Bí mật cuộc đời con gái "Hùm thiêng Yên Thế" - minh tinh đầu tiên của Việt Nam

Vào đầu thế kỷ XX có người phụ nữ gốc Việt khiến báo chí và khán giả châu Âu phải ngưỡng mộ bởi vẻ đẹp Á Đông quý phái, thần thái sang trọng và tài năng điện ảnh đầy triển vọng.

Bà chính là Hoàng Thị Thế, con gái của anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám – thủ lĩnh nghĩa quân Yên Thế.

Hoàng Thị Thế sinh năm 1901 tại vùng Yên Thế, Bắc Giang. Bà là con gái đầu lòng của Hoàng Hoa Thám và bà Đặng Thị Nho (còn gọi là bà Ba Cẩn) – người vợ thứ ba của vị thủ lĩnh nghĩa quân. Trong những năm đầu đời, Hoàng Thị Thế lớn lên giữa khói lửa chiến tranh, bên trong căn cứ kháng Pháp của cha.

Năm 1909, sau chiến dịch càn quét lớn cuối cùng của thực dân Pháp vào căn cứ Yên Thế, Hoàng Thị Thế cùng mẹ bị bắt. Mẹ bà bị kết án đày sang đảo Guyane (Nam Mỹ) và qua đời vì bệnh lao trên đường đi, tại trại cách ly Alger, ngày 25/11/1910. Bé gái 8 tuổi Hoàng Thị Thế thành trẻ mồ côi, bị chính quyền thực dân đưa về Hải Phòng và giao cho một số gia đình chăm sóc.

Năm 1911, Toàn quyền Đông Dương lúc bấy giờ là Albert Sarraut nhận Hoàng Thị Thế làm con nuôi, đổi tên bà thành Marie Beatrice Desthan, rồi đưa sang Pháp học tập vào năm 1917. Sống giữa kinh đô ánh sáng Paris, được giáo dục theo nền văn hóa Pháp, Hoàng Thị Thế nhanh chóng hòa nhập và bộc lộ tố chất vượt trội về ngôn ngữ, nghệ thuật và xã hội.

Không chỉ nổi bật nhờ học vấn, Hoàng Thị Thế còn khiến giới thượng lưu Pháp thời kỳ đó say đắm bởi nét đẹp Á Đông đằm thắm, đôi mắt sâu u buồn và thần thái quý phái, thanh tao hiếm thấy. Vẻ đẹp của bà từng xuất hiện trên nhiều tạp chí lớn tại Pháp, được ví như “đóa hoa lạ” giữa lòng Paris.

Năm 1930, bước ngoặt đến khi đạo diễn Louis Mercanton – một tên tuổi nổi tiếng của điện ảnh Pháp – mời bà thủ vai công chúa Li-Ti trong bộ phim La Lettre (Bức thư) , do Hãng Paramount danh tiếng sản xuất. Đây là lần đầu tiên một người phụ nữ gốc Việt được mời đảm nhận vai chính trong một bộ phim điện ảnh quốc tế.

Vai diễn thành công vang dội, khán giả châu Âu say mê một nàng công chúa Đông phương có vẻ đẹp khác biệt, diễn xuất sâu lắng, biểu cảm tinh tế. Báo chí châu Âu thời đó ca ngợi bà là “công chúa Trung Hoa” đầy bí ẩn. Tuy nhiên, Hoàng Thị Thế luôn khẳng định gốc gác Việt Nam của mình bằng cách tự giới thiệu: “Tôi là công chúa Hoàng Thị Thế”.

Tiếp nối thành công, bà tham gia các bộ phim La donna bianca (1931) của đạo diễn Jack Salvatori và Le secret de l’émeraude (1935) của Maurice de Canonge. Dù không tham gia nhiều tác phẩm, nhưng mỗi lần xuất hiện, Hoàng Thị Thế đều để lại dấu ấn mạnh mẽ với lối diễn sang trọng, kín đáo, cùng vẻ đẹp thuần khiết phương Đông.

Năm 1931, bà kết hôn với ông Robert Bourges, người Pháp gốc Bỉ. Người chứng hôn là Albert Sarraut – khi ấy là Thượng nghị sĩ toàn quyền các thuộc địa và Đại sứ Pháp. Cuộc sống tưởng như viên mãn thì biến cố lớn xảy ra. Ngày 6/5/1932, Tổng thống Pháp Paul Doumer – cha đỡ đầu của bà – bị ám sát. Hoàng Thị Thế chính là người đầu tiên chạy đến sơ cứu cho ông ngay tại hiện trường, song ông không qua khỏi.

Năm 1935, bà sinh con trai, đặt tên là Jean Marie Albert Arthur Bourges. Tuy nhiên, hôn nhân của bà cũng không bền lâu. Năm 1940, bà ly hôn và bắt đầu hành trình sống mới – học nghề xem bói, vận số. Đây cũng là giai đoạn bà dần rút lui khỏi ánh đèn sân khấu, sống lặng lẽ trong đời thường.

Năm 1961, Hoàng Thị Thế trở về Việt Nam. Bà từng sống ở Hà Nội, sau đó về Bắc Giang – mảnh đất gắn liền với tuổi thơ và cha mẹ. Năm 1963, bà viết hồi ký Kỷ niệm thời thơ ấu để ghi lại những ký ức về Yên Thế, về cha mẹ và về những tháng năm sống giữa hai thế giới.

Những năm cuối đời, bà sống trong căn hộ tập thể nhỏ tại khu Văn Chương, Hà Nội. Ngày 9/12/1988, Hoàng Thị Thế qua đời ở tuổi 87, khép lại một cuộc đời đầy bi kịch, hào quang và những khúc quanh ít người biết.

Bà được an táng tại quê nhà Phồn Xương, Yên Thế – nơi cha bà từng dựng cờ khởi nghĩa. Người con trai duy nhất của bà hiện sinh sống cùng gia đình tại Bordeaux, Pháp.