Giường ngủ là nơi ta thả lỏng cơ thể, nạp lại năng lượng sau ngày dài mệt mỏi - lại có thể là “tụ điểm” của vi khuẩn nếu không được chăm sóc đúng cách. Dù ai cũng biết vệ sinh cá nhân quan trọng, nhưng có 2 thứ trên giường mà hầu hết chúng ta, thậm chí 90% người dùng, thường bỏ qua việc làm sạch. Hậu quả không chỉ dừng ở ngứa ngáy, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Cùng tìm hiểu chi tiết để bảo vệ gia đình ngay hôm nay!
Gối là thứ tiếp xúc trực tiếp với mặt, tóc và hơi thở của chúng ta suốt 6-8 tiếng mỗi đêm. Nhưng chính sự thân thiết này lại khiến nó trở thành “ổ” vi khuẩn đáng lo ngại.
1. Lý do gây bẩn
- Mồ hôi và dầu từ cơ thể: Mỗi đêm, cơ thể tiết ra mồ hôi, dầu từ tóc và da đầu, thấm trực tiếp vào vỏ gối. Nếu bạn hay đổ mồ hôi nhiều vào ban đêm, lớp vỏ gối sẽ nhanh chóng trở thành môi trường ẩm ướt lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi.
- Da chết và bụi bẩn: Da chết bong tróc hàng ngày từ mặt, cổ, thậm chí cả tóc, đều “định cư” trên gối. Đây là nguồn thức ăn dồi dào cho vi khuẩn và bụi bẩn tích tụ.
- Mỹ phẩm và tóc bẩn: Nếu bạn quên tẩy trang trước khi ngủ, kem dưỡng, phấn trang điểm sẽ bám vào vỏ gối, tạo thêm một lớp bụi bẩn và dầu thừa. Tóc không sạch cũng mang theo bụi, vi khuẩn từ không khí, làm tình trạng thêm trầm trọng.
- Ruột gối lâu năm: Ruột gối sau 1-2 năm sử dụng dễ bị ẩm mốc, đặc biệt nếu bạn sống ở vùng khí hậu ẩm như Việt Nam. Nấm mốc bên trong không chỉ gây mùi khó chịu mà còn là “thủ phạm” gây hại sức khỏe.
2. Hậu quả đáng lo
- Làn da bị tấn công: Vi khuẩn trên gối dễ gây mụn trứng cá, đặc biệt là mụn viêm, mụn mủ. Những người có làn da nhạy cảm có thể bị kích ứng, nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy kéo dài.
- Hô hấp bị ảnh hưởng: Bụi bẩn và vi khuẩn từ gối có thể kích thích đường hô hấp, gây viêm mũi dị ứng, hen suyễn, hoặc làm nặng thêm các bệnh phổi mãn tính. Đặc biệt, trẻ nhỏ và người già – nhóm có hệ miễn dịch yếu – dễ bị ảnh hưởng nhất.
- Nguy cơ từ nấm mốc: Ruột gối ẩm mốc là nơi trú ngụ của nấm mốc và ký sinh trùng như mạt bụi. Khi hít phải, chúng có thể gây viêm phổi, dị ứng nặng, hoặc làm suy giảm chất lượng giấc ngủ, khiến bạn mệt mỏi, mất sức.
- Tích tụ lâu dài: Nếu không vệ sinh định kỳ, vi khuẩn và nấm trên gối sẽ tích tụ, gây mùi hôi khó chịu, làm bạn mất tự tin và ảnh hưởng tâm lý khi nghỉ ngơi.
3. Cách xử lý
- Giặt vỏ gối 1-2 lần/tuần bằng nước ấm (40-50°C) để diệt khuẩn. Nếu có máy giặt, chọn chế độ giặt nước nóng.
- Ruột gối nên giặt 3-6 tháng/lần, hoặc thay mới sau 1-2 năm sử dụng. Phơi ruột gối dưới nắng to để diệt khuẩn tự nhiên.
- Nếu không thể giặt thường xuyên, hãy dùng máy hút bụi mini để loại bỏ bụi bẩn và da chết trên bề mặt gối.
Chăn là thứ ta ôm ấp mỗi đêm, mang lại cảm giác ấm áp, nhưng ít ai để ý rằng nó cũng là “ổ” vi khuẩn nếu không được vệ sinh thường xuyên.
1. Lý do gây bẩn
- Mồ hôi và dầu cơ thể: Giống như gối, chăn cũng hấp thụ mồ hôi và dầu từ da mỗi đêm. Những ngày nóng bức, mồ hôi ra nhiều càng khiến chăn trở nên ẩm ướt, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm phát triển.
- Bụi bẩn từ không khí: Chăn thường được để lộ trên giường, dễ bám bụi từ không khí, đặc biệt ở những khu vực đông đúc hoặc gần đường lớn. Bụi này không chỉ gây bẩn mà còn mang theo vi khuẩn, phấn hoa, và các tác nhân gây dị ứng.
- Lông thú cưng: Nếu bạn nuôi chó mèo và cho chúng lên giường, lông thú cưng sẽ bám vào chăn, mang theo vi khuẩn, ký sinh trùng như ve, rận. Đây là nguy cơ lớn với những người có làn da nhạy cảm.
- Ẩm mốc trong thời tiết nồm ẩm: Ở Việt Nam, thời tiết nồm ẩm kéo dài khiến chăn dễ bị ẩm, sinh ra nấm mốc. Nếu không phơi khô kỹ, chăn sẽ có mùi hôi và trở thành “ổ” vi khuẩn nguy hiểm.
- Thói quen không giặt định kỳ: Nhiều người nghĩ chăn chỉ cần giặt vài lần mỗi năm, nhưng thực tế, việc để quá lâu không làm sạch khiến vi khuẩn tích tụ ngày càng nhiều.
2. Hậu quả đáng lo
- Bệnh da liễu bùng phát: Vi khuẩn và nấm trên chăn dễ gây ngứa ngáy, mẩn đỏ, thậm chí làm nặng thêm các bệnh da liễu như chàm, viêm da cơ địa. Với trẻ nhỏ, da non nớt dễ bị kích ứng, dẫn đến nhiễm trùng nếu không xử lý kịp thời.
- Dị ứng và hô hấp bị ảnh hưởng: Bụi bẩn, lông thú cưng và nấm mốc từ chăn có thể gây dị ứng, hắt hơi, sổ mũi, hoặc làm trầm trọng thêm bệnh hen suyễn, viêm mũi dị ứng. Người già và trẻ em – nhóm có sức đề kháng yếu – dễ bị ảnh hưởng nhất.
- Nguy cơ nhiễm trùng lâu dài: Nếu chăn không được vệ sinh, vi khuẩn và ký sinh trùng có thể xâm nhập vào cơ thể qua da hoặc đường hô hấp, gây nhiễm trùng mãn tính, ảnh hưởng hệ miễn dịch.
- Mùi hôi và tâm lý bất an: Chăn bẩn lâu ngày sẽ có mùi khó chịu, làm bạn mất tự tin khi ngủ, ảnh hưởng chất lượng giấc ngủ và sức khỏe tinh thần.
3. Cách xử lý
- Giặt chăn ít nhất mỗi tháng một lần bằng nước ấm, dùng chất tẩy nhẹ để bảo vệ sợi vải. Phơi chăn dưới nắng to để diệt khuẩn và loại bỏ mùi hôi.
- Nếu chăn quá dày, khó giặt tại nhà, hãy mang đến tiệm giặt là chuyên dụng để làm sạch kỹ lưỡng.
- Hút bụi chăn định kỳ, đặc biệt nếu nhà có nuôi thú cưng, để loại bỏ lông và bụi bẩn.
- Khi thời tiết ẩm, dùng máy sấy hoặc máy hút ẩm để giữ chăn khô ráo, tránh mốc.
- Đặt lịch vệ sinh định kỳ: Lập thói quen giặt vỏ gối, ga giường, chăn đều đặn, không để quá lâu. Ví dụ: vỏ gối 1-2 tuần/lần, chăn 1 tháng/lần.
- Dùng máy hút bụi chuyên dụng: Hút bụi nệm, gối, chăn mỗi tuần để loại bỏ bụi bẩn, da chết, và lông thú cưng.
- Tận dụng ánh nắng tự nhiên: Ánh nắng là “vũ khí” diệt khuẩn tự nhiên, hãy phơi gối, chăn dưới nắng to ít nhất 1-2 lần/tháng.
- Giữ phòng ngủ thông thoáng: Tránh để phòng quá ẩm, dễ gây mốc. Sử dụng máy hút ẩm hoặc quạt thông gió nếu cần thiết.
- Đầu tư vào chất liệu tốt: Chọn gối, chăn làm từ cotton, vải thoáng khí, dễ giặt và nhanh khô để hạn chế vi khuẩn tích tụ.