Băng cá nhân - Phát minh xuất phát từ lòng thương vợ

Hải Hà, Theo Phụ nữ Việt Nam 12:30 02/03/2023
Chia sẻ

Ngày nay, băng cá nhân trở nên phổ biến đến nỗi thật khó để tưởng tượng một tủ thuốc lại thiếu vật dụng hỗ trợ điều trị vết xước, vết cắt hiệu quả này. Đã bao giờ bạn tự hỏi, vật dụng được đánh giá là một trong những phát minh xuất sắc của lịch sử y tế hiện đại này được ra đời như thế nào?

Câu trả lời sẽ thật bất ngờ khi băng cá nhân chỉ mới được phát minh cách đây hơn một thế kỷ bởi một nhân viên của Công ty Johnson & Johnson (Mỹ). Đó là Earle Dickson, người đảm nhận công việc mua bông cho công ty. Không phải là một nhà phát minh nhưng Earle Dickson được xem là một trong những người chồng tuyệt vời nhất mọi thời đại. Việc tạo ra băng cá nhân được xuất phát từ sự quan tâm chăm sóc của ông dành cho vợ.

"Năm 1917, Dickson kết hôn với Josephine Frances Knight", Lemelson-MIT, một chương trình nghiên cứu về các nhà phát minh, thuộc Viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ), viết. Ông nhận thấy người vợ mới cưới của mình liên tục bị đứt tay khi nấu nướng trong bếp. Earle Dickson nhận thấy những miếng gạc mà ông sử dụng để cầm máu cho vợ quá lớn và khó sử dụng. Động lực để Earle Dickson tạo ra băng cá nhân đã xuất phát từ chính sự quan tâm của ông dành cho vợ. Margaret Gurowitz, nhà sử học của Công ty Johnson & Johnson đã viết: "Earle đã sử dụng băng dính và gạc, kết hợp chúng lại để tạo ra loại băng cá nhân đầu tiên".

Băng cá nhân - Phát minh xuất phát từ lòng thương vợ - Ảnh 1.

Earle Dickson, người tạo ra băng cá nhân

Johnson & Johnson sau đó nhanh chóng chấp nhận ý tưởng này của Dickson và gọi sản phẩm đó là "Band-Aid". Theo tạp chí Kiplinger, cái tên này do Giám đốc nhà máy W. Johnson Kenyon đặt. Được tung ra thị trường vào năm 1921, băng cá nhân được các nhân viên bán hàng lưu động của Johnson & Johnson bán tại các hiệu thuốc. Thuật ngữ chung cho phát minh của Earle Dickson là băng cá nhân. Tuy nhiên, người dân Bắc Mỹ và nhiều nơi khác trên thế giới gắn chúng với thương hiệu Band-Aid. Band-Aid thành công đến mức thuật ngữ này được sử dụng trong trò chuyện hàng ngày bằng tiếng Anh Mỹ thay cho băng cá nhân. Nó giống như cách chúng ta gắn một món đồ với thương hiệu nổi tiếng của sản phẩm đó. Đơn cử như việc người Mỹ thường gọi khăn giấy là Kleenex hoặc tăm bông là Q-Tips.

Dù được gọi là gì thì sản phẩm sáng tạo của Earle Dickson đã làm thay đổi công tác sơ cứu mãi mãi. "Dickson đã tạo ra một nguyên mẫu gồm gạc bông và dải dính được phủ một lớp đường viền có thể bóc ra để lộ chất kết dính, dễ dàng cho phép đặt phần gạc và dải dính trùm lên vết cắt. Thành công của ông ấy dẫn đến việc tạo ra loại băng cá nhân thương mại đầu tiên dành cho những vết thương nhỏ mà người tiêu dùng có thể sử dụng một cách dễ dàng và tiếp tục phát triển cho đến ngày nay", "National Inventors Hall of Fame", một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Mỹ, cho biết.

Từ mảnh vải quấn quanh vết cắt…

Earle Ensign Dickson sinh ngày 10/10/1892 tại Grandview, bang Tennessee, Mỹ. Ông là con của tiến sĩ Richard Ensign và bà Minnie (Hester) Dickson. Bố của ông là một bác sĩ đến từ miền Tây Massachusetts. Dickson sống phần lớn cuộc đời mình ở Highland Park, New Jersey, nơi ông tìm được việc làm ở Johnson & Johnson vào khoảng Thế chiến thứ nhất. Thời điểm đó, việc sơ cứu tại hộ gia đình vẫn còn khá nguyên thủy.

Nhà sử học Gurowitz cho biết, trước khi băng cá nhân ra đời, người Mỹ thường sử dụng thứ sẵn có trong nhà, thường là mảnh vải để quấn quanh vết thương. Đôi khi vết thương nhỏ nhưng miếng vải lại khá cồng kềnh. Ngành y tế đã dành nhiều thập niên để cải thiện băng y tế tại nhà. Theo cuốn "Bách khoa toàn thư về những phát minh hiện đại hàng ngày" xuất bản năm 2003 của các tác giả David J. Cole, Eve Browning và Fred. E.H. Schroeder, năm 1845, Horace H. Day đã được cấp bằng sáng chế cho một loại băng được làm từ cao su tự nhiên và nhựa phủ trên vải. Trong suốt thế kỷ 19, nhiều loại băng khác nhau sử dụng cao su tự nhiên (chưa qua xử lý) đã được tạo ra. Tuy nhiên, không loại nào trong số này được vô trùng hoặc sát trùng.

… đến giải pháp tuyệt vời cho băng y tế tại nhà

Earle Dickson đã đưa ra giải pháp tuyệt vời cho băng y tế tại nhà. Tuy nhiên, theo Lemelson-MIT, thời gian đầu, băng cá nhân không bán chạy, doanh số chỉ đạt 3.000 USD trong năm đầu tiên. Điều này có thể là do những phiên bản đầu tiên của băng có kích thước rộng 6,3 cm và dài đến 45,7 cm. Người sử dụng phải cắt phần chiều dài băng cần thiết để phủ lên vết thương và bỏ đi phần thừa. Đây được đánh giá là khá bất tiện so với tiêu chuẩn ngày nay.

Sau đó, băng cá nhân nhanh chóng được cải tiến. Năm 1924, băng cá nhân với nhiều kích cỡ khác nhau được giới thiệu. Băng tiệt trùng được tung ra thị trường vào năm 1939. Phiên bản mỏng bằng nhựa vinyl ra mắt vào năm 1958.

Sau đóng góp mang tính đột phá của mình, Dickson được bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch của Công ty, vị trí mà ông giữ cho đến khi nghỉ hưu vào năm 1957. Ông qua đời ở Ontario, Canada, vào ngày 21/9/1961, hưởng thọ 68 tuổi. Highland Park (New Jersey), nơi Dickson dành phần lớn đời mình ở đó, đã tổ chức lễ kỷ niệm vào năm 2019 nhằm tôn vinh đóng góp của ông. Một chiếc ghế băng với thiết kế giống như miếng băng cá nhân cũng đã được đặt tại Đại lộ South Fourth, cách ngôi nhà cũ của gia đình Dickson trên Đại lộ Montgomery khoảng 2 dãy nhà, như một cách để ghi nhận đóng góp của Earle Dickson.

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
Xem theo ngày