Sáng 31-5, tiếp tục phiên thảo luận tại hội trường về kinh tế- xã hội, Bộ trưởng Bộ Giáp dục- Đào tạo (GD-ĐT) Phùng Xuân Nhạ đã nhận trách nhiệm, thiếu sót liên quan đến việc gian lận điểm thi tại kỳ thi tốt nghiệp THPT 2018.
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho hay đổi mới thi, kiểm tra, đánh giá chất lượng giáo dục là một trong chín nhóm nhiệm vụ quan trọng để thực hiện Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo, khắc phục tình trạng 1 năm có 3 kỳ thi liền kề là đại học, cao đẳng và tốt nghiệp.
Bộ trưởng Giáo dục- Đào tạo Phùng Xuân Nhạ
“Rất nặng nề”- ông Nhạ bình luận và cho biết Chính phủ đã ban hành chương trình hành động, giao cho Bộ Giáo dục- Đào tạo xây dựng đề án với lộ trình đổi mới thi, hướng tới một kỳ thi chung, lấy kết quả để xét công nhận tốt nghiệp và cũng là căn cứ để xét tuyển Đại học và Cao đẳng.
Bộ cũng đã thực hiện lộ trình này, triển khai kỳ thi, giảm được áp lực và từng bước khắc phục được tình trạng không minh bạch, hướng tới một kỳ thi trung thực.
“Năm 2018 xảy ra gian lận ở một số địa phương, đặc biệt là khâu chấm thi, gây bức xúc trong dư luận xã hội. Rà soát lại toàn bộ quy trình thi, về phía Bộ Giáo dục- Đào tạo và với trách nhiệm cá nhân tôi là Bộ trưởng, phụ trách ngành, xin nhận trách nhiệm , thiếu sót ở một số công việc” - Bộ trưởng Nhạ nói.
Theo ông, phần mềm thi trắc nghiệm vẫn còn lỗ hổng kỹ thuật dẫn đến một số người xấu lợi dụng để làm sai lệch kết quả thi.
Công tác quán triệt quy chế thi và các hướng dẫn nghiệp vụ chưa được chi tiết ở một số địa phương, nhất là khâu chấm thi.
Công tác thanh kiểm tra chưa thực sự sâu sát trong một số khâu, đặc biệt là khâu chấm thi ở một số địa phương.
Về phía địa phương, Ban chỉ đạo thi cũng như Hội đồng thi địa phương theo phân cấp chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm của mình, đặc biệt là công tác chọn cán bộ tham gia thi cũng đạt được đầy đủ yêu cầu, dẫn đến việc chủ động thông đồng, kết nối với nhau thực hiện gian lận.
Bộ trưởng Nhạ cũng cho biết ngay sau khi nhận được thông tin phản ánh về việc gian lận, Bộ Giáo dục- Đào tạo đã cử đoàn thanh tra, kiểm tra và có văn bản đề nghị Bộ Công an phối hợp.
Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất quyết liệt, phải làm nghiêm. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ giáo dục- Đào tạo và Bộ Công an đã phối hợp để điều tra, xác minh. Bước đầu có kết quả, các em được nâng điểm đã chấm đưa về điểm thật. Các em không đủ điểm thi vào đại học đã bị trả về địa phương.
“Chúng tôi đã tổ chức kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong toàn ngành qua hội nghị trực tuyến. Bộ Công an đã rất tích cực khởi tố bị can vụ án và đang tiếp tục khởi tố các bị can và đối tượng liên quan” - Bộ trưởng Nhạ nói và cho biết do tính chất phức tạp của vụ việc, Bộ Công an đang tiếp tục quá trình điều tra. Các địa phương cũng đang tiếp tục xử lý theo trách nhiệm của mình. Khi có kết quả điều tra, những ai gian lận sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
“Quan điểm của chúng tôi là nghiêm khắc xử lý gian lận . Chúng tôi cũng đã đề nghị các địa phương xem xét, xử lý nghiêm những cán bộ, công chức, viên chức và phụ huynh có hành vi gian lận điểm thi cho con em mình; cương quyết đưa ra khỏi ngành giáo dục địa phương những cán bộ giáo viên có sai phạm” - ông Nhạ nhấn mạnh.
Để khắc phục hạn chế của kỳ thi năm 2018, trong kỳ thi THPT quốc gia 2019, Bộ trưởng Nhạ nêu một số giải pháp cơ bản. Cụ thể là tăng cường quán triệt quy chế và tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác coi thi, chấm thi, thanh tra thi… và công an các địa phương được giao nhiệm vụ cũng như kỹ năng phòng chống, phát hiện các gian lận, nhất là gian lận sử dụng công nghệ cao.
Cạnh đó, điều động các trường Đại học, Cao đẳng đến các tỉnh để phối hợp tổ chức thi theo nguyên tắc trường Đại học, Cao đẳng địa phương không tham gia phối hợp tổ chức thi tại địa phương mình.
“Tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác coi thi, chấm thi, nhất là các địa bàn có khả năng xảy ra tiêu cực trong thi cử” - ông Nhạ cho biết thêm.
Đáng chú ý, Bộ Giáo dục- Đào tạo trực tiếp chỉ đạo tổ chức chấm bài thi trắc nghiệm, giao nhiệm vụ cho các trường Đại học chủ trì, đặt camera giám sát phòng lưu trữ đề thi/bài thi, phòng chấm thi 24/24 giờ.
Sửa đổi, nâng cấp, hoàn thiện phần mềm chấm thi trắc nghiệm theo hướng mã hóa dữ liệu toàn bộ dữ liệu chấm thi; “đánh phách điện tử” Phiếu trả lời trắc nghiệm; tăng cường tính bảo mật, có chức năng giám sát, kiểm soát chặt chẽ người dùng, đồng thời có thể phát hiện, truy xuất các tác động trái phép vào bài thi.
Đối với việc chấm bài thi tự luận (Ngữ văn) do sở GDĐT chủ trì, quy định chặt chẽ hơn khâu chấm 2 vòng độc lập, thực hiện chấm kiểm tra tối thiểu 5% số bài thi, trong đó các bài đạt điểm cao phải được chọn để chấm kiểm tra.
“Nhân đây, tôi cũng đề nghị các cấp ủy đảng, chính quyền, các đoàn thể và đặc biệt là các vị đại biểu Quốc hội tăng cường giám sát, hỗ trợ ngành Giáo dục tổ chức Kỳ thi 2019 diễn ra thành công, lấy lại niềm tin của xã hội” - ông Nhạ nói.
Cuối phần giải trình, Bộ trưởng Nhạ cho rằng bên cạnh những kết quả đạt được, ngành giáo dục bộc lộ nhiều hạn chế, yếu kém gây bức xúc dư luận, hoài nghi về kết quả đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.
“Sự nghiệp đổi mới giáo dục cần có thời gian mới thấy được kết quả rõ rệt. Đổi mới giáo dục lần này rất căn bản, toàn diện - chuyển từ nền giáo dục từ tiếp cập kiến thức sang phát triển phẩm chất năng lực. Phải thực hiện nhiều nhiệm vụ, trong đó có những nhiệm vụ rất mới nên bước đầu không tránh khỏi lúng túng và sai sót” - ông nói và xin tiếp thu các ý kiến của Đại biểu để chỉ đạo quyết liệt, sớm khắc phục được các hạn chế, yếu kém của Ngành, củng cố niềm tin của xã hội.
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cũng thừa nhận, thời gian qua đã xảy ra một số vụ việc bạo lực học đường, vi phạm đạo đức nhà giáo với tính chất và mức độ phức tạp, nghiêm trọng, gây lo lắng, bức xúc trong dư luận xã hội. "Cá nhân tôi cũng rất bức xúc, lo lắng và thấy rõ trách nhiệm của mình" - ông nói.
Sau khi nêu một số giải pháp để khắc phục tình trạng này, ông nói thêm: "Chúng tôi nhận trách nhiệm chính trong việc để xảy ra bạo lực học đường. Tuy nhiên, để khắc phục tối đa tình trạng bạo lực học đường , rất cần sự quan tâm của gia đình, chăm lo của toàn xã hội, các cấp các ngành, đoàn thể ở trung ương và địa phương".
Về vấn đề đạo đức nhà giáo, Bộ trưởng Nhạ cho rằng với đội ngũ gần 1.5 triệu thày cô, cán bộ quản lý, trong đó phần lớn các thày cô tâm huyết, yêu nghề, cống hiến cho sự nghiệp đổi mới giáo dục, thực hiện tốt các qui định về đạo đức nhà giáo. Tuy nhiên, có một bộ phận sa sút đạo đức.
"Quan điểm của chúng tôi là xử lý nghiêm minh các vụ việc vi phạm đạo đức nhà giáo. Bộ GDĐT đã đề nghị các địa phương không bố trí đứng lớp các giáo viên vi phạm đạo đức nhà giáo, kiên quyết đưa ra khỏi ngành những trường hợp vi phạm nghiêm trọng đạo đức nhà giáo theo quy định của pháp luật" - ông nói và cho biết Bộ Giáo dục- Đào tạo đã chỉ đạo các cơ sở đào tạo giáo viên đổi mới chương trình đào tạo, xây dựng chuẩn đầu ra cho sinh viên gắn với chuẩn nghề nghiệp giáo viên, trong đó chú trọng tiêu chuẩn về đạo đức nghề nghiệp, kỹ năng ứng xử sư phạm, tư vấn tâm lý học đường.