Học tập tại một đất nước xa lạ chưa bao giờ là điều dễ dàng đối với các bạn sinh viên. Du học sinh sẽ phải thực sự nỗ lực để có thể làm quen, hòa nhập với môi trường sống và phương pháp học tập hoàn toàn mới. Đặc biệt hơn hết là kỹ năng "teamwork" - làm việc nhóm hiệu quả khi mà các thành viên luôn bất đồng về quan điểm. Họ buộc phải có cái nhìn khách quan khi gặp phải vấn đề và lắng nghe nghiêm túc ý kiến của người khác. Điều đó thực sự không hề dễ dàng. Hãy cùng tham khảo một số phương pháp dưới đây nhé!
Những trở ngại khi
làm việc nhóm điển hình ở một số quốc gia đông du học sinh
Phần Lan: Anh chàng “biết tuốt”, thiếu trách nhiệm
Trang Vivi, một
blogger đã từng viết rất nhiều bài về đời sống du học Phần Lan chia sẻ về "kinh nghiệm xương máu" với một anh bạn cùng nhóm người bản xứ: "Trang được
phân vào nhóm có ba người bạn Phần Lan, trong đó có hai người rất thân thiện,
người còn lại là anh chàng Karl rất khác biệt. Dù rất giỏi ngoại ngữ (nói tiếng
Anh như người Anh, có thể giao tiếp tiếng Tây Ban Nha với bạn bè Nam Mỹ) và các
kỹ năng xã hội nhưng anh ta suốt ngày nghỉ học và cáo vắng vào các buổi họp
nhóm. Anh ta đến họp nhóm và nói rằng mình biết rất rõ về project (dự án) vì đã
từng làm project này ở một môn học khác. Anh ta có bài viết tầm 2000 từ rồi
nên chúng tôi không cần phải lo. Chỉ cần 5000 từ và một bài thuyết trình tốt là
đủ để được 05 điểm. Tuy nhiên, vấn đề của nhóm Trang là ai cũng muốn học và tìm
hiểu cách xây dựng chiến lược cho một công ty quốc tế chứ không phải chỉ vì cái
điểm 05 kia. Căng thẳng lên đến đỉnh điểm khi nhóm của Trang phải thuyết trình
và anh ta nói mình phải đi Đức vào đúng hôm đó. Sau cùng, Trang đã cùng với hai
người bạn trong nhóm nói với giáo viên phụ trách. Kết quả là anh chàng kia bị
cho ra khỏi nhóm và nhóm bạn đã có một buổi thuyết trình thành công với 05 điểm
sau rất nhiều nỗ lực trong vòng 02 tháng cuối (có hôm cả nhóm phải học từ 8h
sáng đến 8h tối)".
Thổ Nhĩ Kỳ: Teamwork = Điểm chung cho cả nhóm?
Quốc Định, anh chàng
du học sinh Thổ Nhĩ Kỳ chia sẻ: "Đây là một câu chuyện mình nghe kể lại từ cô bạn
du học sinh cùng trường với mình ở bên Thổ Nhĩ Kỳ. Khi làm việc nhóm với
sinh viên bản xứ, vì họ rất kém tiếng Anh và cô bạn mình cũng nhiệt tình nên đã "được" nhờ làm hết từ A đến Z. Lúc đầu tuy công việc được chia đều cho từng người
nhưng sau đó thì bạn mình phải làm một mình. Đến khi thuyết trình vì một số thành
viên trong nhóm không thuộc nên đã bị kéo điểm xuống. Chưa kể vì thầy giáo chấm
điểm theo nhóm chứ không phải theo từng cá nhân, thế là bao nhiêu công sức của
bạn mình đi tong. Có điều thầy giáo môn E-business (tạm dịch: Thương mại điện tử)
cũng không nghiêm nên đã không hỏi rõ bảng chia việc của nhóm, nếu thầy mà làm
thế thì chắc bạn của mình sẽ được điểm cao hơn".
Singapore: Dù không phải là leader nhưng đôi khi cũng phải "Take the lead" (nắm vai trò lãnh đạo)
Riêng anh bạn Phạm
Hoàng Long (tốt nghiệp bằng kép Quản Trị và
Marketing tại PSB Academy) thì
lại có đến ba trải nghiệm thảm họa về teamwork: "Ở môn E-Business hồi
năm hai, vì một cô bạn trong nhóm mê... trai đẹp nên đã sang nhóm khác, khiến thầy
giáo đã phải gửi một người khác vào. Xui xẻo ở chỗ người này lại là trùm chuồn
học, nghỉ một mạch đến cuối kỳ của môn đó nên nhóm quyết định loại
anh chàng này ra và báo cho giáo viên xử lý."
Lần trục trặc thứ hai
là vào năm hai, ở môn Marketing Research và Service Marketing (Nghiên cứu
Marketing và Dịch vụ Marketing), Long làm cùng một người Việt, một người
Myanmar và một người Trung Quốc. Vì có hai dự án một lúc nên nhóm Long đã phải
chia ra là hai nhóm nhỏ, một nhóm làm Service Marketing còn nhóm của Long làm
Marketing Research vì nhóm này cần làm việc với SPSS (một chương trình xử lí và
phân tích số liệu). Đến sáng hôm deadline (hạn cuối nộp bài), lên trường soát lại
bài của nhau thì mới thấy ôi thôi là nhóm kia làm dở tệ, và nguy hiểm hơn nữa
là nhóm đó ghi rõ lấy nguồn từ wikipedia (mà thầy giáo đã giao kèo từ trước là
sẽ cho "ăn trứng" những ai dùng nguồn này, lưu ý là wikipedia không được coi là
nguồn chính thống vì ai cũng có thể tham gia viết và sửa nội dung). Vì thế,
Long và người bạn Việt Nam đã phải sửa bài và chấp nhận muộn nửa ngày so với hạn
nộp.
Làm thế nào để có thể
"teamwork" một cách hiệu quả?
1. Lắng nghe: Đây là
một trong những kỹ năng quan trọng nhất. Các thành viên trong nhóm phải biết lắng
nghe ý kiến của nhau. Kỹ năng này phản ánh sự tôn trọng (hay xây dựng) ý kiến
giữa các thành viên. Đặc biệt là đối với những bạn sinh viên đến từ nhiều quốc
gia. Chắc chắn trong lúc làm việc nhóm bạn sẽ gặp phải trường hợp bất đồng quan
điểm hãy lắng nghe để mọi người có thể tìm được tiếng nói chung.
2. Chất vấn: Qua cách thức mỗi người đặt câu hỏi, chúng ta có thể nhận biết
mức độ tác động lẫn nhau, khả năng thảo luận, đưa ra vấn đề cho các thành viên
khác. Có như thế chung ta mới tìm tòi được mọi ngóc ngách của vấn đề và làm
sáng tỏ chúng.
3. Thuyết phục: Các thành viên phải trao đổi, suy xét những ý tưởng đã đưa
ra. Đồng thời họ cần biết tự bảo vệ và thuyết phục người khác đồng tình với ý
kiến của mình. Nên dùng những từ ngữ rõ ràng, dễ hiểu và thật kiên nhẫn khi thuyết
phục các thành viên khác.
4. Tôn trọng: Mỗi thành viên trong nhóm phải tôn trọng ý kiến của những
người khác thể hiện qua việc động viên, hỗ trợ nhau, nỗ lực biến chúng thành hiện
thực.
5. Trợ giúp: Các thành viên phải biết giúp đỡ nhau khi gặp phải vướng mắc tại
vấn đề nào đó.
6. Sẻ chia: Các thành viên đưa ra ý kiến và tường thuật cách họ nghĩ ra nó
cho nhau.
7. Chung sức: Mỗi thành viên phải đóng góp trí lực cùng nhau thực hiện kế
hoạch đã đề ra.
Đặc biệt hơn hết khi làm việc nhóm bạn nên dùng những lời nói nhẹ nhàng, rõ ràng, lịch thiệp đừng thể hiện cái tôi quá lớn mà hãy bình tĩnh lắng nghe một cách nghiêm túc từ ý kiến của những người xung quanh. Có như vậy buổi làm việc nhóm của bạn sẽ đạt được hiệu quả cao.