Một vài người sẽ ngạc nhiên, nhưng trên thực tế, Bồ Đào Nha là một trong những quốc gia có nền bóng đá nữ kém phát triển nhất châu Âu. Đây mới là lần đầu tiên Seleccao das Quinas (biệt danh của ĐT nữ Bồ Đào Nha , đội được thành lập năm 1981) tham dự World Cup. Họ cũng 2 lần lọt vào VCK Euro, nhưng một trong hai lần đó (năm 2022) nhờ vào việc Nga bị cấm tham dự các giải quốc tế nên Bồ Đào Nha được chỉ định thay thế.
Hiện ở Bồ Đào Nha, mức lương tối thiểu của cầu thủ nữ là 665 euro mỗi tháng (khoảng 17 triệu đồng). Thế nhưng chỉ 125 người nhận lương, vì họ có hợp đồng chuyên nghiệp. Có nghĩa là số còn lại, chiếm phần lớn ở Liga BPI (giải VĐQG nữ Bồ Đào Nha) sống trong tình trạng bấp bênh về tài chính với hợp đồng thỏa thuận miệng. Mặc dù vậy, thế hệ cầu thủ nữ đi trước sẽ nói rằng bây giờ đã khá hơn rất nhiều, thậm chí là một trời một vực so với trước.
Carla Couto là một tượng đài của bóng đá nữ Bồ Đào Nha, từng chơi 145 trận và ghi 29 bàn cho đội tuyển. Năm nay 49 tuổi, cô nói rằng chưa bao giờ nhận được một đồng lương nào từ bóng đá, ngoại trừ thời gian chơi tại Italia và Trung Quốc.
Carla Couto từng chơi 145 trận và ghi 29 bàn cho đội tuyển Bồ Đào Nha. (Ảnh: Getty Images)
“Thế hệ của tôi đã trải qua những thời kỳ khó khăn, cả cấp độ Đội tuyển quốc gia cũng như Câu lạc bộ. Có rất nhiều định kiến chống lại những người phụ nữ chơi bóng. Sự bình đẳng giới không hề tồn tại. Đó là khoảng thời gian đấu tranh, nhưng cũng rất nhiều cống hiến, rất nhiều đam mê”, Couto nói trên tờ Sapo.
Patricia Gouveia kém Couto 13 tuổi, thuộc thế hệ sau, nhưng các đãi ngộ không tốt hơn quá nhiều. Khi là đội trưởng của Sporting, cô thông báo với CLB rằng mình đã mang thai.
Đó là năm 2017. Ban lãnh đạo Sporting đề nghị cô thay đổi hợp đồng, giảm xuống còn 6 tháng một với mức lương chỉ còn 1/5 so với trước. Gouveia phải liên hệ với Hiệp hội cầu thủ, nơi Couto đang làm sau khi giải nghệ. Cuối cùng vấn đề được giải quyết và Gouveia giữ lại mức lương cũ.
Bóng đá nữ Bồ Đào Nha đang tận hưởng những thành công gần đây, sau 2 lần tham dự VCK Euro và lần đầu dự World Cup. (Ảnh: Getty Images)
Trong vài năm trở lại đây, bóng đá nữ Bồ Đào Nha đang dần biến chuyển. Giải nữ VĐQG được nâng cấp và đầu tư để từng bước chuyên nghiệp hóa. Mùa trước LĐBĐ Bồ Đào Nha đã chi gần 2 triệu euro để hỗ trợ các CLB. Mùa tới khoản ngân sách này tăng lên 4 triệu, một phần vì các CLB Bồ Đào Nha sẽ có 2 suất dự Champions League sau khi lọt vào tốp 6 các giải VĐQG của UEFA. Đề xuất nâng mức lương cơ bản từ 665 euro lên 2.280 euro (khoảng 60 triệu đồng) cũng được đề xuất vào tháng 2, bên cạnh các quy định chặt chẽ về chế độ thai sản, an sinh xã hội.
Đó là lý do trong vòng 10 năm, số CLB bóng đá nữ tăng từ 188 lên 366, số cầu thủ (bao gồm cả các học viên ở lò đào tạo) tăng từ 2.450 lên 9.723 (số liệu từ JN.pt). Vào tháng 3 năm nay, trận derby Lisbon giữa Benfica và Sporting đã thu hút hơn 27 nghìn khán giả trên khán đài, thiết lập kỷ lục quốc gia mới về lượng người xem bóng đá nữ.
Mặc dù vậy, để vươn tới chuyên nghiệp hoàn toàn, cạnh tranh sòng phẳng với các nền bóng đá tiên tiến ở châu lục như Anh, Pháp hay Đức vẫn là một hành trình dài. Kinh phí đầu tư cho bóng đá nữ Bồ Đào Nha vẫn rất eo hẹp, thiếu cơ sở vật chất cũng như hỗ trợ trong tập luyện (các cầu thủ nữ thường phải tập ở các sân rất xấu hoặc muộn, sau khi đội nam tập xong) là những trở ngại chính.
ĐT nữ Bồ Đào Nha trong trận ra quân World Cup 2023, họ thua Hà Lan 0-1. (Ảnh: Getty Images)
Nhưng cái gì cũng cần phải có thời gian. Và giờ không phải lúc để phàn nàn. Tại World Cup 2023, bất chấp đây là lần đầu bước ra sân chơi thế giới, nữ Bồ Đào Nha vẫn đặt mục tiêu lớn. Như HLV Francisco Neto tuyên bố, họ muốn vượt qua vòng bảng. Trận mở màn gặp đương kim á quân Hà Lan, Seleccao das Quinas đã chơi không tệ, cũng không giấu giếm tham vọng tấn công.
Jessica Silva, tiền đạo 100 lần khoác áo ĐTQG Bồ Đào Nha nói: “ World Cup 2023 là dấu mốc đặc biệt với bóng đá Bồ Đào Nha. Chúng tôi nỗ lực để tiến xa hơn nữa, nhằm truyền cảm hứng cho các cô bé trên khắp đất nước. Để tạo dựng nền bóng đá bền vững và lớn mạnh, chúng tôi cần nhiều cô gái muốn chơi bóng và tin rằng một ngày Bồ Đào Nha sẽ làm nên lịch sử”.
Ngày 27/7 tới, nữ Bồ Đào Nha sẽ chơi trận thứ hai gặp ĐT nữ Việt Nam trên sân Waikato ở Hamilton, New Zealand. Đây chắc chắn là trận đấu vô cùng thú vị, khi Huỳnh Như đối đầu với đất nước cô đang chơi bóng. “Tôi rất mong đợi một trận đấu trong mơ giữa Việt Nam và Bồ Đào Nha, đó sẽ là điều không thể tin được”, đội trưởng của ĐT nữ Việt Nam nói cách đây không lâu.