Dầu ăn được sử dụng chủ yếu để chiên, xào, ướp đồ nướng... Các món luộc, nhất là rau củ quả luộc, đều chú trọng sự thanh đạm, vốn được coi là cần phải tránh xa dầu mỡ. Vì thế, người Việt Nam dường như không có khái niệm cho dầu ăn vào khi luộc rau, ai làm như vậy thậm chí còn có thể bị coi là vụng, đoảng.
Tuy nhiên hiện nay với sự giao thoa của nhiều nền ẩm thực cũng như xu hướng cởi mở trong nấu nướng, nhiều nguyên tắc bị phá vỡ, người làm bếp Việt Nam cũng tiếp nhận, sáng tạo những cách thức chế biến mới, chuyện cho dầu ăn khi luộc rau củ quả không còn là điều trái khoáy, ngược đời.
Thêm dầu ăn khi luộc rau củ quả đem lại rất nhiều lợi ích, tuy nhiên nếu áp dụng, bạn phải chấp nhận thực tế là nước luộc có váng mỡ.
Một trong những lợi ích lớn nhất khi cho thêm dầu ăn vào nước luộc rau củ là giúp giữ màu sắc tươi sáng và tự nhiên của thực phẩm. Rau củ quả khi tiếp xúc với nhiệt độ cao thường mất đi màu sắc tự nhiên, đặc biệt là những loại rau xanh như cải xanh, bông cải (súp lơ), đậu que hay cải bó xôi. Màu xanh tươi chuyển thành xanh sẫm hoặc vàng úa khiến món ăn không còn hấp dẫn.
Việc thêm một chút dầu ăn vào khi luộc sẽ tạo ra lớp bảo vệ mỏng trên bề mặt rau củ, giúp hạn chế quá trình ôxy hóa khi tiếp xúc với không khí. Nhờ đó, rau củ sau khi luộc sẽ giữ được màu sắc tươi sáng, món ăn trở nên bắt mắt và hấp dẫn hơn.
Dầu ăn được thêm vào nước luộc không chỉ đóng vai trò như chất bảo vệ màu sắc mà còn làm tăng hương vị của rau củ. Nhiều loại rau củ có vị nhạt, khi luộc sẽ mất đi phần lớn hương vị tự nhiên do bị ngâm trong nước. Bằng cách cho một lượng nhỏ dầu ăn, bạn có thể cải thiện đáng kể hương vị của rau củ quả.
Dầu ăn bao phủ lên bề mặt rau củ giúp giữ độ ngọt tự nhiên và tạo thêm vị béo nhẹ. Cà rốt, bông cải hay đậu que khi được luộc cùng với một chút dầu ăn sẽ mềm mượt và thơm ngon hơn, không bị khô hay cứng sau khi chín.
Các loại rau có bề mặt mềm hoặc mỏng như rau muống, cải xanh, cải bó xôi sau khi luộc thường có xu hướng dính lại với nhau, không chỉ làm giảm tính thẩm mỹ mà còn gây bất tiện cho người thức. Rau dính vào nhau thành khối còn khiến nhiệt độ không thoát được, món ăn sẽ đổi màu và hương vị cũng kém đi.
Khi cho dầu ăn vào luộc rau củ quả, dầu sẽ tạo ra một lớp màng mỏng giữa các lá hay cọng rau, giúp chúng không bị dính chặt vào nhau.
Nhiều loại rau củ chứa các vitamin tan trong dầu, chẳng hạn như vitamin A, D, E và K. Việc cho dầu ăn vào khi luộc rau củ quả sẽ hỗ trợ cơ thể hấp thu tối đa các loại vitamin này.
Ví dụ, cà rốt chứa nhiều beta-carotene, một tiền chất của vitamin A và là chất tan trong dầu. Việc kết hợp với dầu ăn giúp cơ thể hấp thu tốt chất dinh dưỡng này.
Trong quá trình luộc, rau củ hấp thụ một lượng nước và trở nên mềm, giảm độ giòn ngọt tự nhiên. Việc cho thêm dầu ăn vào nước luộc có thể tạo một lớp bảo vệ trên bề mặt, ngăn rau củ hấp thụ quá nhiều nước, từ đó giữ được độ giòn, ngọt sau khi luộc chín.
Đặc biệt, với các món rau củ trộn hoặc salad, việc duy trì độ giòn rất quan trọng để món ăn trở nên hấp dẫn hơn, không bị nhão hay mềm sau khi trộn gia vị.
Để thu được tối đa các lợi ích từ việc cho dầu ăn khi luộc rau củ, bạn cần lưu ý:
- Sử dụng lượng dầu ăn vừa phải: Bạn chỉ cần khoảng 1-2 thìa cà phê dầu ăn cho mỗi nồi nước luộc rau củ. Việc sử dụng quá nhiều, dầu có thể làm món ăn trở nên quá béo và mất đi vị thanh mát tự nhiên.
- Chọn loại dầu ăn phù hợp: Dầu ô liu hoặc dầu hạt cải là những lựa chọn tốt vì chúng chứa nhiều chất chống oxy hóa, có điểm bốc khói cao, giúp duy trì độ an toàn và chất lượng của món ăn khi nấu ở nhiệt độ cao.
- Đun nước sôi trước khi thêm rau củ: Đợi nước sôi rồi mới cho rau củ vào để giữ nguyên độ giòn và hạn chế việc rau củ hấp thụ quá nhiều nước.
- Cho dầu ăn vào ngay khi nước bắt đầu sôi: Thêm dầu ăn vào ngay khi nước bắt đầu sôi, trước khi cho rau củ vào nồi. Điều này giúp dầu phân tán đều trong nước, tạo lớp bảo vệ cho rau củ.