywood. “Nữ tướng Furiosa” đòi tiền lương hơn 10 triệu đô, ngang bằng với Chris Hemsworth nếu hãng Universal Pictures muốn cô góp mặt trong The Huntsman: Winter’s War (2016). Tuy không đả động đến vấn đề lương bổng như Charlize Theron hay Jennifer Lawrence, nhưng Emma Watson cũng là sao nữ đang ngày đêm đấu tranh cho nữ quyền, bất chấp việc người đẹp đã bị một trang web đe dọa tung ảnh khỏa thân của cô lên mạng.
Từ trước đến nay, phim ảnh phản ánh thực tế. Hiện giờ, thực tế lại đang sôi sục vì vấn đề bình đẳng giới trên phim ảnh. Có vẻ như, Hollywood đã đến lúc phải thay đổi. Hollywood phải đối xử công bằng hơn với nữ giới. Hollywood cần đưa lên màn ảnh nhiều hơn những hình tượng nữ quyền truyền cảm hứng như Ripley, Furiosa hay Katniss Everdeen. Những cô gái xinh đẹp nhưng yếu đuối, thiếu cá tính đã không còn đủ sức hấp dẫn để quyến rũ người xem.
